Soru
İnsanlar gerçekten de özgür iradeye sahip midir?
Yanıt
Eğer “özgür irade” Tanrı’nın insanlara geleceklerini gerçekten etkileyecek seçimler yapma fırsatı verdiği anlamına geliyorsa o zaman evet, insanların özgür iradesi vardır. Dünyanın şu an içinde bulunduğu günahlı durum Adem’le Havva’nın yaptığı seçimlerle doğrudan bağlantılıdır. Tanrı insanlığı Kendi benzerliğinde yaratmıştır ve seçebilme yeteneği de bunun içinde olan bir şeydir.
Ancak özgür irade insanlığın istediği her şeyi yapabileceği anlamına gelmez. Seçimlerimiz doğamıza uygun olarak sınırlıdır. Örneğin, bir adam bir köprüyü geçmeyi ya da geçmemeyi seçebilir ama köprünün üzerinden uçmayı seçemez çünkü doğası uçabilmesini engeller. Aynı şekilde insan da kendisini doğru yapmayı seçemez, günahlı doğası suçluluğunu iptal edebilmesini engeller (Romalılar 3:23). Bu yüzden, özgür irade doğa tarafından sınırlanır.
Bu sınır bizim sorumluluğumuzu azaltmaz. Kutsal Kitap sadece seçme yeteneğimiz olduğu konusunda değil akıllıca seçimler yapma sorumluluğumuz olduğu konusunda da açıktır. Eski Antlaşma’da Tanrı bir ulusu (İsrail ulusunu) seçmişti ama o ulusun bireyleri hâlâ Tanrı’ya itaati seçme yükümlülüğü altındaydı. Ve (örneğin, Rut ve Rahav gibi) İsrail dışındaki bireyler de, Tanrı’ya iman edip O’nu izlemeyi seçebiliyorlardı.
Yeni Antlaşma olan İncil’de günahkârlara tekrar tekrar “tövbe etmeleri” ve “iman etmeleri” buyrulmuştur (Matta 3:2; 4:17; Elçilerin İşleri 3:19; 1 Yuhanna 3:23). İnsanlara tövbe etmeleri için yapılan her çağrı onlara bir seçim yapmaları için yapılan bir çağrıdır. İman etme buyruğu, bu buyruğu duyan kişinin bu buyruğa itaat etmeyi seçebileceğini varsayar.
İsa, iman etmeyen bazı insanlara, “Siz, yaşama kavuşmak için bana gelmek istemiyorsunuz” (Yuhanna 5:40) dediğinde onların problemini tanımlamıştı. Bu kişilerin isteselerdi gelebilecek oldukları açıktı ancak sorun gelmemeyi seçmiş olmalarıydı. “İnsan ne ekerse onu biçer” (Galatyalılar 6:7) ve kurtuluşun dışında olanların “özürleri yoktur” (Romalılar 1:20-21).
Ama günahlı doğayla sınırlı olan insan iyi olanı yapmayı nasıl seçebilir? Özgür iradenin kurtuluşu seçebilme anlamında gerçekten “özgür” olması ancak Tanrı’nın lütfu ve gücü aracılığıyla mümkündür (Yuhanna 15:16). Kutsal Ruh, bir insanın yeniden doğmasını sağlamak için ona, “gerçek doğruluk ve kutsallıkta Tanrı'ya benzer yaratılmış” (Efesliler 4:24) olan “yeni bir doğa” vermek için onun iradesinde ve iradesi aracılığıyla etkin olur (Yuhanna 1:12-13). Kurtuluş Tanrı’nın işidir. Aynı zamanda, motivasyonlarımız, arzularımız ve hareketlerimiz de gönüllüdür ve haklı olarak onlardan ötürü sorumlu tutuluruz.
English
İnsanlar gerçekten de özgür iradeye sahip midir?
