Soru
Tanrı’nın varlığı hakkındaki teleolojik argüman nedir?
Yanıt
Teleoloji sözcüğü, “amaç” ya da “hedef” anlamına gelen telos’tan gelir. Buradaki fikir, bir amaç olması için bir "amacı oluşturan" gerektiğidir ve bu yüzden, bir şeylerin açıkça bir amaca yönelik olduğunu gördüğümüzde, bu şeylerin bir nedenden ötürü yapıldığını varsayabiliriz. Yani, bir tasarım olması, bir tasarımcı olması gerektiğini ima eder. Biz bu bağlantıları her zaman içgüdüsel olarak yaparız. Grand Canyon ve Rushmore Dağı arasındaki fark bellidir: Biri tasarlanarak yapılmıştır, diğeri öyle değildir. Grand Canyon’un mantıklı olmayan doğal süreçler aracılığıyla oluşturulduğu, Rushmore Dağı’nın ise akıllı bir varlık, bir tasarımcı tarafından oluşturulduğu açıktır. Bir plajda yürürken bir kol saati bulursak, zaman ve rastgele bir tesadüfün saati rüzgârda uçuşan kumlardan oluşturduğunu varsaymayız. Neden? Çünkü, üzerinde tasarlanmış olduğunun açık işaretleri vardır: bir amacı vardır, bilgi verir, özellikle karmaşıktır vb. Hiçbir bilimsel alanda bir tasarım spontan sayılmaz; her zaman bir tasarımcı ima eder ve tasarım ne kadar büyükse, tasarımcı da o kadar büyüktür. Böylece, bilimin varsayımlarını alarak, evrenin de kendisinin ötesinde (örneğin, doğaüstü bir tasarımcı) bir tasarımcı olması gerekmektedir.
Teleolojik argüman, bu ilkeyi tüm evrene uyarlar. Eğer tasarımlar bir tasarımcı olduğunu ima ediyorsa ve evren de tasarım belirtileri gösteriyorsa, o zaman evren tasarılmıştır. Açıkça, Yeryüzü’nün tarihindeki her yaşam türü çokça karmaşık olmuştur. Bir tek DNA zinciri, Encyclopedia Britannica'nın bir cildine eşittir. İnsan beyninin yaklaşık 10 milyar gigabayt kapasitesi vardır. Burada, Yeryüzündeki canlıların yanı sıra, evrenin tümü yaşam için tasarlanmış gözükmektedir. Dünyadaki yaşam için kelimenin tam anlamıyla yüzlerce koşul gereklidir; evrenin kütle yoğunluğundan deprem aktivitesine kadar her şey, yaşamın hayatta kalması için ince ayarlanmalıdır. Tüm bu şeylerin rastgele şans eseri meydana gelmesi, gerçekten hayal edilemeyecek bir şeydir. Böyle bir şeyin olabilmesi, tüm evrendeki atom parçacıkların sayısından çok daha düşüktür! Bu kadar çok tasarımın varlığından ötürü, bizim sadece bir tesadüf eseri oluştuğumuza inanmak zordur. Hatta, ünlü ateist / filozof Anthony Flew’ün yakın zamanda teizme inanmaya başlamasının temelinde de bu argüman vardı.
Teleolojik argüman, Tanrı’nın varlığını göstermenin yanı sıra, evrim teorisinin kusurlarını da ortaya koyar. Bilimdeki Akıllı Tasarım hareketi, bilgi teorisini yaşam sistemlerine uygular ve şansın yaşamın karmaşıklığını açıklamaya bile başlayamayacağını gösterir. Aslında tek hücreli bakteriler bile o kadar karmaşıktır ki, tüm parçaları aynı anda birlikte çalışmazsa hayatta kalma potansiyelleri yoktur. Bu da o parçaların şans ya da tesadüf eseri oluşamayacak oldukları anlamına gelir. Darwin sadece insan gözüne bakarak, bunun bir gün bir sorun olabileceğini kabul etmişti. Tek hücreli canlıların bile bir yaratıcı olmadan açıklanamayacak kadar karmaşık olduğunu bilmiyordu!
English
Tanrı’nın varlığı hakkındaki teleolojik argüman nedir?