Câu hỏi
Trong Kinh Thánh, Sam-sôn là ai?
Trả lời
Cuộc đời của Sam-sôn là một cuộc đời đầy mâu thuẫn. Ông là một người có sức mạnh thể chất phi thường nhưng vẫn bộc lộ sự yếu kém về mặt đạo đức. Ông là Quan Xét trong 20 năm và là “người Na-xi-rê cho Đức Chúa Trời từ trong lòng mẹ” (Các Quan xét 13:5), tuy nhiên ông liên tục phá vỡ các quy tắc của người Na-xi-rê. Thánh linh của Đức Chúa Trời đã đến với ông nhiều lần, ban cho ông sức mạnh phi thường để chiến đấu với quân Phi-li-tin, những kẻ áp bức dân Y-sơ-ra-ên. Điều này bất chấp sự thật rằng Sam-sôn là một kẻ lăng nhăng và hay báo thù. Cuộc đời của Sam-sôn minh hoạ cho sự cần thiết phải nói “Không” với những cám dỗ xác thịt. Đức Chúa Trời sử dụng những người tội lỗi, thậm chí không hoàn thiện để hoàn thành ý muốn của Ngài, hoàn thành những hệ quả của tội lỗi và lòng thương xót của Đức Chúa Trời.
Cuộc đời của Sam-sôn – Sự chào đời của ông
Câu chuyện của Sa-môn bắt đầu bằng thông báo về sự ra đời của ông. Một người thuộc bộ tộc Đan, tên là Ma-nô-a, kết hôn, nhưng người vợ của ông không thể có con (Các Quan xét 13:2). Thiên sứ của Đức Giê-hô-va hiện đến với bà và báo “Nầy, ngươi vốn hiếm muộn, không có con, nhưng ngươi sẽ thụ thai và sinh một bé trai” (Các Quan xét 13:3). Thiên sứ cũng ra lệnh cho người vợ phải tuân theo các quy tắc của Na-xi-rê trong thời kỳ mang thai_chớ uống rượu hay thức uống có men, và cũng đừng ăn vật gì không tinh sạch. Người vợ đi thuật lại với Ma-nô-a, và ông đã cầu nguyện với Đức-Giê-hô-va rằng: Xin Chúa cho người của Đức Chúa Trời mà Chúa đã sai xuống, lại đến với họ một lần nữa, để dạy họ phải làm gì cho đứa trẻ sẽ sinh ra (Các Quan xét 13:8).
Đức Chúa trời nhậm lời cầu nguyện của Ma-nô-a. Thiên sứ của Đức Chúa trời lại đến với vợ của Ma-nô-a, bà liền chạy đến thuật cho chồng. Sau đó, thiên sứ đã lặp lại các thông điệp cho Ma-nô-a. Ma-nô-a đã hỏi danh của thiên sứ là gì?. Thiên sứ đã đáp lại: “sao ngươi lại hỏi danh ta? Danh ta lấy làm diệu kỳ” (Các Quan xét 13:18). Sau đó, Ma-nô-a dâng một con dê con trên tảng đá, và khi ngọn lửa từ bàn thờ bay lên trời thì thiên sứ của Đức Giê-hô-va cũng bay lên trong ngọn lửa ấy (Các Quan xét 13:20). Và chỉ khi đó, Ma-nô-a mới nhận biết đó là thiên sứ của Đức Giê-hô-va. Ông nói với vợ: “Quả thật chúng ta sẽ chết, vì đã thấy Đức Chúa Trời!” (Các Quan xét 13:22).
Đúng như lời của Đức Chúa Trời, vợ của Ma-nô-a đã sinh được một con trai và đặt tên là Sam-sôn. Đứa trẻ lớn lên, và Đức Giê-hô-va ban phước cho nó.
Cuộc đời của Sam-sôn – Từ cám dỗ đến tội lỗi.
Sau đó, sách Các Quan Xét bắt đầu câu chuyện của Sam-sôn bằng việc ông tìm kiếm một người vợ. Sam-sôn muốn kết hôn với một người nữ người Phi-li-tin bất chấp sự phản đối của cha mẹ và ông đã vi phạm luật pháp của Đức Chúa Trời, chống lại việc kết hôn với người ngoại giáo. Cha mẹ ông đi cùng Sam-sôn đến Thim-ma để sắp xếp lễ đính hôn cho ông. Trên đường đi, một con sư tử đã tấn công Sam-sôn. “Thần của Đức Giê-hô-va cảm động Sam-sôn rất mạnh, tuy tay chẳng cầm vật chi, song người xé con sư tử đó như xé con dê con vậy” (Các Quan xét 14:6). Sau đó, Sam-sôn ghé lại xem xác con sư tử ấy, thấy một đàn ong và mật trong xác đó, ông đã ăn mật ong đó. Đây là sự vi phạm luật của người Na-xi-rê: “trong suốt thời gian biệt riêng cho Đức Giê-hô-va, người ấy không được đến gần xác chết” (Dân số 6:6). Sam-sôn dường như biết mình đã làm sai, nên khi đưa mật cho cha mẹ ăn, “ông không cho biết mình đã lấy mật đó trong xác sư tử” (Các Quan xét 14:9).
Nghi thức đám cưới theo phong tục được mô tả trong Các Quan Xét 14:10, theo nghĩa đen, đó là một buổi “tiệc rượu”. Là một người Na-xi-rê, Sam-sôn phải “kiêng rượu và thức uống có men” (Dân số 6:3). Tác giả sách Các Quan Xét, mặc dù không cho biết Sam-sôn đã uống rượu hay đồ uống có men trong buổi tiệc này, nhưng vẫn còn một tình huống khác dẫn đến tội lỗi. Trong buổi tiệc, Sam-sôn đã đưa ra một cuộc cá cược: “ai giải được câu đố của mình sẽ nhận được ba mươi chiếc áo trong bằng vải gai và ba mươi bộ áo ngoài” (Các Quan Xét 14:12). Người vợ mới Phi-li-tin của Sam-sôn đã phản bội ông và đưa lời giải câu đố của ông cho dân sự của mình. Sam-sôn tức giận, và đã giết ba mươi người Phi-li-tin, thu chiến lợi phẩm và thưởng cho những người giải được câu đố. Vợ của Sam-sôn sau đó đã bị đem gả cho một người trai trẻ khác. Toàn bộ sự việc bẩn thỉu đã được Đức Chúa Trời sử dụng cho các ý định của Ngài: “điều đó bởi nơi Đức Giê-hô-va mà đến; vì Ngài tìm dịp tranh đấu cùng dân Phi-li-tin” (Các Quan Xét 14:4).
Cuộc đời của Sam-sôn – Đức Chúa Trời sử dụng những người tội lỗi, thậm chí có khuyết điểm để hoàn thành ý muốn của Ngài.
Sam-sôn sẵn lòng bước vào các tình huống dẫn đến tội lỗi, nhưng mỗi lần như vậy, Đức Chúa Trời đều sử dụng ông vì sự vinh hiển của Ngài. Ngay cả tội lỗi của chúng ta cũng không thể ngăn cản ý muốn tối thượng của Đức Chúa Trời được diễn ra. Sam-sôn giận dữ và đầy lòng thù hận, đã thề “trả thù người Phi-li-tin” vì đã cướp vợ của ông (Các Quan Xét 15:3). Ông đốt đồng lúa mì của người Phi-li-tin (Các Quan Xét 15: 4-5), và khi quân Phi-li-tin sát hại vợ ông, ông đã “tiến đánh chúng dữ dội và giết nhiều người” (Các Quan Xét 15:8).
Sam-sôn ẩn núp ở Giu-đa một thời gian, nhưng người Giu-đa lo lắng rằng Sam-sôn làm cho tình hình của họ với quân Phi-li-tin trở nên tồi tệ hơn, nên đã trói ông lại và nộp ông cho dân Phi-li-tin (Các Quan Xét 15:8-13). Khi dân Phi-li-tin chạy về phía ông, “Song Thần của Đức Giê-hô-va cảm động Sam-sôn, những dây cột cánh tay người trở thành như chỉ gai bị lửa đốt, tàn rớt khỏi tay người” (Câu 14). Sam-sôn nhặt một cái xương hàm lừa còn tươi và đánh giết một nghìn người Phi-li-tin (câu 15).
Ở Ga-xa, Sam-sôn đã gặp một kỹ nữ và đi vào nhà nàng. Đêm hôm đó, người dân Ga-xa biết được rằng Sam-sôn đang ở trong thành phố của họ, và họ đã canh giữ để giết ông vào rạng sáng. Sam-sôn trốn thoát bằng cách thức dậy lúc nửa đêm, khi “ông thức dậy, nắm cánh cổng thành và hai cây trụ cổng, nhổ lên luôn với then cài rồi vác lên vai, đi lên đỉnh núi đối diện Hếp-rôn (Các Quan Xét 16:3).
Cuộc đời của Sam-sôn – Tội lỗi có hậu quả
Ý muốn của Đức Chúa Trời về việc đánh bại dân Phi-li-tin đang tiến triển thông qua Sam-sôn, nhưng Sam-sôn vẫn phải chịu trách nhiệm về tội lỗi của mình và ông đã phải gánh chịu hậu quả vì sự dại dột và bất tuân của mình. Sam-sôn gặp và yêu một người Phi-li-tin tên là Đa-li-la. Các thủ lĩnh người Phi-li-tin đã hối lộ Đa-li-la để khám phá ra bí mật về sức mạnh của Sam-sôn và cách chế ngự để bắt được ông (Các Quan Xét 16:5). Đa-li-la bắt đầu cầu xin Sam-sôn cho biết bí mật về sức mạnh của ông. Sau vài lần nói dối cùng cô, Sam-sôn cuối cùng tiết lộ rằng sức mạnh của mình có là nhờ sự biệt riêng ông ra cho Đức Chúa Trời; cụ thể là dao cạo chẳng hề đưa qua đầu mình (xem Dân số 6:5). Đa-li-la báo cho các thủ lĩnh Phi-li-tin biết bí mật của Sam-sôn, và đợi cho đến khi Sam-sôn ngủ say, rồi gọi người đến cạo đầu cho ông. Cô đánh thức ông bằng tiếng kêu: "Ớ Sam-sôn, người Phi-li-tin xông hãm ngươi!" (câu 20). Sam-sôn đã đứng lên để chiến đấu, “Nhưng người chẳng biết rằng Đức Giê-hô-va đã lìa khỏi mình” (câu 20).
Sự cố ý bất tuân và liên tục của Sam-sôn đã đến hồi kết. Ông đã ngày càng tự tin vào sức mạnh của mình đến mức cảm thấy mình có thể phỉ báng bất kỳ luật lệ nào; có vẻ như cuối cùng ông ấy đã tiến đến mức nghĩ rằng mình không cần Đức Chúa Trời. Kết quả là “Người Phi-li-tin bắt người, khoét con mắt, đem xuống Ga-xa, rồi trói người bằng dây đồng đậu đôi, và bắt người phải xay cối trong ngục” (Các Quan Xét 16:21). Sam-sôn cuối cùng đã phải đối mặt với những hậu quả cho hành động của mình.
Cuộc đời của Sam-sôn – Đức Chúa Trời đầy lòng thương xót
Người Phi-li-tin nghĩ rằng họ sẽ ăn mừng chiến thắng vĩ đại trên Sam-sôn, và những quan trưởng đã tập hợp trong đền thờ thần Đa-gôn của chúng để ăn mừng vì đã phó Sam-sôn vào tay họ (Các Quan Xét 16:23). Trong lễ hội, chúng đưa Sam-sôn ra khỏi tù để mua vui. Tựa mình vào những cây cột của ngôi đền ngoại giáo, Sam-sôn cầu nguyện với Đức Giê-hô-va: “Chúa Giê-hô-va ôi! xin Ngài nhớ lại tôi. Hỡi Đức Chúa Trời! xin ban sức lực cho tôi chỉ lần nầy mà thôi, hầu cho tôi báo thù dân Phi-li-tin về sự mất hai con mắt tôi” (Các Quan Xét 16:28). Đức Chúa Trời đã thương xót chấp nhận lời cầu xin của Sam-sôn. Sam-sôn “ráng hết sức, xô hai cây cột, đền đổ xuống trên các quan trưởng và cả dân sự ở đó” (câu 30). Như thế, lúc chết Sam-sôn giết nhiều người hơn—khoảng 3.000 người Phi-li-tin—so với lúc ông còn sống.
Sam-sôn là một người có đức tin _ Trong Kinh Thánh, ông được nhắc đến trong chương “Sức mạnh của đức tin” (Hê-bơ-rơ 11:32). Đồng thời, Sam-sôn là một người bằng xương bằng thịt, và những sai lầm của ông là lời cảnh báo cho những ai chơi đùa với lửa mà mong không bị bỏng/thiêu cháy. Cuộc đời của Sam-sôn cho chúng ta thấy tầm quan trọng của việc nương cậy vào sức mạnh của Đức Chúa Trời, chứ không phải là sức mạnh của chúng ta; làm theo ý muốn của Đức Chúa Trời chứ không phải đi theo sự ương ngạnh, ngoan cố của chúng ta; và tìm kiếm sự khôn ngoan, thông sáng của Đức Chúa Trời, chứ không phải là sự hiểu biết của chúng ta.
English
Trong Kinh Thánh, Sam-sôn là ai?