Soru
Politeizm nedir?
Yanıt
Politeizm, birçok tanrı olduğu inancıdır. Sözcüğü incelersek, “poly” sözcüğü Grekçe’deki “birçok” sözcüğünden, “teizm” sözcüğü de Grekçe’deki “Tanrı” sözcüğünden gelir.
Politeizm insanlık tarihindeki tanrı konusundaki teist görüştür. Antik zamanlarda Politeizmin en iyi bilinen örneği, Grek ve Roma mitolojisidir (Zeus, Apollo, Afrodit, Poseidon, vs.). Politeizmin en açık modern örneği 300 milyon tanrısı olan Hinduizm’dir. Hinduizm özde panteist olduğu halde birçok tanrıya inanır. Çoktanrılı dinlerde bile bir tanrı diğer tanrılardan daha üstündür, örneğin, Grek ve Roma mitolojisinde Zeus ve Hinduizm’de Brahman gibi.
Bazıları, Kutsal Kitap’ın Eski Antlaşma’da çoktanrılılığı öğrettiğini savunur. Birkaç ayetin çoğul olarak “tanrılar”dan söz ettiği doğrudur (Mısır’dan Çıkış 20:3; Yasa’nın Tekrarı 10:17; 13:2; Mezmur 82:6; Daniel 2:47). Eski çağlarda İsrail, bir tek gerçek Tanrı olduğunu tamamen anlıyordu ama sık sık putperestliğe ve yabancı tanrılara tapınmaya düşerek bunun doğru olduğuna inanmıyormuş gibi yaşıyorlardı. Öyleyse birden çok tanrıdan söz eden bu ve diğer ayetleri nasıl anlamalıyız? İbranice elohim sözcüğünün tek gerçek Tanrı’dan ve sahte tanrılar/putlardan söz etmekte kullanıldığına dikkat etmek önemlidir. Bu sözcük tıpkı dilimizdeki “Tanrı” sözcüğü gibi işlev görmekteydi.
Bir şeyi “tanrı” olarak tanımlamak, onun ilahi bir varlık olduğuna inandığınız anlamına gelmez. Tanrılardan söz eden Eski Antlaşma ayetlerinin çoğu sahte tanrılardan, tanrı olduklarını iddia eden ama tanrı olmayanlardan söz eder. Bu kavram, “İlahlarını yakıp yok ettiler. Çünkü onlar tanrı değil, insan eliyle biçimlendirilmiş tahta ve taşlardı” diyen 2 Krallar 19:18’de özetlenmektedir.
Mezmur 82:6’da şöyle dediğine dikkat edin: “ ‘Siz ilahlarsınız’ diyorum, ‘Yüceler Yücesi'nin oğullarısınız hepiniz!’ Yine de insanlar gibi öleceksiniz, sıradan bir önder gibi düşeceksiniz!”
Kutsal Kitap çoktanrılılığa açıkça karşıdır. Yasa’nın Tekrarı 6:4 bize şöyle der: “Dinle, ey İsrail! Tanrımız RAB tek RAB'dir.” Mezmur 96:5 şöyle bildirir: “Halkların bütün ilahları bir hiçtir, oysa gökleri yaratan RAB'dir.” Yakup 2:19 şöyle der: “Sen Tanrı'nın bir olduğuna inanıyorsun, iyi ediyorsun. Cinler bile buna inanıyor ve titriyorlar!” Sadece bir tek Tanrı vardır. Sahte tanrılar ve tanrıymış gibi yapanlar vardır ama sadece bir tek Tanrı vardır.
English
Politeizm nedir?
