Câu hỏi
Kinh Thánh nói gì về sự may mắn?
Trả lời
Thuật ngữ "may mắn" được sử dụng để mô tả những gì được cho là có cơ hội xảy ra. Nhiều lần "may mắn" được sử dụng cụ thể để mô tả một sự kiện tích cực hoặc mong muốn, hoặc đạt được một số thứ, dường như là do tình cờ. Câu hỏi chính là, mọi thứ có xảy ra tình cờ không? Nếu họ làm như vậy, thì người ta có thể nói ai đó may mắn hay xui xẻo. Nhưng nếu chúng không xảy ra một cách tình cờ, thì việc sử dụng những thuật ngữ đó là không phù hợp. Truyền Đạo 9:11-12 nói: “Ta đã thấy một điều khác dưới mặt trời: Kẻ nhanh nhẹn không được chạy đua, kẻ mạnh không được thắng trận; nhưng thời gian và cơ hội xảy ra với tất cả họ. Hơn nữa, không ai biết khi nào giờ của mình sẽ đến: Như cá mắc vào lưới độc ác, hay chim mắc vào bẫy, con người cũng vậy, bị mắc bẫy bởi những thời kỳ xấu xa bất ngờ ập đến với họ.” Phần lớn những gì sách Truyền đạo chia sẻ là từ quan điểm của một người nhìn cuộc sống trên đất không có Đức Chúa Trời, hay cuộc sống “dưới mặt trời”. Từ một quan điểm như vậy—loại bỏ Đức Chúa Trời ra khỏi bức tranh—dường như có vận may và vận rủi.
Một người chạy trong cuộc đua có thể là người chạy nhanh nhất, nhưng vì có người phía trước anh vấp ngã, anh ta vấp phải người đó, ngã xuống, và không thắng được cuộc đua. Thật không may cho anh ta? Hoặc một vị vua chiến binh có thể có đội quân mạnh nhất nhưng một mũi tên “cơ hội” nào đó ngẫu nhiên bắn lên không trung bởi một tên lính vô danh của kẻ thù, tình cờ xuyên thủng áo giáp của vua ở chỗ dễ bị tổn thương nhất (2 Sử ký 18:33) dẫn đến hậu quả là nhà vua chết và thất trận. Thật xui xẻo cho vua A-háp? Đó có phải là một vấn đề may mắn? Đọc toàn bộ 2 Sử ký 18, chúng ta thấy rằng Đức Chúa Trời đã nhúng tay vào vấn đề này ngay từ đầu. Người lính bắn tên hoàn toàn không biết quỹ đạo của mũi tên, nhưng Đức Chúa Trời với quyền tể trị của Ngài biết rõ điều đó đồng nghĩa với cái chết của vị vua độc ác A-háp.
Một sự kiện “tình cờ” tương tự diễn ra trong sách Ru-tơ. Ru-tơ, một góa phụ đang chăm sóc mẹ chồng góa bụa của mình, tìm một đồng ruộng mót lúa cho đủ kế sinh nhai của họ. “Vậy, Ru-tơ đi theo sau các con gặt mà mót trong một ruộng kia. Té ra may cho nàng gặp sở đất của Bô-ô, về họ hàng Ê-li-mê-léc.” (Ru-tơ 2:3). Ê-li-mê-léc là chồng của mẹ chồng cô, Na-ô-mi, nên Bô-ô là họ hàng với bà và rất hào phóng với Ru-tơ. Khi Ru-tơ trở về nhà với nhiều lúa hơn Na-ô-mi mong đợi, “mẹ chồng nàng hỏi: 'Ngày nay, con có mót ở đâu? Con có làm việc ở đâu? Phước cho người đã nhận tiếp con!' Nàng nói cho bà gia mình hay mình có làm việc nơi chủ nào. Nàng nói: Người chủ của nơi tôi có làm việc ngày nay, tên là Bô-ô. Na-ô-mi đáp cùng dâu mình rằng: Nguyện Đức Giê-hô-va ban phước cho người, vì Ngài không dứt làm ơn cho kẻ sống và kẻ chết! Tiếp rằng: Người đó là bà con của chúng ta, vốn là trong những kẻ có quyền chuộc sản nghiệp ta lại.'" (Ru-tơ 2:19-20). Vì vậy, Na-ô-mi không xem đó là một sự “tình cờ” xảy ra mà là sự quan phòng của Đức Chúa Trời, cũng như những người khác sau này (Ru-tơ 4:14).
Châm-ngôn 16:33 nêu một nguyên tắc chung: “Người ta bẻ thăm trong vạt áo; song sự nhất định do nơi Đức Giê-hô-va mà đến”. Điều này đề cập đến việc sử dụng rút thăm (tương tự như tung đồng xu hoặc tung xúc xắc) để giải quyết một số vụ án tư pháp. Trường hợp liên quan đến A-can trong Giô-suê 7 là một ví dụ trong đó nguyên tắc Châm-ngôn 16:33 được sử dụng để tìm ra bên có tội. Châm-ngôn 18:18 nói một điều tương tự: “Sự bắt thăm dẹp điều tranh tụng, Và phân rẽ những kẻ có quyền thế”. Một lần nữa, ý tưởng cho rằng sự quan phòng của Đức Chúa Trời đóng vai trò quyết định trong kết quả của việc bốc thăm để các xung đột pháp lý có thể được giải quyết bất kể sự tranh chấp lớn đến đâu. Châm-ngôn 16:33 cho thấy rằng một điều gì đó ngẫu nhiên như tung xúc xắc hoặc tung đồng xu không nằm ngoài quyền kiểm soát tối cao của Đức Chúa Trời. Và, do đó, kết quả của nó không chỉ đơn thuần là ngẫu nhiên.
Quyền tể trị của Đức Chúa Trời bao hàm hai khía cạnh. Ý muốn tích cực hay quyền tể trị của Đức Chúa Trời sẽ liên quan đến điều gì đó mà Ngài khiến xảy ra, chẳng hạn như dẫn dụ Vua độc ác A-háp ra trận (2 Sử ký 18:18-19). Cái chết của A-háp không chỉ đơn thuần là kết quả của một mũi tên bắn ngẫu nhiên, mà như 2 Sử ký 18 cho biết, Đức Chúa Trời đã chủ động điều khiển các sự kiện dẫn A-háp vào trận chiến và sử dụng mũi tên bắn ngẫu nhiên đó để hoàn thành ý muốn của Ngài dành cho A-háp vào ngày hôm đó.
Ý muốn thụ động của Đức Chúa Trời liên quan đến việc Ngài cho phép, thay vì khiến cho điều gì đó xảy ra. Chương 1 của sách Gióp minh họa điều này trong những gì Đức Chúa Trời cho phép Sa-tan làm trong cuộc đời của Gióp. Nó cũng liên quan đến điều ác mà Đức Chúa Trời cho phép các anh của Giô-sép làm với Giô-sép để đạt được điều tốt lành hơn, điều tốt lành mà Giô-sép không thấy rõ cho đến nhiều năm sau (Sáng-thế Ký 50:20).
Bởi vì chúng ta không có tấm màn kéo lại để xem những gì đang xảy ra trên thiên đàng, nên chúng ta không thể luôn luôn xác định liệu ý muốn chủ động hay thụ động của Đức Chúa Trời có liên quan đến các biến cố trong đời sống chúng ta hay không, nhưng chúng ta biết rằng mọi sự xảy ra đều ở dưới sự giám sát của Đức Chúa Trời, ý muốn của Ngài, dù chủ động hay thụ động, và do đó, không có gì chỉ là ngẫu nhiên. Khi một người tung xúc xắc để chơi trò chơi cờ bàn, đôi khi Đức Chúa Trời có thể khiến cho xúc xắc rơi xuống theo một cách nhất định, nhưng thường thì trong những vấn đề vụn vặt như vậy, Ngài có thể cho phép xúc xắc rơi xuống theo quy luật tự nhiên của Ngài, nó sẽ quyết định mà không cần bất kỳ sự can thiệp nào tham dự vào. Nhưng ngay cả khi Ngài không tích cực tham dự, thì miếng xúc xắc vẫn thuộc quyền tể trị của Ngài.
Vì vậy, nó dành cho bất kỳ sự kiện nào của cuộc sống; dù nhỏ đến đâu (Ma-thi-ơ 10:29-31) hay lớn đến đâu (Đa-ni-ên 4:35; Châm ngôn 21:1), Đức Chúa Trời vẫn tể trị trên tất cả (Ê-phê-sô 1:11; Thi thiên 115:3; Ê-sai 46:9-10) , và do đó không có gì chỉ là vấn đề may rủi cả.
Từ góc độ thế gian, mọi thứ dường như xảy ra một cách ngẫu nhiên, nhưng xuyên suốt toàn bộ Kinh Thánh, rõ ràng là Đức Chúa Trời đang kiểm soát tất cả tạo vật của Ngài và bằng cách nào đó có thể thực hiện các hành động ngẫu nhiên theo luật tự nhiên, ý chí tự do của con người, cả người thiện lẫn kẻ ác, và ý định độc ác của ma quỷ và kết hợp tất cả lại để hoàn thành ý muốn tốt lành và trọn vẹn của Ngài (Sáng thế ký 50:20; Gióp chương 1 và 42; Giăng 9:1-7). Và đặc biệt là Cơ Đốc nhân, được ban cho lời hứa rằng Đức Chúa Trời làm mọi việc, dù có vẻ tốt hay xấu, hiệp lại làm ích cho những ai yêu mến Ngài và được kêu gọi theo mục đích của Ngài (Rô-ma 8:28).
English
Kinh Thánh nói gì về sự may mắn?
