Câu hỏi
Ba-anh là ai?
Trả lời
Ba-anh là tên của vị thần tối cao được tôn thờ ở Ca-na-an và Phê-ni-xi cổ đại. Thực hành thờ phượng Ba-anh thâm nhập vào đời sống tôn giáo của người Do Thái trong suốt thời kỳ Các quan xét (Các quan xét 3:7), đã trở nên phổ biến ở Y-sơ-ra-ên dưới thời trị vì của vua A-háp (I Các vua 16:31-33) và cũng ảnh hưởng đến Giu-đa (II Sử ký 28:1-2). Từ "Ba-anh" (baal) có nghĩa là "chúa", số nhiều là baalim. Nói chung, Ba-anh là một vị thần sinh sản được tin là cho phép đất sản sinh ra mùa màng và cho phép con người sinh ra trẻ em. Thờ phượng Ba-anh theo nhiều cách khác nhau ở các vùng khác nhau, và Ba-anh chứng tỏ là một vị thần có khả năng thích ứng cao. Các địa phương khác nhau nhấn mạnh một hoặc nhiều thuộc tính khác của Ba-anh và phát triển các "giáo phái" đặc biệt của tôn giáo thờ thần Ba-anh. Ba-anh-Phê-ô (Dân số ký 25:3) và Ba-anh-Bê-rít (Các quan xét 8:33) là hai ví dụ về các vị thần địa phương như vậy.
Theo thần thoại Ca-na-an, Ba-anh là con trai của El, vị thần trưởng, và A-sê-ra, nữ thần biển. Ba-anh được xem là có quyền năng nhất trong tất cả các vị thần, vượt hơn hẳn El, người được xem là khá yếu và vô tích sự. Trong nhiều trận đánh khác nhau, Ba-anh đã đánh bại vị thần biển Yam, và Mot là thần chết và thần âm phủ. Các chị em/người phối ngẫu của Ba-anh là Át-tạt-tê, một nữ thần sinh sản gắn liền với các ngôi sao, và Anath, một nữ thần tình yêu và chiến tranh. Dân Ca-na-an thờ Ba-anh như là thần mặt trời và thần bão – ông thường được miêu tả là đang cầm một tia chớp – người đã đánh bại kẻ thù và sản sinh mùa màng. Họ cũng tôn thờ ông như một vị thần sinh sản chu cấp trẻ em. Sự thờ phượng Ba-anh bắt nguồn từ sự gợi cảm và tham gia nghi lễ mại dâm trong các đền thờ.
Thỉnh thoảng, để làm hài lòng Ba-anh đòi hỏi sự hy sinh của con người, thường là phải hy sinh đứa con đầu lòng của một người (Giê-rê-mi 19:5). Những thầy tế lễ của Ba-anh kêu cầu thần của họ bằng những nghi thức phóng túng ngông cuồng bao gồm tiếng kêu lớn, ngây ngất và tự làm mình bị thương (I Các vua 18:28).
Trước khi người Hê-bơ-rơ bước vào Đất Hứa, Đức Chúa Trời đã cảnh báo chống lại việc thờ lạy các vị thần của Ca-na-an (Phục truyền luật lệ ký 6:14-15), nhưng dân Y-sơ-ra-ên vẫn trở nên thờ thần tượng. Trong suốt thời trị vì của vua A-háp và Giê-sa-bên, ở đỉnh cao của sự thờ phượng Ba-anh ở Y-sơ-ra-ên, Đức Chúa Trời đã trực tiếp đối đầu với ngoại giáo qua tiên tri của Ngài là Ê-li. Thứ nhất, Đức Chúa Trời chỉ ra rằng Ngài chứ không phải Ba-anh, đã điều khiển cơn mưa bằng cách làm cho hạn hán kéo dài ba năm rưỡi (I Các vua 17:1; so sánh Giu-đe 5:17).
Sau đó, Ê-li kêu gọi một cuộc đối đầu trên núi Cạt-mên để chứng minh một lần đủ cả ai là Đức Chúa Trời thật sự. Suốt một ngày dài, 450 vị tiên tri của Ba-anh kêu gọi thần của họ sai lửa từ trời xuống — chắc chắn là một nhiệm vụ dễ dàng cho một vị thần gắn liền với tia chớp nhưng "không có tiếng gì, chẳng ai đáp lời, cũng không cố ý đến" (I Các vua 18 :29). Sau khi các tiên tri Ba-anh bỏ cuộc, Êli đã cầu nguyện một lời cầu nguyện đơn giản, và Đức Chúa Trời đã trả lời ngay lập tức bằng lửa từ trời. Bằng chứng áp đảo, và dân sự "sắp mình xuống đất và la rằng, Giê-hô-va là Đức Chúa Trời! Giê-hô-va là Đức Chúa Trời!"(Câu 39).
Trong Ma-thi-ơ 12:27, Chúa Giê-xu gọi Sa-tan là "Bê-ên-xê-bun", liên kết ma quỷ với Ba-anh-Xê-bụt, một vị thần Phi-li-tin (II Các vua 1:2). Các thần Ba-anh trong Cựu Ước không có gì khác hơn là ma quỷ giả mạo các vị thần, và tất cả sự thờ thần tượng cuối cùng là sự thờ phượng ma quỷ (I Cô-rinh-tô 10:20).
English
Ba-anh là ai?
