Soru
Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtalarının kökeni nedir?
Yanıt
Paskalya (Easter) kelimesinin Kuzey Avrupa'daki Saksonlar tarafından bahar tanrıçası olarak kutlanan Eastre (veya Eostre) adlı pagan bir figürden geldiği düşünülmektedir. Bu teoriyle ilgili tek sorun, tarihte hiçbir dayanağının olmamasıdır. Eastre adında bir tanrıçanın ya da onun onuruna düzenlenen bir bahar festivalinin varlığı tamamen varsayıma dayanmaktadır. Aynı şey Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtalarının kökeni için de geçerlidir; bunların nasıl Paskalya kutlamalarının bir parçası haline geldiğini kimse kesin olarak bilmemektedir. Söyleyebileceğimiz en fazla şey, Paskalya (Easter) kelimesinin muhtemelen doğu (Almanca'da ost) kelimesiyle ilgili olduğu ve Saksonların Eosturmononath adını verdikleri bir ayları olduğudur.
Türkçede kullandığımız Paskalya kelimesi ise, İbranice "Pesah" kelimesinden türetilmiştir. "Pesah" kelimesi, "geçmek" veya "geçiş yapmak" anlamına gelir ve Eski Antlaşma'da İsrail halkının Mısır'dan çıkışını ve Firavun'un zulmünden kurtuluşunu simgeler. Bu terim, Latince "Pascha"ya geçmiş ve Hristiyanlıkta İsa Mesih'in dirilişinin kutlanması için kullanılır hale gelmiştir. Dolayısıyla, Paskalya kelimesi, Pesah bayramından türemiş olup, zamanla İsa'nın dirilişi ile ilişkilendirilen bir gün olarak Türkçeye de geçmiştir.
Yumurta getiren Paskalya tavşanı efsanesi Amerika Birleşik Devletleri'ne Almanya'dan gelen yerleşimciler tarafından getirilmiş gibi görünmektedir. Alman Paskalya tavşanı geleneği (ya da Oschter Haws) 1700'lerde Amerika'ya göç etmiş ve çoğu Pennsylvania'ya yerleşen Alman göçmenlere eşlik etmiştir. Geçtiğimiz 200 yıl boyunca Paskalya tavşanı, Amerika Birleşik Devletleri'nde Paskalya'nın ticari olarak en çok tanınan sembolü haline gelmiştir. Diğer ülkeler Paskalya'nın sembolü olarak guguk kuşu (İsviçre'de) gibi başka hayvanlar kullanmaktadır.
Efsaneye göre Paskalya tavşanı bahar tavşanı olarak da adlandırılır, Noel Baba'nın Noel arifesinde hediyeler dağıttığı söylendiği gibi Paskalya'dan önceki gece çocukların evlerine renkli yumurtalar, şeker ve bazen oyuncaklarla dolu sepetler getirir. Paskalya Tavşanı sepetleri ya belirlenen bir yere koyar ya da çocukların sabah uyandıklarında bulmaları için evin içinde veya bahçede bir yere saklar ve böylece Paskalya yumurtası avı geleneği ortaya çıkar. Açıkçası, bunların hiçbiri Kutsal Kitap'tan gelmiyor.
Hristiyan ebeveynler çocuklarının Paskalya tavşanına atıfta bulunan geleneksel etkinliklere katılmalarına izin vermeli mi? Bu, hem ebeveynlerin hem de kilise liderlerinin zorlandığı bir sorudur. Paskalya tavşanı özünde kötü bir şey değildir. Önemli olan bizim odak noktamızdır. Eğer odağımız Paskalya tavşanı değil de Mesih olursa, çocuklarımız Noel Baba gibi Paskalya tavşanının da sadece bir sembol olduğunu anlayacaklardır. Paskalya, Mesih'in dirilişini düşünmek ve kutlamak için bir zaman olmalıdır.
English
Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtalarının kökeni nedir?