Câu hỏi
Tại sao tiên tri Ê-li phải trở lại trước ngày cuối (Ma-la-chi 4:5-6)?
Trả lời
Ma-la-chi 4:5-6 đưa ra một tiên tri đáng chú ý: "Nầy, Ta sẽ sai nhà tiên tri Ê-li đến với các con trước khi ngày lớn và đáng sợ của Đức Giê-hô-va đến. Người sẽ làm cho lòng cha ông trở lại cùng con cháu, lòng con cháu trở lại cùng cha ông, kẻo Ta đến lấy sự nguyền rủa mà đánh đất nầy chăng." Tới ngày nay, các Ngày Lễ Do Thái thường có một chiếc ghế để trống tại bàn để dự đoán rằng Ê-li sẽ trở lại để báo tin về đấng Mê-si-a nhằm làm thành lời tiên tri Ma-la-chi.
Theo như Ma-la-chi 4:6, lý do Ê-li trở lại sẽ là để "làm cho lòng" của cha và con cái quay trở lại với nhau. Nói cách khác, mục đích là cho sự hoà giải. Trong Tân Ước, Chúa Giê-su tiết lộ rằng Giăng Báp-tít đã làm thành tiên tri Ma-la-chi: "Vì tất cả các nhà tiên tri và luật pháp đã nói tiên tri cho đến thời Giăng. Nếu các ngươi muốn chấp nhận thì ông ấy chính là Ê-li, người phải đến. Ai có tai, hãy lắng nghe!" (Ma-thi-ơ 11:13-14). Sự làm thành này cũng được nhắc đến trong Mác 1:2-4 và Lu-ca 1:17; 7:27.
Phân đoạn liên quan một cách cụ thể tới Ma-la-chi 4:5-6 là Ma-thi-ơ 17:10-13:" Các môn đồ hỏi Ngài: "Vậy thì sao các thầy thông giáo lại nói Ê-li phải đến trước?" Ngài đáp: 'Thật Ê-li phải đến và phục hồi mọi việc. Nhưng Ta nói với các con: Ê-li đã đến rồi mà người ta không nhận biết người, nhưng đã đối xử với người theo ý họ ...' Lúc ấy, các môn đồ hiểu rằng Ngài đang nói với họ về Giăng Báp-tít."
Các "thầy thông giáo" là các người dạy về luật lệ của người Do Thái, chủ yếu là người Pha-ri-si và người Sa-đu-sê, những người dẫn giải Kinh Thánh Do Thái. Phi-e-rơ, Gia-cơ, và Giăng quen thuộc với các lời dạy của họ và đã hỏi Chúa Giê-su về Ê-li sau khi thấy Chúa Giê-su với Môi-sê và Ê-li lúc hoá hình (Ma-thi-ơ 17:1-8). Giê-su đã nói rõ rằng Ê-li đã tới, nhưng, đáng tiếc, người không được nhận ra và đã bị giết. Giê-su sau đó đã tiên đoán rằng Ngài cũng sẽ bị chịu chết dưới tay kẻ thù Ngài như vậy (17:12).
Xem qua về công vụ của Giăng Báp-tít cho thấy bằng nhiều cách người là "Ê-li". Đầu tiên, Chúa dự đoán rằng công việc của Giăng giống như của Ê-li ("tinh thần và quyền năng của Ê-li", Lu-ca 1:17). Thứ hai, người cũng mặc như Ê-li (2 Các Vua 1:18 và Ma-thi-ơ 3:4). Thứ ba, giống Ê-li, Giăng Báp-tít giao giảng trong đồng vắng (Ma-thi-ơ 3:1; so sán 1 Vua 19:14-15). Thứ tư, cả hai ông đều giao giảng sứ điệp về sự ăn năn (Mác 1:4; so sánh 1 Vua 18:20-40). Thứ năm, cả hai ông đều chống đối các vua và có những kẻ thù ở cao cấp (1 Các Vua 18:16-17 và Ma-thi-ơ 14:3).
Một vài người lý luận rằng Giăng Báp-tít không phải là Ê-li đến bởi vì chính Giăng nói rằng ông không phải là Ê-li. "Họ lại hỏi: 'Vậy thì ông là ai? Có phải là Ê-li không?' Ông đáp: 'Không phải.' 'Thế ông có phải là nhà tiên tri không?' Ông trả lời: 'Không phải'" (Giăng 1:21). Có 2 lý giải về điều dường như mâu thuẫn này. Thứ nhất, bởi vì Ê-li chưa bao giờ chết (2 Các Vua 2:11), nhiều giáo sĩ thế ở thế kỷ đầu tiên dạy rằng Ê-li vẫn còn sống và sẽ xuất hiện trở lại trước khi đấng Mê-si-a đến. Khi Giăng từ chối ông không phải là Ê-li, ông loại bỏ ý tưởng rằng ông là Ê-li thật người đã lên thiên đàng bằng chiếc xe ngựa bằng lửa.
Thứ hai, lời của Giăng có thể hàm ý một sự khác biệt giữa cách Giăng nhìn nhận bản thân ông và Chúa Giê-su nhìn nhận về ông. Giăng có thể không xem ông như người làm thành Ma-la-chi 4:5-6. Tuy nhiên Chúa Giê-su coi ông như vậy. Không có gì mâu thuẫn; chỉ là một tiên tri khiêm tốn đưa ra ý kiến chân thật về ông. Giăng từ chối vinh quang (so sánh với Giăng 3:30), tuy vậy Chúa Giê-su nói về Giăng như người làm thành tiên tri Ma-la-chi nói về sự trở lại của Ê-li.
Là một Ê-li theo nghĩa ẩn dụ, Giăng kêu gọi mọi người ăn năn và sống cuộc đời vâng phục, chuẩn bị mọi người vào thời của ông để cho sự trở lại của Chúa Giê-su, Ngài "Bởi Con Người đã đến để tìm và cứu kẻ bị hư mất" (Lu-ca 19:10) và làm chức vụ sự hoà giải (2 Cô-rinh-tô 5:18) .
English
Tại sao tiên tri Ê-li phải trở lại trước ngày cuối (Ma-la-chi 4:5-6)?
