Câu hỏi
Sự khác biệt giữa Hồi giáo Shia và Hồi giáo Sunni là gì?
Trả lời
Sự khác biệt chính giữa người Hồi giáo Sunni và Hồi giáo Shia nằm ở cách giải thích của họ về sự kế thừa hợp pháp trong cương vị lãnh đạo sau cái chết của nhà tiên tri Muhammad. Sự tuyên xưng đức tin mà tất cả người Hồi giáo đều đồng ý là: Không có Chúa nào ngoài Allah, tiên tri của Ngài là Muhammad. Tuy nhiên, người Shiite (người theo Hồi giáo Shia) thêm một cụm từ phụ vào cuối: và Ali là bạn của Chúa. Bởi vì người Shiite say mê chứng thực Ali là người kế vị Muhammad, nên đã gây ra nhiều mối thù và sự chia rẽ trong thế giới Hồi giáo, không giống như mối thù giữa Tin Lành và Công giáo La Mã ở Châu Âu trong thời Cải cách. Tuy nhiên, việc ly giáo dẫn đến thành lập các giáo phái chính của Hồi giáo không phải là do các vấn đề giáo lý, như giữa Tin lành và Công giáo, mà là do sự khẳng định "người kế vị thực sự" sau Muhammad.
Một trong số các môn đệ thân cận của Muhammad là Ali, con rể ông, người quen thuộc nhất với giáo lý của ông. Tuy nhiên, khi Muhammad qua đời vào năm 632 sau Công Nguyên, những người theo ông đã bỏ qua Ali, là người mà người Shiite tuyên bố là người kế vị hợp pháp của Muhammad. Thay vào đó, một người anh em họ của người kế vị thứ ba của Muhammad, là Uthman (644-656 sau Công Nguyên), được gọi là Mu'awiya Umayyad, đã tuyên bố mình là caliph. Khi ông qua đời vào năm 680 sau Công Nguyên, con trai ông, Yazid đã chiếm quyền caliph thay vì con trai út của Ali là Hussein. Mối thù giữa những người kế vị hay caliph hợp pháp đã được chiến đấu trong trận chiến Karbala. Hussein bị giết chết, nhưng con trai duy nhất của ông là Ali, vẫn sống sót và tiếp tục dòng kế vị. Tuy nhiên, Yazid đã tạo ra dòng kế thừa Ummayad, từ đó chủ nghĩa Sunni hiện đại phát sinh.
Về niềm tin của họ, cả người Hồi giáo Sunni và Shia đều đồng ý về năm trụ cột của Hồi giáo. Mặc dù người Hồi giáo Sunni kính trọng Ali, nhưng họ không tôn kính các imam của họ như là có sự ban cho về sự can thiệp thiêng liêng. Những người Shiite rất tôn kính các imam của họ và tin rằng họ được ban cho một cách không thể sai lầm được trong sự giải thích của họ về Kinh Cô-ran. Về nhiều mặt, điều này phản ánh cách Giáo hoàng được tôn kính ở Rome. Những người Hồi giáo Sunni tiến hành những lời cầu nguyện cộng đồng và tin rằng họ có thể có mối quan hệ trực tiếp với Chúa. Cả người Hồi giáo Shia và Hồi giáo Sunni đều có liên quan đến khủng bố. Các nhóm Shiite bao gồm Hizbollah ở Lebanon và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran/Lực lượng Quds. Các nhóm người Sunni bao gồm al-Qaeda, ISIS/ISIL, Taliban ở Afghanistan và Boko-Haram.
Về mặt thực hành, người Hồi giáo Sunni cầu nguyện năm lần một ngày: fajr, zohr, asar, maghrib và cuối cùng là isha ("ban đêm"). Người Hồi giáo Shia chỉ cầu nguyện ba lần một ngày vào buổi sáng, giờ ăn trưa và hoàng hôn. Một sự khác biệt quan trọng khác giữa hai giáo phái này là người Hồi giáo Shia cho phép kết hôn tạm thời có thời hạn, được gọi là muttah. Muttah ban đầu được cho phép trong thời của nhà tiên tri (Muhammad) và hiện đang được thúc đẩy ở Iran bởi một liên minh khó ngờ của các giáo sĩ bảo thủ và nữ quyền, nhóm sau này tìm cách hạ thấp nỗi ám ảnh về trinh tiết phụ nữ, là điều phổ biến trong cả hai hình thức Hồi giáo, chỉ ra rằng chỉ một trong số mười ba người vợ của nhà tiên tri (Muhammad) là một trinh nữ khi ông cưới cô ta.
Người Hồi giáo Shia chiếm 89% dân số Iran. Người Hồi giáo Shia cũng chiếm đa số dân số Yemen, Azerbaijan, Bahrain và 60% dân số Iraq. Ngoài ra còn có các cộng đồng Shia khá lớn dọc theo bờ biển phía đông của Ả Rập Xê-út và ở Lebanon. Tổ chức du kích nổi tiếng Hezbollah, là tổ chức đã buộc người Israel ra khỏi miền nam Lebanon năm 2000, thuộc Hồi giáo Shia. Trên toàn thế giới, người Hồi giáo Shia chiếm 10%-15% dân số Hồi giáo nói chung, nhưng họ chiếm phần lớn các thành phần bạo lực, cực đoan của Hồi giáo.
English
Sự khác biệt giữa Hồi giáo Shia và Hồi giáo Sunni là gì?