შეკითხვა
წმინდაშაბათი შაბათიათუ კვირა? ქრისტიანებმა უნდა დაიცვან წმინდაშაბათი?
პასუხი
ხშირად ამბობენ, რომ ღმერთმა დააწესაწმინდაშაბათი ედემის ბაღში, წმინდაშაბათსა და შესაქმეს შორის კავშირის გამო(გამოსვლა20:11). უფლის დასვენება მეშვიდე დღეს (დაბადება 2:3) მოასწავებდა მომავალიწმინდაშაბათის წესს,თუმცაარ არსებობს არანაირი ჩანაწერიწმინდაშაბათისა მანამ,სანამისრაელის შვილებმა არ დატოვეს ეგვიპტე. ადამიდან მოსემდეწმინდა წერილში არსად არ ჩანსწმინდაშაბათის დაცვა.ღვთის სიტყვა აშკარად გვიცხადებს, რომ შაბათის დაცვა განსაკუთრებული ნიშანი იყო ღმერთსა და ისრაელს შორის: „დადაიცვანისრაელისძეთშაბათი, რათაიზეიმონშაბათიმათთაობებშისაუკუნოაღთქმად. დაჩემსშორისდაისრაელისძეთაშორისნიშანიაიგისაუკუნოდ, რადგანექვსდღეშიშექმნაუფალმაცადამიწა, დამეშვიდედღესიუქმადადაისვენა'"(გამოსვლა31:16-17).
მეორე რჯულის მე-5 თავში მოსე აწესებსათ მცნებას ისრაელიანთათაობებისათვის. აქვე, წმიდაშაბათის დაცვის მოთხოვნის შემდეგ (მმ. 12, 14), მოსე ხსნის ისრაელისთვის წმინდა შაბათის დაწესების მიზეზს: „გახსოვდეს, რომმონაიყავიეგვიპტელთაქვეყანაში, დაგამოგიყვანაშენუფალმა, შენმაღმერთმა, იქიდანძლიერიხელითდაგაწვდილიმკლავით. ამისათვისგიბრძანაშენუფალმა, შენმაღმერთმა, რათადაიცვადღეშაბათისა" (მეორე რჯული 5:15).
ღვთის მიზანი წმინდაშაბათის მიცემისას იყო არა ის, რომ გაეხსენებინათ შესაქმე,არამედ არ დავიწყებოდათ მონობა ეგვიპტეში და ხსნა უფლისაგან. შაბათის დაცვა ადამიანს ავალდებულებდა არ გამოსულიყო სახლიდანშაბათს დღეს (გამოსვლა 16:29). იგი ვერ დაანთებდა ცეცხლს (გამოსვლა35:3) და არაფრის ამუშავების უფლება არ ჰქონდა (მეორე რჯული 5:14). წმინდა შაბათის წესის დამრღვევი სიკვდილისთვის იყო განწირული (გამოსვლა31:15; რიცხვნი15:32-35).
ახალი აღთქმის შესწავლა გვიჩვენებს ოთხ მნიშვნელოვან საკითხს:1) ქრისტე აღდგომის შემდეგ ყოველთვის კვირის პირველ დღეს ჩნდება(მათეს28:1; 9; 10; მარკოზის16:9; ლუკას24:1, 13, 15; იოანეს20:19, 26); 2) ერთადერთი შემთხვევა წმინდა შაბათის ხსენებისა საქმეებიდან დაწყებული გამოცხადებამდე, ხდებაიუდეველთა მიმართ ქადაგებისას, ხოლო ადგილი — სინაგოგა(საქმეებითთ. 13-18). პავლემ დაწერა:„იუდეველთათვისგავხდი, როგორციუდეველი, რათაიუდეველებიშემეძინა"(კორინთელთა9:20). პავლე არ წასულა სინაგოგაში წმინდანებთან ურთიერთობისა და დარიგებისთვის, ის წავიდა, რათა განესაჯა და გადაერჩინა დაკარგულები; 3) მას შემდეგ, რაც პავლე აცხადებს, „ამიერიდანწარმართებთანმივდივარ" (სქმ. 18:6), წმინდა შაბათს ის აღარ ახსენებს;4) იმის ნაცვლად, რომ წმინდაშაბათს მისდიონ, ახალი აღთქმის დანარჩენი ნაწილი საპირისპიროს გულისხმობს (მათ შორის ერთი გამონაკლისია,რომელიც ზემოთ აღნიშნულიაკოლოსელთა 2:16-ში).
ზემოთ მოყვანილ მე-4პუნქტს თუ კარგად დააკვირდებით,აღმოაჩენთ, რომ ახალი აღთქმის მიმდევარი არ არის ვალდებულიდაიცვას შაბათი,და ასევე ისიც ჩანს, რომ კვირის,„ქრისტიანული შაბათის" იდეა არ შეესაბამება წმინდა წერილს. როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ,მხოლოდ ერთხელაა ნახსენებიწმინდაშაბათი, მას შემდეგ, რაც პავლემგადაერთოწარმართებზე, „ამიტომნურავინგანგსჯითთქვენსაჭმელისათუსასმელისათვის, ანრაიმედღესასწაულისათვისანდაახალმთვარობისადაშაბათებისათვის. ესმომავლისჩრდილია, სხეულიკი – ქრისტესი(კოლოსელთა2:16-27). ებრაული შაბათი გაუქმდა ჯვარზე, სადაც ქრისტემ „გააუქმაჩვენწინააღმდეგდებულებათახელწერილი"(კოლოსელთა2:14).
ეს იდეა რამდენჯერმე მეორდება ახალ აღთქმაში: „ზოგიდღესდღისგანგანარჩევს, ზოგიკიყველადღესერთნაირადგანიკითხავს. ყველათავისრწმენაშიიყოსმტკიცე. ვინცპატივსმიაგებსდღეს, უფლისათვისმიაგებს, დავინცჭამს, უფლისათვისჭამს, რადგანმადლობასსწირავსღმერთს" (რომ. 14:5-6ა). ახლაკი, როცაღმერთიშეიცანით, უფრომეტიც, როცაღმერთმაშეგიცნოთ, როგორღაუბრუნდებითუძლურდასაცოდავწესებსდაგინდათხელახლადაემონოთმათ? დღეებსიცავთდათვეებს, ვადებსადაწელიწადებს"(გალატელთა4:9-10).
ზოგი მიიჩნევს, რომ კონსტანტინეს მანდატით ძვ.წ. აღ-ით 321 წელს, წმინდაშაბათი „შეიცვალა" კვირით. რა დღეს იკრიბებოდა ძველი ეკლესია თაყვანსაცემად? წმინდა წერილში არ არის მოხსენიებული წმინდაშაბათის (შაბათი) მორწმუნეთა შეხვედრებისა თუ თაყვანისცემისთვის. თუმცაარსებობს ცხადი ადგილები,სადაც მოხსენიებულია კვირის პირველი დღე. მაგალითად, საქმეებში(20:7)დაწერილა:„შვიდეულისპირველდღესვე, მოწაფეებიშეიკრიბნენპურისგასატეხად." 1 კორინთელთა 16:2-ში პავლე მოუწოდებს კორინთელ მორწმუნეებს:„კვირისყოველპირველდღესთითოეულმათქვენგანმა,რაცშეუძლიაგადადოსდაშეინანოს, რათაჩემიმოსვლისასაღარდაიწყოთგროვება." მას შემდეგ,რაც პავლემეს შეთავაზება მოიხსენია, როგორც „სამსახური" 2 კორინთელთა 9:12-ში, ეს შეკრება დაკავშირებული უნდა ყოფილიყოქრისტიანული ერთობის საკვირაო თაყვანისცემასთან. ისტორიულად არა შაბათი, არამედ კვირა იყო ქრისტიანებისთვის ეკლესიაში ჩვეულებრივი შეხვედრის დღე, და ესპრაქტიკა პირველისაუკუნით თარიღდება.
წმინდაშაბათი გადაეცა ისრაელს, და არა ეკლესიას. წმინდაშაბათი ისევ შაბათია, და არა კვირა, და არც არასოდეს შეცვლილა. მაგრამ წმინდაშაბათი არის ძველი აღთქმის კანონი და ქრისტიანები ამ კანონისგან თავისუფალნიარიან (გალატელთა4:1-26; რომაელთა6:14). წმინდაშაბათის დაცვა ქრისტიანებს არ მოეთხოვებათ, იქნება ეს შაბათი თუ კვირა. კვირა, როგორც პირველი დღე, უფლის დღე (გამოცხადება 1:10) ზეიმობს ახალ სიცოცხლეს, ქრისტესთან, როგორც მკვდრეთით აღმდგარ მეთაურთან ერთად..ჩვენ არ გვეკისრებამოსეს წმინდაშაბათის წესის მიყოლა, არამედთავისუფლად შეგვიძლია მივყვეთ აღმდგარი ქრისტეს მსახურებას. პავლე მოციქულმა თქვა, რომ თითოეულმაქრისტიანმა ინდივიდუალურად უნდა გადაწყვიტოს დაიცვას თუ არა წმინდაშაბათი:„ზოგიდღესდღისგანგანარჩევს, ზოგიკიყველადღესერთნაირადგანიკითხავს. თითოეულიბოლომდეიყოსდარწმუნებულითავისაზრებში"(რომაელთა14:5). ღმერთს ყოველდღე უნდა ვეთაყვანოთ, არა მხოლოდ შაბათსათუ კვირას.
English
წმინდაშაბათი შაბათიათუ კვირა? ქრისტიანებმა უნდა დაიცვან წმინდაშაბათი?
