Câu hỏi
Dân Mô-áp là ai?
Trả lời
Người Mô-áp là một bộ lạc có nguồn gốc từ Mô-áp, con trai của Lót, sinh ra từ mối quan hệ loạn luân với con gái lớn của ông (Sáng thế ký 19:37). Từ Xoa, cái nôi của bộ lạc này, ở biên giới phía đông nam của Biển Chết, họ dần dần lan rộng ra khu vực phía đông Giô-đanh. Không lâu trước Cuộc Xuất Hành, những người A-mô-rít hiếu chiến đã vượt qua sông Giô-đanh dưới sự chỉ huy của Si-hôn, vua của họ và đánh đuổi người Mô-áp ra khỏi khu vực giữa thung lũng sông Ạt-nôn và sông Gia-bốc, và chiếm đóng nó, biến Hết-bôn thành thủ đô của họ. Người Mô-áp sau đó bị giới hạn trong lãnh thổ ở phía nam Thung lũng Ạt-nôn (Dân số ký 21:26–30).
Trong cuộc Xuất hành, dân Y-sơ-ra-ên không đi qua Mô-áp, mà đi qua “đồng vắng” về phía đông, cuối cùng đến xứ ở phía bắc Ạt-nôn. Người Mô-áp đã hoảng sợ, và vua của họ, Ba-lác, cầu cứu người Ma-đi-an (Dân số ký 22:2-4). Đây là dịp diễn ra chuyến viếng thăm của Ba-la-am đến Ba-lác (Dân số ký 22:2-6)
Trong đồng bằng Mô-áp, thuộc sở hữu của dân A-mô-rít, dân Y-sơ-ra-ên đóng trại lần cuối trước khi họ vào xứ Ca-na-an (Dân số ký 22:1; Giô-suê 13:32). Chính từ đỉnh Phích-ga, Môi-se, nhà tiên tri vĩ đại nhất, đã nhìn về Đất Hứa; tại đây trên núi Nê-bô, ông đã chết trong cô độc; chính tại đây trong thung lũng đối diện với Bết-Phê-ô, ông được chôn cất (Phục Truyền Luật Lệ Ký 34:5–6).
Một viên đá bazan, có dòng chữ của Vua Mê-sa, được Klein, một nhà truyền giáo người Đức tại Giê-ru-sa-lem, phát hiện tại Dibon vào năm 1868, bao gồm 34 dòng viết bằng ký tự Do Thái-Phoenician. Hòn đá được Mê-sa dựng lên vào khoảng năm 900 trước Công nguyên để ghi lại và tưởng niệm những chiến công của ông. Nó ghi lại các cuộc chiến của Mê-sa với Ôm-ri, các tòa nhà công cộng của ông và các cuộc chiến của ông chống lại Horonaim. Dòng chữ này bổ sung và chứng thực lịch sử của Vua Mê-sa được ghi trong 2 Các Vua 3:4–27. Đây là bản khắc lâu đời nhất được viết bằng các ký tự chữ cái và, ngoài giá trị của nó trong lĩnh vực cổ vật Do Thái, còn có tầm quan trọng lớn về mặt ngôn ngữ học.
Có lẽ nhân vật quan trọng nhất trong Kinh Thánh đến từ Mô-áp là Ru-tơ, người “thuộc dòng dõi người nữ Mô-áp” nhưng có liên hệ di truyền với Y-sơ-ra-ên qua Lót, cháu trai của Áp-ra-ham (Ru-tơ 1:4; Sáng thế ký 11:31; 19:37). Ru-tơ là một ví dụ về cách Đức Chúa Trời có thể thay đổi một cuộc đời và đưa nó đi theo hướng mà Ngài đã định trước, và chúng ta thấy Đức Chúa Trời đang thực hiện kế hoạch hoàn hảo của Ngài trong cuộc đời của Ru-tơ, giống như Ngài làm với tất cả con cái của Ngài (Rô-ma 8:28). Mặc dù xuất thân là người ngoại giáo ở Mô-áp, nhưng ngay khi gặp Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, Ru-tơ đã trở thành chứng nhân sống cho Ngài bởi đức tin. Ru-tơ, người Mô-áp, là một trong số ít người nữ được nhắc đến trong gia phả của Chúa Giê-su Christ (Ma-thi-ơ 1:5).
English
Dân Mô-áp là ai?
