Câu hỏi
Kinh Thánh nói gì về sự tiết độ?
Trả lời
Tiết độ là tránh những điều cực đoan, rèn luyện sự kiềm chế, và có liên quan đến kiểm soát (sự tự chủ) bản thân. Tiết độ là một điều tốt, nhưng sống tiết độ là cả một thách thức. Đặc biết, phần lớn văn hóa phương tây đã bão hòa với sự vượt quá giới hạn. Kinh Thánh dạy chúng ta rằng sự vượt quá giới hạn (dư thừa) không thật sự ích lợi, và giúp chúng ta hiểu làm thế nào và tại sao chúng ta phải sống với sự tiết độ.
Một sách tuyệt vời trong Kinh Thánh nói về chủ đề tiết độ đó là Truyền Đạo. Vua Sa-lô-môn là vị vua khôn ngoan nhất từng trị vì trên Y-sơ-ra-ên, và ông đã trải nghiệm sự dư dật trong đời sống mình. Chúng ta có thể học rất nhiều từ kết luận của vị vua khôn ngoan này. Trong Truyền Đạo chương 2, Sa-lô-môn liệt kê nhiều mục đích và thú vui khác nhau mà ông đã theo đuổi: “Ta không từ chối điều mắt mình thèm muốn, cũng chẳng ngăn lại điều lòng mình ưa thích, vì lòng ta vui vẻ về mọi công lao của ta; và đó là phần ta được hưởng trong mọi công lao của mình” (Câu 10). Tuy nhiên, đến cuối cùng ông vẫn không thỏa lòng: “Rồi ta ngẫm nghĩ mọi việc tay mình đã làm, và những lao khổ mình đã chịu để làm các công việc ấy; kìa, mọi điều đó là sự hư không, theo luồng gió thổi, và chẳng ích lợi gì cả dưới mặt trời” (câu 11). Sa-lô-môn không chỉ thử nghiệm giới hạn của sự khoái lạc, ông còn làm điều tương tự với nhiều thứ mà chúng ta thường xem là tốt đẹp, ví dụ như sự khôn ngoan (Truyền Đạo 1:12-18) và sự chăm chỉ lao động (Truyền Đạo 2:17-23). Kết luận của Sa-lô-môn là tất cả mọi nỗ lực đều tự chứng minh chúng là vô nghĩa. Món quà của Đức Chúa Trời chính là chúng ta được tận hưởng sự sống và những gì Ngài ban cho (Truyền Đạo 5:19). Nhưng nếu xem trọng những điều đó hơn là Đức Chúa Trời khiến chúng ta sẽ mãi khao khát điều mà lòng mình thật sự cần - đó là chính Ngài.
Kể cả những điều tốt đẹp cũng có thể trở nên hòn đá vấp phạm cho chúng ta, nếu sử dụng chúng thiếu tiết độ. Sô-cô-la là tốt, nhưng ăn nhiều quá thì không lành mạnh. Ngủ là cần thiết, nhưng Kinh Thánh nói ngủ quá nhiều dẫn đến sự nghèo đói (Châm Ngôn 6:9-11). Trẻ em có tính tự nhiên là thiếu tiết độ - các em muốn nghe cùng một câu chuyện lặp đi lặp lại mãi, và muốn ăn cùng một loại thức ăn quá nhiều lần. Các em thiếu kiềm chế trong việc bộc lộ cảm xúc. Một phần của việc trưởng thành đó là học cách nói “không” với bản thân, hay nói cách khác, học trân trọng giá trị của sự tiết độ.
Một trong những chủ đề thường gặp nhất khi nói về sự tiết độ đó là uống rượu. Ê-phê-sô 5:18 truyền mạng lệnh rằng, “Đừng say rượu, vì rượu dẫn đến buông tuồng, …" Đối chiếu điều đó với sự thật rằng chính Chúa Giê-su cũng không hoàn toàn kiêng cử rượu (xem Ma-thi-ơ 11:19) và lời khuyên của Phao-lô dành cho Ti-mô-thê, “Vì dạ dày của con và vì con thường hay đau yếu nên con không chỉ uống nước mà hãy dùng một ít rượu” (I Ti-mô-thê 5:23). Kết hợp những câu này lại với nhau, có thể thấy rõ Kinh Thánh cho phép việc uống thức uống có cồn, nhưng hoàn toàn nghiêm cấm việc uống đến mức say xỉn, vì điều đó là vượt quá mức giới hạn. Nhiều người kết luận rằng thà không uống rượu là tốt nhất, và quan điểm đó cũng hoàn toàn có thể chấp nhận được.
Luyện tập sự tiết độ là một kỷ luật tốt. Thực chất, khả năng kiểm soát bản thân là một trong những bông trái mà Thánh linh sinh ra trong cuộc đời của người tín hữu (Ga-la-ti 5:22-23). Khi chúng ta không sống tiết độ - khi chúng ta thiếu kiểm soát bản thân trong một lĩnh vực nào đó của đời sống - điều đó có thể là dấu hiệu cho thấy chúng ta đang không để Chúa hoàn toàn làm chủ lĩnh vực đó. Chúng ta không cần phải sống như kẻ bị đánh bại. Đức Chúa Trời không kết tội con cái của Ngài (Rô-ma 8:1), và chúng ta đã được ban cho sự đắc thắng trên tội lỗi (Công Vụ 13:38-39). Thêm vào đó, Đức Thánh Linh sẽ đáp ứng mọi nhu cầu mà chúng ta đang tự đáp ứng theo cách của mình (I Ti-mô-thê 6:17). Con chiên bước đi theo Đấng Chăn Hiền Lành sẽ “chẳng thiếu thốn gì” (Thi Thiên 23:1).
Thế gian bị thu hút bởi sự ham muốn của xác thịt và truyền tai nhau lời nói dối rằng những gì chúng ta cần là nhiều sự khoái lạc hơn, nhiều của cải hơn, nhiều thú tiêu khiển hơn, v.v.. Nhưng điều chúng ta thật sự cần chính là Đức Chúa Trời. Chúa đã dựng nên chúng ta để mong muốn và khao khát Ngài hơn tất cả những điều khác (xem Ma-thi-ơ 4:4). Tất cả những điều khác phải được đặt trong sự tiết độ.
Lĩnh vực duy nhất mà chúng ta không cần phải lo giữ tiết độ đó chính là Đức Chúa Trời. Chúng ta phải yêu mến Chúa không giới hạn (Lu-ca 10:27). Chúng ta không bao giờ có thể có quá nhiều về Chúa, và chúng ta không bao giờ có thể yêu Ngài quá nhiều. Và chúng ta càng cầu xin Ngài đầy dẫy và xâm chiếm cuộc đời chúng ta bằng Thánh Linh Ngài, thì sẽ càng dễ dàng hơn để sống tiết độ trong tất cả những lĩnh vực khác.
English
Kinh Thánh nói gì về sự tiết độ?
