Το Βιβλίο Α' Σαμουήλ
Συγγραφέας: Ο συγγραφέας είναι ανώνυμος. Γνωρίζουμε ότι ο Σαμουήλ έγραψε ένα βιβλίο (Α' Σαμουήλ 10:25), και είναι πολύ πιθανό να έχει γράψει και ένα μέρος αυτού του βιβλίου. Άλλοι πιθανοί συνεργάτες για τη συγγραφή του Βιβλίου Α' Σαμουήλ είναι οι προφήτες/ιστορικοί Νάθαν και Γαδ (Α' Χρονικών 29:29).Χρονολογία συγγραφής: Αρχικά, τα βιβλία Α' και Β' Σαμουήλ αποτελούσαν ένα βιβλίο. Οι μεταφραστές των Εβδομήκοντα τα χώρισαν και από τότε έχουμε διατηρήσει αυτόν τον διαχωρισμό. Τα γεγονότα του Α' Σαμουήλ καλύπτουν, περίπου, χρονική περίοδο 100 χρόνων, από το 1100 π.Χ. ως το 1000 π.Χ. Τα γεγονότα του Β' Σαμουήλ καλύπτουν άλλα 40 χρόνια. Η χρονολογία της συγγραφής τότε, θα ήταν κάπου μετά το 960 π.Χ.
Σκοπός της συγγραφής: Αρχικά ο Σαμουήλ καταγράφει την ιστορία του Ισραήλ στη γη Χαναάν, καθώς μεταβαίνουν από την ηγεμονία των κριτών σε ένα ενιαίο έθνος υπό την εξουσία βασιλιάδων. Ο Σαμουήλ εμφανίζεται ως ο τελευταίος κριτής και χρίει τους δύο πρώτους βασιλιάδες, Σαούλ και Δαβίδ.
Εδάφια-κλειδιά: «Το πράγμα, όμως, δεν άρεσε στον Σαμουήλ, ότι είπαν: Δώσε μας έναν βασιλιά για να μας κρίνει. Και ο Σαμουήλ δεήθηκε στον Κύριο. Και ο Κύριος είπε στον Σαμουήλ: Άκουσε τη φωνή τού λαού σε όλα όσα λένε σε σένα· επειδή δεν απέβαλαν εσένα αλλά εμένα απέβαλαν από το να βασιλεύω επάνω τους» (Α' Σαμουήλ 8:6-7).
«Και ο Σαμουήλ είπε στον Σαούλ: Εσύ έπραξες με αφροσύνη· δεν φύλαξες το πρόσταγμα του Κυρίου τού Θεού σου που σε πρόσταξε· επειδή, τώρα ο Κύριος θα στερέωνε τη βασιλεία σου επάνω στον Ισραήλ για πάντα· αλλά τώρα η βασιλεία σου δεν θα στηριχθεί· ο Κύριος ζήτησε για τον εαυτό του έναν άνθρωπο σύμφωνα με την καρδιά του, και ο Κύριος τον διόρισε να είναι άρχοντας επάνω στον λαό του, επειδή δεν φύλαξες εκείνο που σε πρόσταξε ο Κύριος.» (Α' Σαμουήλ 13:13-14).
«Και ο Σαμουήλ είπε: Μήπως ο Κύριος αρέσκεται στα ολοκαυτώματα και στις θυσίες, όπως στο να υπακούμε στη φωνή του Κυρίου; Δες, η υποταγή είναι καλύτερη από τη θυσία· η υπακοή, παρά το πάχος των κριαριών· επειδή η απείθεια είναι όπως το αμάρτημα της μαγείας· και το πείσμα όπως η ασέβεια και η ειδωλολατρεία· επειδή εσύ απέρριψες τον λόγο του Κυρίου, γι' αυτό και ο Κύριος σε απέρριψε από το να είσαι βασιλιάς.» ( Α' Σαμουήλ 15:22-23).
Σύντομη σύνοψη: Το βιβλίο Α' Σαμουήλ μπορεί σωστά να χωριστεί σε δύο ενότητες: ο βίος του Σαμουήλ (κεφάλαια 1-12) και ο βίος του Σαούλ (κεφάλαια 13-31).
Το βιβλίο αρχίζει με τη θαυματουργή γέννηση του Σαμουήλ ως απάντηση στην διακαή προσευχή της μητέρας του. Ο Σαμουήλ, ως παιδί, έζησε και υπηρέτησε στο ναό. Ο Θεός τον ξεχώρισε ως προφήτη (3:19-21) και η πρώτη προφητεία του παιδιού ήταν μια κρίση για τους διεφθαρμένους ιερείς.
Οι Ισραηλίτες έρχονται σε πόλεμο με τους μακροχρόνιους εχθρούς τους, τους Φιλισταίους. Οι Φιλισταίοι αιχμαλωτίζουν την κιβωτό της Διαθήκης και προσωρινά την κατέχουν, αλλά όταν ο Κύριος στέλνει κρίση, οι Φιλισταίοι επιστρέφουν την κιβωτό. Ο Σαμουήλ καλεί τον λαό σε μετάνοια (7:3-6) και στη συνέχεια σε νίκη επί των Φιλισταίων.
Ο λαός του Ισραήλ, θέλοντας να μοιάσει στα άλλα έθνη, επιθυμεί βασιλιά. Ο Σαμουήλ είναι δυσαρεστημένος από τις απαιτήσεις τους, όμως ο Κύριος του λέει ότι δεν απορρίπτουν την ηγεσία του Σαμουήλ αλλά τη δική Του. Αφού προειδοποίησε τον λαό για το τι θα σήμαινε να έχουν βασιλιά, ο Σαμουήλ χρίει έναν Βενιαμίτη, ονόματι Σαούλ, ο οποίος στέφεται στη Μισπά (10:17-25).
Ο Σαούλ, νικώντας τους Αμμωνίτες σε μάχη, απολαμβάνει την αρχική επιτυχία (κεφάλαιο 11). Στη συνέχεια όμως, κάνει μια σειρά σφαλμάτων: προσφέρει παράτολμα μια θυσία (κεφάλαιο 13), δίνει έναν ανόητο όρκο σε βάρος του γιου του Ιωνάθαν (κεφάλαιο 14) και παρακούει τη σαφή εντολή του Κυρίου (κεφάλαιο 15). Εξαιτίας της ανταρσίας του Σαούλ, ο Θεός επιλέγει κάποιον άλλον να πάρει τη θέση του. Εν τω μεταξύ, ο Θεός αφαιρεί την ευλογία Του από τον Σαούλ και ένα πονηρό πνεύμα αρχίζει να τον ωθεί προς την παραφροσύνη (16:14).
Ο Σαμουήλ ταξιδεύει στη Βηθλεέμ για να χρίσει ένα νεαρό, ονόματι Δαβίδ, ως τον επόμενο βασιλιά (κεφάλαιο 16). Αργότερα, ο Δαβίδ έχει την περίφημη σύγκρουσή του με τον Γολιάθ τον Φιλισταίο και γίνεται εθνικός ήρωας (κεφάλαιο 17). Ο Δαβίδ υπηρετεί στο παλάτι του Σαούλ, παντρεύεται την κόρη του και γίνεται φίλος με τον γιο του. Ο ίδιος ο Σαούλ αρχίζει να ζηλεύει την επιτυχία και δημοτικότητα του Δαβίδ και επιχειρεί να τον σκοτώσει. Ο Δαβίδ τρέπεται σε φυγή κι έτσι ξεκινά μια ασυνήθιστη περίοδος περιπέτειας, δολοπλοκίας και ρομαντισμού. Με υπερφυσική βοήθεια, ο Δαβίδ ίσα-ίσα αλλά σταθερά ξεφεύγει από τον αιμοχαρή Σαούλ (κεφάλαια 19-26). Μέσα απ' όλα αυτά, ο Δαβίδ διατηρεί την ακεραιότητά του και τη φιλία του με τον Ιωνάθαν.
Πλησιάζοντας στο τέλος του βιβλίου, ο Σαμουήλ έχει πεθάνει και ο Σαούλ είναι ένας χαμένος άντρας. Την παραμονή μιας μάχης με τους Φιλισταίους, ο Σαούλ αναζητά απαντήσεις. Αφότου απέρριψε τον Θεό, δεν βρίσκει βοήθεια από τον ουρανό και αντί αυτού, ζητά συμβουλές από ένα μέντιουμ. Κατά τη διάρκεια της τελετής, το πνεύμα του Σαμουήλ αναδύεται από τους νεκρούς για να δώσει μια τελευταία προφητεία: Ο Σαούλ θα πέθαινε στη μάχη την επόμενη ημέρα. Η προφητεία εκπληρώνεται. Οι τρεις γιοι του Σαούλ, συμπεριλαμβανομένου του Ιωνάθαν, σκοτώνονται στη μάχη και ο Σαούλ αυτοκτονεί.
Προμηνύματα: Η προσευχή της Άννας στο Α' Σαμουήλ 2:1-10 κάνει αρκετές προφητικές αναφορές στον Χριστό. Εξυμνεί τον Θεό ως τον Βράχο της (εδ. 2), και γνωρίζουμε από τις ευαγγελικές αναφορές ότι ο Ιησούς είναι ο Βράχος πάνω στον οποίο θα πρέπει να οικοδομήσουμε τα πνευματικά σπίτια μας. Ο Παύλος αναφέρεται στον Ιησού ως την «πέτρα σκανδάλου» στους Ιουδαίους (Ρωμαίους 9:33). Ο Χριστός ονομάζεται «πνευματική πέτρα» η οποία παρείχε πνευματικό ποτό στους Ισραηλίτες στην έρημο, όπως ακριβώς παρέχει «ζωντανό νερό» στις ψυχές μας (Α' Κορινθίους 10:4, Ιωάννης 4:10). Η προσευχή της Άννας αναφέρεται επίσης στον Κύριο ο οποίος θα κρίνει τα πέρατα της γης (βλ. 2:10), ενώ ο Ματθαίος 25:31-32 αναφέρεται στον Ιησού ως τον Υιό του Ανθρώπου που θα έρθει με δόξα για να κρίνει τον καθένα.
Πρακτική εφαρμογή: Η τραγική ιστορία του Σαούλ είναι μια μελέτη στη χαμένη ευκαιρία. Εδώ βρισκόταν ένας άντρας που τα είχε όλα-τιμή, εξουσία, πλούτη, καλή εμφάνιση και πολλά άλλα. Ωστόσο, πέθανε στην απελπισία, τρομοκρατημένος από τους εχθρούς του και γνωρίζοντας ότι είχε απογοητεύσει το έθνος του, την οικογένειά του και τον Θεό του.
Ο Σαούλ έκανε το λάθος να σκεφτεί ότι μπορούσε να ευχαριστήσει τον Θεό μέσω της ανυπακοής. Όπως πολλοί σήμερα, πίστευε ότι ένα λογικό κίνητρο θ' αντισταθμίσει την κακή συμπεριφορά. Ίσως η δύναμή του πήγε στο κεφάλι του και άρχισε να πιστεύει ότι ήταν ανώτερος από τους κανόνες. Με κάποιο τρόπο, ανέπτυξε χαμηλή υπόληψη για τις εντολές του Θεού και υψηλή για τον εαυτό του. Ακόμα κι όταν ήρθε αντιμέτωπος με το σφάλμα του, προσπάθησε να δικαιώσει τον εαυτό του και αυτός ήταν ο λόγος που ο Θεός τον απέρριψε. (15:16-28).
Το πρόβλημα του Σαούλ είναι ένα που όλοι αντιμετωπίζουμε – ένα πρόβλημα της καρδιάς. Η υπακοή στο θέλημα του Θεού είναι απαραίτητη για την επιτυχία και αν εμείς με έπαρση εναντιωθούμε σ' Αυτόν, θέτουμε τον εαυτό μας σε ήττα.
Ο Δαβίδ, από την άλλη μεριά, δεν προκαλούσε εντύπωση στην αρχή. Ακόμα κι ο Σαμουήλ μπήκε στον πειρασμό να τον αγνοήσει (16:6-7). Ο Θεός όμως βλέπει την καρδιά και είδε στον Δαβίδ έναν άνθρωπο σύμφωνο με τη δική Του καρδιά (13:14). Η ταπεινοφροσύνη και η ακεραιότητα του Δαβίδ, σε συνδυασμό με την τόλμη του για τον Κύριο και την αφοσίωσή του στην προσευχή, αποτελούν ένα καλό παράδειγμα για όλους μας.
English
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Επιστροφή στην Ελληνική αρχική σελίδα
Το Βιβλίο Α' Σαμουήλ
