Soru
Kutsal Kitap Üçlü Birlik hakkında ne öğretir?
Yanıt
Hristiyanlığın Üçlü Birlik kavramının en zor yanı, bunu yeterli bir şekilde açıklamanın mümkün olmayışıdır. Üçlü Birlik, açıklamak bir yana, herhangi bir insanın tümüyle anlaması bile imkânsız olan bir kavramdır. Tanrı bizden çok daha büyüktür, bu yüzden O’nu tamamen anlamayı beklememeliyiz. Kutsal Kitap, Baba’nın Tanrı, İsa’nın Tanrı ve Kutsal Ruh’un Tanrı olduğunu öğretir. Kutsal Kitap ayrıca bir tek Tanrı olduğunu öğretir. Üçlü Birlik’in farklı kişilerinin birbirleriyle ilişkisi hakkında bazı gerçekleri anlayabilsek bile, nihai olarak bu konu insan aklı için anlaşılmazdır. Ancak bu, Üçlü Birlik’in doğru olmadığı veya Kutsal Kitap’ın öğretilerini temel almadığı anlamına gelmez.
Üçlü Birlik, tek Tanrı’nın üç Kişi’de var olmasıdır. Bunun hiçbir şekilde üç tane Tanrı olduğunu önermediğini anlamalıyız. Bu konuyu incelerken, “Üçlü Birlik” sözünün Kutsal Yazılar’da yer almadığını aklımızda tutalım. Bu terim üçlü Tanrı'yı, yani birlikte var olan, birlikte sonsuz olan ve Tanrı olan üç Kişiyi tanımlamak için kullanılır. “Üçlü Birlik” sözüyle temsil eden kavramın Kutsal Kitap’ta yer alması çok önemlidir.
Aşağıda Tanrı Sözü’nün Üçlü Birlik hakkında söyledikleri yer almaktadır:
1) Tek bir Tanrı vardır (Yasa’nın Tekrarı 6:4; 1. Korintliler 8:4; Galatyalılar 3:20; 1. Timoteos 2:5).
2) Üçlü Birlik üç Kişi’den oluşur (Yaratılış 1:1, 26; 3:22; 11:7; Yeşaya 6:8, 48:16, 61:1; Matta 3:16-17, 28:19; 2. Korintliler 13:14). Yaratılış 1:1’de, İbranice’de çoğul bir isim olan Elohim kullanılmıştır. Yaratılış 1:26, 3:22, 11:7 ve Yeşaya 6:8’de “biz” şeklinde çoğul bir zamir kullanır. "Elohim" kelimesi ve "biz" zamiri çoğuldur ve İbranice’de kesinlikle ikiden fazlasına atıfta bulunur. Bu durum Üçlü Birlik için belirgin bir sav oluşturmadığı halde, Tanrı’nın çoğulluğuna işaret eder. İbranice’de Tanrı anlamına gelen Elohim sözcüğü kesinlikle Üçlü Birlik’e imkân veren bir sözcüktür.
Yeşaya 48:16 ve 61:1’de Oğul, Baba ve Kutsal Ruh’tan söz ederek konuşmaktadır. Burada konuşanın Oğul olduğunu görmek için, Yeşaya 61:1 ayetini Luka 4:14-19 ayetleriyle kıyaslayın. Matta 3:16-17 İsa’nın vaftiz olayını tanımlar. Bu ayetlerde Baba Tanrı, Oğul’dan hoşnut olduğunu ilan ederken Kutsal Ruh Tanrı’nın Oğul’un üzerine indiği görülmektedir. Matta 28:19 ve 2. Korintliler 13:14 Üçlü Birlik’teki üç ayrı Kişi’nin örnekleridir.
3) Üçlü Birlik’in üyeleri çeşitli ayetlerde birbirlerinden ayrılmışlardır. Eski Antlaşma’da “RAB” ismi “Rab” isminden ayrılmıştır (Yaratılış 19:24; Hoşea 1:4). RAB’bin bir Oğlu vardır (Mezmur 2:7, 12; Süleyman’ın Özdeyişleri 30:2-4). Ruh, “RAB”den (Çölde Sayım 27:18) ve “Tanrı”dan (Mezmur 51:10-12) ayırt edilir. Oğul Tanrı, Baba Tanrı’dan ayırt edilir (Mezmur 45:6-7; İbraniler 1:8-9). Yeni Antlaşma olan İncil’de İsa, Baba’nın bir Yardımcı yani Kutsal Ruh’u göndereceğinden söz eder (Yuhanna 14:16-17). Bu da İsa’nın Kendisini Baba ya da Kutsal Ruh olarak görmediğini gösterir. Ayrıca İncil’de İsa’nın Baba’yla konuştuğu diğer bütün zamanları düşünün. İsa Kendisine hitap ederek mi konuşuyordu? Hayır. Üçlü Birlik’in bir başka üyesine, Baba’ya hitap ederek konuşuyordu.
4) Üçlü Birlik’in her üyesi Tanrı’dır. Baba Tanrı’dır (Yuhanna 6:27; Romalılar 1:7; 1. Petrus 1:2). Oğul Tanrı’dır (Yuhanna 1:1, 14; Romalılar 9:5; Koloseliler 2:9; İbraniler 1:8; 1. Yuhanna 5:20). Kutsal Ruh Tanrı’dır (Elçilerin İşleri 5:3-4; 1. Korintliler 3:16).
5) Üçlü Birlik’in içinde sıralama vardır. Kutsal Yazılar, Kutsal Ruh’un Baba ve Oğul’un altında olduğunu ve Oğul’un da Baba’nın altında olduğunu gösterir. Bu içsel bir ilişkidir ve Üçlü Birlik’teki hiçbir üyenin tanrılığını inkâr etmez. Bu sadece, bizim sınırlı akıllarımızın, sonsuz Tanrı hakkında anlayamayacağı bir alandır. Oğul Tanrı için Luka 22:42, Yuhanna 5:36, Yuhanna 20:21 ve 1. Yuhanna 4:14 ayetlerine bakabilirsiniz. Kutsal Ruh için de Yuhanna 14:16, 14:26, 15:26, 16:7 ve özellikle Yuhanna 16:13-14 ayetlerine bakabilirsiniz.
6) Üçlü Birlik'in her bir üyesinin farklı görevleri vardır. Baba evrenin (1 Korintliler 8:6; Vahiy 4:11), ilahi vahyin (Vahiy 1:1), kurtuluşun (Yuhanna 3:16-17) ve İsa'nın insani işlerinin (Yuhanna 5:17; 14:10) nihai kaynağı ya da nedenidir. Tüm bu şeyleri Baba başlatmıştır.
Oğul, Baba’nın Kendisi aracılığıyla aşağıdaki işleri yaptığı temsilcidir: Evrenin yaratılıp sürdürülmesi (1. Korintliler 8:6; Yuhanna 1:3; Koloseliler 1:16-17), ilahi vahiy (Yuhanna 1:1, 16:12-15; Matta 11:27; Vahiy 1:1) ve kurtuluş (2. Korintliler 5:19; Matta 1:21; Yuhanna 4:42). Baba tüm bunları Kendi temsilcisi olan Oğul aracılığıyla yapar.
Kutsal Ruh, Baba'nın aşağıdaki işleri yapmasını sağlayan araçtır: Evrenin yaratılıp sürdürülmesi (Yaratılış 1:2; Eyüp 26:13; Mezmur 104:30), ilahi vahiy (Yuhanna 16:12-15; Efesliler 3:5; 2. Petrus 1:21), kurtuluş (Yuhanna 3:6; Titus 3:5; 1. Petrus 1:2) ve İsa’nın işleri (Yeşaya 61:1; Elçilerin İşleri 10:38). Böylece Baba tüm bunları Kutsal Ruh’un gücüyle yapar.
Üçlü Birlik’e örnek vermek için birçok girişimde bulunulmuştur. Ancak popüler örneklerin hiçbiri tamamen doğru değildir: Yumurta veya elma örnekleri yeterli değildir çünkü yumurtanın kabuğu, beyazı ve sarısı, yumurtanın kısımlarıdır, bu kısımlar kendi başlarına yumurta değildir, aynı şekilde elmanın kabuğu, meyvesi ve çekirdekleri de elmanın kısımlarıdır ama bu kısımlar kendi başlarına elma değildir. Baba, Oğul ve Kutsal Ruh, Tanrı’nın kısımları değildir; her biri Tanrı’dır. Su örneği biraz daha iyidir ama yine de Üçlü Birlik’i yeterli bir şekilde tanımlamakta yetersizdir. Sıvı, buhar ve buz suyun biçimleridir. Baba, Oğul ve Kutsal Ruh Baba’nın biçimleri değildir, her biri Tanrı’dır. Bu yüzden bu örnekler bize Üçlü Birlik hakkında bir fikir verse de, verdikleri bu fikir tamamen doğru değildir. Sonsuz bir Tanrı, sınırlı bir örnekle tümüyle tanımlanamaz.
Üçlü Birlik öğretisi, Hristiyan kilisesinin tüm tarihi boyunca ayrıştırıcı bir konu olmuştur. Üçlü Birlik’in ana yönleri Tanrı Sözü’nde açıkça sunulduğu halde, yan konuların bazıları çok açık değildir. Baba Tanrı’dır, Oğul Tanrı’dır ve Kutsal Ruh Tanrı’dır, ama bir tek Tanrı vardır. Kutsal Kitap’ın Üçlü Birlik öğretisi budur. Bunun ötesinde, konunun üzerinde bir dereceye kadar tartışılabilir ama bu gerekli değildir. Üçlü Birlik’i sınırlı insan aklımızla tümüyle anlamaya çalışmak yerine, Tanrı’nın büyüklüğü ve O’nun sonsuz yüce doğasına odaklanmanın bize daha çok yararı olur. “Tanrı'nın zenginliği ne büyük, bilgeliği ve bilgisi ne derindir! O'nun yargıları ne denli akıl ermez, yolları ne denli anlaşılmazdır! "Rab'bin düşüncesini kim bilebildi? Ya da kim O'nun öğütçüsü olabildi?” (Romalılar 11:33-34).
English
Kutsal Kitap Üçlü Birlik hakkında ne öğretir?