سوال
خنده مقدس چیست؟
جواب
اصطلاح «خنده مقدس» برای توضیح پدیده ای به کار می رود که در آن یک شخص بدون کنترل و در نتیجه پر شدن از روح القدس می خندد که به شکل یک خنده پیوسته می باشد و گاهی همراه با غش کردن و زمین خوردن است. گزارش های دسته اول از کسانی که این تجربه را داشته اند به نوعی متفاوت از هم هستند، ولی باور بر این است که همه اشکال آن نشانه برکت و تدهین از طرف روح القدس هستند.
خنده مقدس به طور ذاتی یک تجربه ذهنی است. بنابراین، برای دست یابی به حقیقت مطلب، باید تلاش کنیم واقع بین باشیم. وقتی تعریف حقیقت برای ما به تجربه شخصی در زندگی وابسته می شود به تفکر نسبی گرا نزدیک می شویم. به طور خلاصه اینکه احساسات به ما نمی گویند که چه چیزی درست است. احساسات بد نیستند و گاهی احساسات ما در موازات حقیقت کتاب مقدس قرار می گیرد. اما در اکثر مواقع احساسات در موازات ذات گناه کار ما قرار می گیرند. طبیعت بی ثبات قلب باعث می شود تا به یک قطب نمای غیرقابل اعتماد تبدیل شود. «هيچ چيز مانند دل انسان فريبكار و شرور نيست؛ كيست كه از آنچه در آن می‌گذرد آگاه باشد؟» (ارمیا فصل 17 آیه 9). این اصل فریب دهنده قلب مخصوصا در مورد پدیده ای به نام «خنده مقدس» به کار می رود. شکی نیست که مردم در جلسات دعا و نیایش به صورت غیرقابل کنترل خندیده اند. اما معنی واقعی آن چیست؟
خنده چندین بار در کتاب مقدس عنوان شده و اغلب برای توضیح شرایطی بوده که در آن کسی مسخره و یا تحقیر شده است. مانند موردی که برای ابراهیم و ساره پیش آمد و آنها به حرف خدا در مورد اینکه با وجود سن بالا بچه دار خواهند شد خندیدند. برخی آیه های از آن برای تمسخر استفاده کرده اند (مزامیر فصل 59 آیه 8 ، مزامیر فصل 80 آیه 6 ، امثال فصل 1 آیه 26) ، و برخی دیگر هم به مفهوم خود خندیدن اشاره دارند. به عنوان مثال سلیمان در جامعه فصل 2 آیه 2 می گوید « خنده و شادی، احمقانه و بی‌فايده است». سپس در فصل 7 آیه 3 ادامه می دهد و می گوید « غم از خنده بهتر است، زيرا هر چند صورت را غمگين می‌كند اما باعث صفای دل می‌گردد ». امثال فصل 14 آیه 13 برعکس آن را می گوید: « خنده نمی‌تواند اندوه دل را پنهان سازد؛ هنگامی كه خنده پايان می‌يابد، درد و اندوه برجای خود باقی می‌ماند». هر دو آیه درست است: فرد غمگین ممکن است برای پنهان کردن غم خود بخندد، و شخصی ممکن است گریه کند، در حالیکه در درون خوشحال است. احساسات همیشه حقیقت را به ما نمی گویند، خنده نیز همیشه به معنای شادی نیست، بلکه می تواند تواند از روی غم، عصبانیت و یا تمسخر باشد. به همین صورت، نخندیدن هم به معنی غمگین بودن نیست. خندیدن یک تجربه درونی است.
جدی ترین متن کتاب مقدس بر ضد چیزی که «خنده مقدس» نامیده می شود را می توان در غلاطیان فصل 5 آیه های 22 تا 23 دید: «اما هرگاه روح خدا زندگی ما را هدايت فرمايد، اين ثمرات را در زندگی ما بوجود خواهد آورد: محبت، شادی، آرامش، بردباری، مهربانی، نيكوكاری، وفاداری، فروتنی و خويشتنداری. هيچيک از اين صفات پسنديده، تضادی با احكام مذهبی و شريعت يهود ندارند». اگر خویشتنداری میوه روح القدس است، پس خنده غیرقابل کنترل چگونه می تواند میوه روح القدس باشد؟ این عقیده که خداوند می تواند باعث شود تا مردم تحت تاثیر روح القدس مانند آدم های مست عمل کنند یا پیوسته و غیرقابل کنترل بخندند یا صدای حیوانات از خود درآورند، بر اساس غلاطیان فصل 5 آیه های 22 تا 23، بر خلاف عملکرد روح القدس است. روح القدسی که در غلاطیان فصل 5 توضیح داده می شود خویشتنداری را توصیه می کند نه برعکس آن. در آخر اینکه، هیچ کسی در کتاب مقدس بیشتر از عیسی مسیح از روح القدس پر نبود، ولی در هیچ جایی خندیدن او ثبت نشده است.
با توجه به مواردی که گفته شد خواندن متن های زیر مفید (از کتاب اول قرنتیان فصل 14) می باشد. این زمانی است که پولس در مورد سخن گفتن به زبان ها حرف می زند.
«ای برادران عزيز، حتی اگر خود من نزد شما بيايم و با شما به زبانها سخن گويم، چه نفعی به شما خواهم رساند؟ اما اگر بيايم و حقايق عميق كلام خدا را برايتان بيان كنم، و يا آنچه را كه او بر من آشكار ساخته و آنچه را كه آموخته‌ام بازگو نمايم، و يا پيغامی از جانب او برايتان بياورم، در اين صورت به شما نفع رسانده‌ام» (آیه 6)
«يا اگر در ميدان جنگ، شيپور آماده باش را ننوازند، چه كسی خود را برای نبرد آماده خواهد ساخت؟
به همين صورت، اگر با كسی به زبانی گفتگو كنيد كه برای او قابل فهم نيست، چگونه می‌تواند سخنان شما را درک كند؟ مانند اين خواهد بود كه با ديوار سخن می‌گوييد!» (آیه های 8 تا 9).
«پس، ايمانداران عزيز، مقصود خود را به طور خلاصه بيان می‌كنم. وقتی برای عبادت در كليسا جمع می‌شويد، يكی از شما سرود بخواند، ديگری كلام خدا را تعليم دهد، يكی ديگر حقيقتی را كه از جانب خدا بر او آشكار شده بيان نمايد، يک نفر نيز به زبانهای غير سخن بگويد و ديگری آن را ترجمه كند. اما هر چه انجام می‌شود، بايد برای همهٔ ايمانداران مفيد باشد و باعث تقويت و رشد روحانی ايشان گردد. اگر كسانی می‌خواهند به زبانهای غير حرف بزنند، تعدادشان نبايد بيش از دو يا سه نفر باشد، آن هم به نوبت. يک نفر نيز بايد اين زبانها را ترجمه كند. اما اگر كسی نباشد كه ترجمه كند، ايشان بايد در سكوت با خود و با خدا به زبانهای غير سخن گويند، نه در حضور همه و با صدای بلند» (آیه های 26 تا 28).
«خدا هرج و مرج را دوست ندارد، بلكه هماهنگی و نظم و ترتيب را. همانگونه كه در تمام كليساها مشاهده می‌شود» (آیه 33).
در آن روزها کسانی بودند که در کلیسا به زبان های نامفهوم و نا شناخته صحبت می کردند، بنابراین پولس گفت که این کار بی فایده است، چون باعث تهذیب کسی نمی شود. این قانون درباره خنده مقدس نیز به کار می رود. پولس گفت: «چه نفعی به شما خواهم رساند؟ اما اگر بيايم و حقايق عميق كلام خدا را برايتان بيان كنم، و يا آنچه را كه او بر من آشكار ساخته و آنچه را كه آموخته‌ام بازگو نمايم، و يا پيغامی از جانب او برايتان بياورم، در اين صورت به شما نفع رسانده‌ام». و در ادامه می گوید خدا هرج و مرج را دوست ندارد بلکه نظم و ترتیب را دوست می دارد. روشن است که چنین محیط پر هرج و مرجی در کلیسا خواست خداوند نیست، بلکه او محیطی سرشار از شناخت و تهذیب می خواهد.
به نظر می رسد بر اساس گفته پولس آنچه آن را خنده مقدس می نامند هم در گروه کارهایی قرار می گیرد که فایده آموزشی در کلیسا ندارد، بنابراین باید از آن دوری شود. نتیجه می گیریم که 1) خنده یک واکنش احساسی غیر قابل اعتماد است 2) می تواند نشانه چندین احساس متفاوت باشد 3) و فایده ای ندارد. علاوه بر این، فوران غیرقابل کنترل احساسات بر ضد ذات روح القدس است. بنابراین توصیه می شود، خنده مقدس به عنوان ابزاری برای نزدیک تر شدن به خدا و یا احساس کردن روح القدس در نظر گرفته نشود.
English
خنده مقدس چیست؟
