Soru
Sinoptik Sorun nedir?
Yanıt
Matta, Markos ve Luka olmak üzere ilk üç müjde karşılaştırıldığında, anlatımların içerik ve dile getirim bakımından birbirlerine çok benzer olduğu açıkça görülmektedir. Bunun sonucu olarak, Matta, Markos ve Luka’dan “sinoptik müjdeler” olarak söz edilir. “Sinoptik” sözcüğü temel olarak, “ortak bir görüşle birlikte görmek” anlamına gelir.
Sinoptik müjdeler arasında birçok benzerlik olması, bazılarının müjde yazarlarının ortak bir kaynağı, yani Mesih’in doğumu, yaşamı, ölümü ve dirilişi hakkında müjdeleri için malzemeleri almış oldukları başka bir yazılı anlatım olup olmadığını merak etmesine neden olmuştur. Bazıları Matta, Markos ve Luka’nın Müjdeleri birbirlerine çok benzer olduğundan ya birbirlerinin müjdelerini ya da başka bir ortak kaynağı kullanmış olmaları gerektiğini savunur. Bu sözde “kaynağa,” “kaynak” anlamına gelen Almanca quelle sözcüğünün baş harfi olan “Q” ismi verilmektedir.
Bir “Q” belgesi olduğu konusunda herhangi bir kanıt var mı? Hayır, yok. “Q” belgesinin hiçbir parçası ya da kısmı keşfedilmemiştir. İlk kilise atalarının hiçbiri yazılarında bir müjde “kaynağı”ndan söz etmemiştir. “Q,” Kutsal Kitap’ın esinlendirilmiş olduğunu inkâr eden liberal “bilginler”in icadıdır. Onlar Kutsal Kitap’ın, diğer edebiyat eserleri üzerinde yapılan eleştirilere tabi bir edebi eserden fazlası olmadığına inanır. Yine ne Kutsal Kitap’ta, ne teolojik, ne de tarihsel olarak bir “Q” belgesinin varlığı hakkında hiçbir kanıt yoktur.
Eğer Matta, Markos ve Luka bir “Q” belgesi kullanmadılarsa, Müjdeleri neden birbirine bu kadar çok benziyor? Bunun birkaç olası açıklaması vardır. Hangi müjde ilk yazıldıysa (büyük bir olasılıkla Markos) diğer müjde yazarları buna erişebiliyordu. Matta ve/veya Luka’nın Markos’un müjdesinden bazı metinleri kopyalayıp kendi müjdelerinde kullandıkları düşüncesi hiçbir sorun oluşturmaz. Belki de Luka, Markos ve Matta müjdelerine erişebiliyordu ve her ikisinden metinleri kendi müjdesinde kullanmıştı. Luka 1:1-4 bize şöyle der: “Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm. Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.”
Nihai olarak, Sinoptik Müjdeler’in birbirine neden bu kadar benzer olduklarının açıklaması, hepsinin de aynı Kutsal Ruh tarafından esinlendirilmiş olmaları ve hepsinin de aynı olaylara ya tanık oldukları ya da bunlar kendilerine anlatılan kişiler olmalarıdır. Matta’nın Müjdesi, İsa’yı izleyen ve İsa tarafından görevlendirilen on iki öğrenciden biri olan Elçi Matta tarafından yazılmıştır. Markos’un Müjdesi, yine on iki öğrenciden biri olan Petrus’un yakın bir arkadaşı olan Markos tarafından yazılmıştır. Luka’nın Müjdesi, Elçi Pavlus’un yakın bir arkadaşı olan Luka tarafından yazılmıştır. Bu anlatımların birbirine çok benzememesini beklemek için bir nedenimiz var mı? Müjdeler’in her biri nihai olarak Kutsal Ruh tarafından esinlendirilmiştir (2 Timoteos 3:16-17; 2 Petrus 1:20-21). Bu yüzden, tutarlılık ve birlik olması beklenir bir şey olmalıdır.
English
Sinoptik Sorun nedir?
