Câu hỏi
Kinh Torah là gì?
Trả lời
Torah là một từ tiếng Hê-bơ-rơ (Do Thái) có nghĩa là “hướng dẫn”. Kinh Torah đề cập đến năm sách của Môi-se trong Kinh Thánh/Cựu Ước tiếng Do Thái (Sáng thế ký, Xuất hành, Lê-vi Ký, Dân số ký và Phục Truyền Luật Lệ ký). Kinh Torah được viết vào khoảng năm 1400 trước Công nguyên. Theo truyền thống, Torah được viết tay trên một cuộn giấy bởi một “sofer” (người ghi chép). Loại tài liệu này được gọi là “Sefer Torah”. Bản in hiện đại của Kinh Torah dưới dạng sách được gọi là “Chumash” (liên quan đến từ tiếng Do Thái có nghĩa là số 5).
Dưới đây là mô tả ngắn gọn về năm cuốn sách của Kinh Torah:
Sáng thế ký: Cuốn sách Torah đầu tiên này bao gồm 50 chương và kể về khoảng thời gian từ khi vạn vật được tạo ra cho đến cái chết và sự chôn cất Giô-sép. Sách bao gồm câu chuyện về sự sáng tạo (chương 1-2), sự khởi đầu của tội lỗi con người (chương 3), Nô-ê và chiếc tàu (chương 6-9), tháp Ba-bên (chương 10-11), cuộc đời của Áp-ra-ham, Y-sác và Gia-cốp, và một câu chuyện mở rộng về cuộc đời của Giô-sép.
Xuất hành: Quyển sách thứ hai của Torah này bao gồm 40 chương, giai đoạn từ dân Do Thái phải chịu ách nô lệ ở Ai Cập cho đến khi vinh quang của Đức Chúa Trời ngự xuống trên Đền tạm đã được hoàn thành trong sa mạc. Sách bao gồm sự ra đời của Môi-se, mười tai họa ở Ai Cập, cuộc xuất hành của người Do Thái ra khỏi Ai Cập, việc vượt qua Biển Đỏ và việc Đức Chúa Trời ban Luật Pháp cho Môi-se trên Núi Si-nai.
Lê-vi ký: Quyển sách thứ ba của kinh Torah này bao gồm 27 chương và phần lớn là các luật lệ liên quan đến việc tế lễ, dâng lễ vật và các lễ hội trong dân Do Thái.
Dân số ký: Quyển sách Torah thứ tư này bao gồm 36 chương và trải dài khoảng 40 năm khi dân Y-sơ-ra-ên (Do Thái) lang thang trong đồng vắng. Sách Dân số ký cung cấp một cuộc điều tra dân số của người Do Thái và một số chi tiết về hành trình của họ hướng đến Đất Hứa.
Phục Truyền Luật Lệ ký: Quyển sách thứ năm của Torah này bao gồm 34 chương và được gọi là “Phục truyền luật lệ ký” dựa trên một từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “luật thứ hai”. Trong sách, Môi-se nhắc lại Luật cho thế hệ mới sẽ vào Đất Hứa. Phục truyền luật lệ ký mô tả sự chuyển giao quyền lãnh đạo về mặt tư tế (từ A-rôn sang các con trai của ông) và trên cả dân tộc (từ Môi-se sang Giô-sép).
Năm quyển sách của Kinh Torah đã hình thành nền tảng cho những lời dạy của Do Thái giáo từ thời Môi-se. Những người viết Kinh Thánh sau này, bao gồm Sa-mu-ên, Đa-vít, Ê-sai và Đa-ni-ên, thường xuyên nhắc lại những lời dạy của Luật Pháp. Những lời dạy của Kinh Torah thường được tóm tắt bằng cách trích dẫn Phục truyền luật lệ ký 6: 4–5, được gọi là Shema (hay “câu nói”): “Hỡi Y-sơ-ra-ên! hãy nghe: Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta là Giê-hô-va có một không hai. Ngươi phải hết lòng, hết ý, hết sức kính mến Giê-hô-va Đức Chúa TrờDĐi ngươi.” Chúa Giê-su gọi đây là “điều răn đầu tiên và lớn nhất” (Ma-thi-ơ 22:36–38).
Kinh Torah được cả người Do Thái và Cơ Đốc giáo coi là Lời Chúa được soi dẫn. Tuy nhiên, Cơ Đốc giáo coi Chúa Giê-su Christ là sự ứng nghiệm của các lời tiên tri về Đấng Mê-si và tin rằng Luật Pháp đã được ứng nghiệm trong Đấng Christ. Chúa Giê-su đã dạy, “Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri; ta đến, không phải để phá, song để làm cho trọn” (Ma-thi-ơ 5:17).
English
Kinh Torah là gì?