Sách Phục truyền luật lệ ký
Tác giả: Môi-se viết sách Phục truyền luật lệ ký, thực tế nó là một bộ sưu tập những bài giảng của ông dành cho dân Y-sơ-ra-ên trước khi họ băng qua sông Giô-đanh. “Nầy là lời Môi-se nói” (Phục truyền 1:1). Một người khác (có thể là Giô-suê) có thể đã viết chương cuối cùng.Thời gian viết: Những bài giảng này được giảng trong khoảng thời gian 40 ngày trước khi dân Y-sơ-ra-ên tiến vào Đất Hứa. Bài giảng đầu tiên được giảng vào ngày 1 tháng 11 (Phục truyền 1:3), và 70 ngày sau đó thì dân Y-sơ-ra-ên băng qua sông Giô-đanh, tức là vào ngày 10 tháng 1 (Giô-suê 4:19). Trừ 30 ngày tang lễ sau khi Môi-se qua đời (Phục truyền 34:8), thì còn lại 40 ngày. Năm viết là năm 1406 trước Công Nguyên.
Mục đích viết: Một thế hệ mới của dân Y-sơ-ra-ên sắp bước vào Đất Hứa. Thế hệ mới này không có kinh nghiệm phép lạ ở Biển Đỏ hay nghe về luật pháp được ban cho ở núi Si-na-i, và họ sắp bước vào một vùng đất mới với nhiều nguy hiểm và cám dỗ. Sách Phục truyền luật lệ ký được ban ra để nhắc nhở họ về luật pháp của Đức Chúa Trời và quyền năng của Ngài.
Những câu Kinh thánh then chốt:
Phục truyền 4:2, "Các ngươi chớ thêm chi và đừng bớt chi về điều ta truyền cho, để giữ theo các điều răn của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi mà ta đã truyền."
Phục truyền 6:4-7, "Hỡi Y-sơ-ra-ên! hãy nghe: Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta là Giê-hô-va có một không hai. Ngươi phải hết lòng, hết ý, hết sức kính mến Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi. Các lời mà ta truyền cho ngươi ngày nay sẽ ở tại trong lòng ngươi, khá ân cần dạy dỗ điều đó cho con cái ngươi, và phải nói đến, hoặc khi ngươi ngồi trong nhà, hoặc khi đi ngoài đường, hoặc lúc ngươi nằm, hay là khi chỗi dậy."
Phục truyền 32:46,47, "Thì người nói cùng chúng rằng: ‘Hãy để lòng chăm chỉ về hết thảy lời ta đã nài khuyên các ngươi ngày nay, mà truyền cho con cháu mình, để chúng nó cẩn thận làm theo các lời của luật pháp nầy. Vì chẳng phải một lời nói vô giá cho các ngươi đâu, nhưng nó là sự sống của các ngươi, nhờ lời nói nầy, các ngươi sẽ ở lâu ngày trên đất mà các ngươi sẽ đi nhận lấy, khi qua sông Giô-đanh”
Tóm tắt ngắn gọn: Dân Y-sơ-ra-ên được yêu cầu phải nhớ bốn điều: sự thành tín của Chúa, sự thánh khiết của Chúa, sự ban phước của Chúa, và sự cảnh báo của Chúa. Ba chương đầu tiên nhắc lại cuộc hành trình từ xứ Ê-díp-tô đến nơi họ đang cư trú, xứ Mô-áp. Chương 4 là kêu gọi sự vâng phục, trung tín với Chúa là Đấng thành tín với họ..
Chương 5 đến chương 26 là sự nhắc lại về luật pháp. Mười điều răn, những luật lệ liên quan đến của tế lễ và những ngày đặc biệt, và phần còn lại của luật pháp là dành cho thế hệ mới. Những phước lành được hứa ban cho những ai vâng phục (5:29; 6:17-19; 11:13-15), và nạn đói kém được hứa ban cho những ai không tuân thủ theo luật pháp (11:16-17).
Chủ đề về sự phước hạnh và sự rủa sả được tiếp tục trong các chương 27-30. Phần này của sách được kết thúc bằng một sự lựa chọn rõ ràng dành cho dân Y-sơ-ra-ên: “Ngày nay, ta bắt trời và đất làm chứng cho các ngươi rằng ta đã đặt trước mặt ngươi sự sống và sự chết, sự phước lành và sự rủa sả.” Đức Chúa Trời mong muốn dân sự Ngài nhận ra được điều mà Ngài đề nghị: “chọn sự sống” (30:19).
Trong những chương cuối cùng, Môi-se khích lệ dân sự, sự ủy thác của ông dành cho người thay thế ông là Giô-suê, ghi chép lại một bài ca, ban phước lần cuối cùng cho từng chi phái của dân Y-sơ-ra-ên. Chương 34 nói về hoàn cảnh Môi-se qua đời. Ông đi lên núi Phích-ga, nơi mà Chúa sẽ chỉ cho ông thấy vùng Đất Hứa mà ông không thể vào được. Môi-se sống thọ 120 tuổi, nhưng mắt người không làng, sức người không giảm, Môi-se qua đời trong sự hiện diện của Chúa. Sách Phục truyền luật lệ ký kết thúc bằng lời cáo phó ngắn về vị tiên tri tuyệt vời này.
Những điềm báo: Nhiều chủ đề Tân Ước được trình bày trong sách Phục truyền luật lệ ký. Đứng đầu trong số những chủ đề đó là sự cần thiết của việc tuân giữ trọn vẹn Luật pháp Môi-se và việc không thể nào làm được như vậy. Những của tế lễ triền miên cần thiết để chuộc tội cho con người - là người liên tục vi phạm Luật pháp – sẽ tìm thấy được sự ứng nghiệm trong của tế lễ “một lần đủ cả” cuối cùng của Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 10:10). Bởi vì chính Ngài đã chết trên thập tự giá để chuộc tội cho chúng ta, nên chúng ta sẽ không cần thêm của tế lễ nào nữa cho tội lỗi.
Việc Đức Chúa Trời lựa chọn dân Y-sơ-ra-ên là dân tộc đặc biệt của Ngài điềm báo rằng Ngài sẽ lựa chọn những người tin nhận Đấng Christ (I Phi-e-rơ 2:9). Trong Phục truyền luật lệ ký 18:15-19, Môi-se tiên tri về một vị tiên tri khác – Vị tiên tri cuối cùng sẽ đến đó chính là Đấng Mê-si. Giống như Môi-se, Ngài sẽ nhận và rao giảng về sự mặc khải thiêng liêng và Ngài sẽ dẫn dắt dân sự Ngài (Giăng 6:14; 7:40).
Áp dụng thực tiễn: Sách Phục truyền luật lệ ký nhấn mạnh tầm quan trọng của Lời Đức Chúa Trời. Nó là phần quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Mặc dù chúng ta không còn ở dưới luật pháp Cựu Ước, nhưng chúng ta vẫn có trách nhiệm vâng phục theo ý muốn của Đức Chúa Trời trong cuộc sống của chúng ta. Sự vâng phục đơn sơ mang đến sự phước hạnh, còn tội lỗi thì sẽ nhận lãnh hậu quả của nó.
Không ai trong chúng ta “ở trên luật pháp.” Ngay cả Môi-se, một người lãnh đạo và một vị tiên tri được Đức Chúa Trời lựa chọn cũng được yêu cầu phải vâng phục. Lý do ông không được phép vào Đất Hứa là vì ông đã không vâng phục mạng lệnh rõ ràng của Chúa (Dân số ký 20:12-13).
Trong suốt khoảng thời gian Chúa Giê-xu chịu thử thách trong đồng vắng, thì Ngài đã trích dẫn sách Phục truyền luật lệ ký ba lần (Ma-thi-ơ chương 4). Làm như vậy, Chúa Giê-xu đã chứng minh cho chúng ta thấy sự cần thiết của việc giấu Lời Chúa trong lòng để chúng ta không phạm tội cùng Ngài (Thi thiên 119:11).
Dân Y-sơ-ra-ên nhớ lại sự thành tín của Đức Chúa Trời thì cũng ta cũng nên như vậy. Băng qua Biển Đỏ, sự hiện diện thánh ở núi Si-na-i, và sự ban cho ma-na trong sa mạc cũng nên là một sự khích lệ dành cho chúng ta. Cách tốt nhất để tiến về phía trước là dành thời gian để nhìn lại và xem điều Đức Chúa Trời đã làm.
Chúng ta cũng có một bức tranh đẹp trong sách Phục truyền luật lệ ký về một Đức Chúa Trời yêu thương là Đấng luôn mong muốn có mối tương giao với con cái Ngài. Chúa nói rằng tình yêu thương là lý do mà Ngài đã mang dân Y-sơ-ra-ên ra khỏi xứ Ê-díp-tô “bằng tay quyền năng” và cứu chuộc họ (Phục truyền luật lệ ký 7:7-9). Thật là tuyệt vời biết bao khi được giải phóng khỏi ách nô lệ của tội lỗi và được một Đức Chúa Trời toàn năng yêu thương!
English
Trở lại trang chủ Khảo sát Cựu Ước
