Câu hỏi
Nhân vật Lu-ca trong Kinh Thánh là ai?
Trả lời
Người ta biết rất ít về Luca, tác giả của sách Phúc Âm Lu-ca và Công Vụ Các Sứ Đồ trong Kinh Thánh. Chúng ta biết ông là một bác sĩ và là người ngoại bang duy nhất viết bất kỳ phần nào của Tân Ước. Thư của Phao-lô gửi cho người Cô-lô-se phân biệt Lu-ca và các đồng lao khác là “người chịu cắt bì”, nghĩa là người Do Thái (Cô-lô-se 4:11). Luca là tác giả Tân Ước duy nhất được xác định không phải là người Do Thái.
Lu-ca là tác giả của Phúc Âm Lu-ca và Sách Công vụ. Lu-ca không nêu tên mình trong cả hai sách, nhưng Phao-lô nhắc đến tên ông trong ba bức thư. Cả Lu-ca và Công vụ đều đề cập đến cùng một người, Thê-ô-phi-lơ (Lu-ca 1:3; Công vụ 1:1). Không ai biết chính xác Thê-ô-phi-lơ là ai, nhưng chúng ta biết rằng mục đích của Lu-ca khi viết hai sách gởi cho Thê-ô-phi-lơ nhằm giúp ông biết chắc chắn về con người và công việc của Chúa Giê-su Christ (Lu-ca 1:4). Có lẽ Thê-ô-phi-lơ đã nhận được những điều cơ bản của giáo lý Cơ Đốc nhưng vẫn chưa hoàn toàn có nền tảng vững chắc.
Lu-ca là bạn thân của Phao-lô, người gọi ông là “thầy thuốc rất yêu dấu” (Cô-lô-se 4:14). Có lẽ sự quan tâm của Lu-ca đối với y học là lý do khiến Phúc Âm của ông đề cao hành động chữa lành của Chúa Giê-su.
Phao-lô cũng gọi Lu-ca là “bạn cùng làm việc” (Phi-lê-môn 1:24). Lu-ca cùng Phao-lô đến Trô-ách ở Tiểu Á trong chuyến hành trình truyền giáo thứ hai của Phao-lô (Công vụ 16:6–11). Một số học giả suy đoán rằng Lu-ca là “người Ma-xê-đoan” mà Phao-lô đã nhìn thấy trong giấc mơ (Công vụ 16:9). Luca bị bỏ lại Phi-líp trong chuyến hành trình truyền giáo thứ hai (Công vụ 17:1) và được đón lại để đi cùng Phao-lô trong chuyến hành trình thứ ba (Công vụ 20:5). Lu-ca đi cùng Phao-lô trong cuộc hành trình đến Giê-ru-sa-lem và Rô-ma và ở cùng ông trong thời gian ông bị giam ở đó (2 Ti-mô-thê 4:11). Lời mô tả sống động của Lu-ca về chuyến đi của ông với Phao-lô trong Công vụ 27 dường như cho thấy rằng ông là người đi du lịch nhiều và thông thạo việc đi biển.
Các học giả đã lưu ý rằng Lu-ca có khả năng sử dụng tiếng Hy Lạp xuất sắc. Vốn từ vựng của ông rất phong phú, và văn phong của ông đôi khi gần giống với văn phong Hy Lạp cổ điển, như trong lời nói đầu của Phúc Âm (Lu-ca 1:1–4), trong khi những lúc khác nó có vẻ khá giống văn phong Do Thái (Lu-ca 1:5-2: 52). Ông quen với việc chèo thuyền và có niềm yêu thích đặc biệt với việc ghi lại các chi tiết địa lý. Tất cả những điều này cho thấy Lu-ca là một nhà văn có học thức cao, có óc quan sát và cẩn thận.
English
Nhân vật Lu-ca trong Kinh Thánh là ai?
