Tambaya
Shin Littafi Mai-Tsarki yana da labarin mutuwar manzanni? Ta yaya kowannensu ya mutu?
Amsa
Manzo kawai wanda Littafi Mai-Tsarki ya rubuta labarin mutuwarsa shine Yaƙub (Ayukan Manzanni 12:2). Sarki Hirudus ya sa aka “kashe Yakubu da takobi,” wataƙila yana nufin fille kansa. Yanayin mutuwar sauran manzannin suna da alaƙa ne ta hanyar al'adar coci, don haka bai kamata mu sanya nauyi da yawa a kan kowane ɗayan asusun ba. Al’adar coci da aka fi yarda da ita game da mutuwar manzo ita ce, an giciye manzo Bitrus a ƙasa a kan gicciye mai siffar x a Rome don cikar annabcin Yesu (Yahaya 21:18). Wadannan sune shahararrun 'hadisai' dangane da mutuwar sauran manzannin:
Matiyu ya yi shahada a Habasha, wanda aka kashe da rauni da takobi. Yahaya ya gamu da shahada lokacin da aka tafasa shi a cikin babban kwandon tafasasshen mai yayin tashin hankali a cikin Rome. Koyaya, an cece shi ta hanyar mu'ujiza daga mutuwa. Daga nan aka yanke wa Yahaya hukuncin haƙar ma'adinai a tsibirin kurkukun Patmos. Ya rubuta littafin annabcinsa na Wahayin Yahaya akan Patmos. An saki manzo Yahaya daga baya kuma ya dawo zuwa ƙasar Turkiya ta yanzu. Ya mutu yana dattijo, manzo ne kawai ya mutu cikin lumana.
Yakubu, ɗan'uwan Yesu (ba manzo ba a hukumance), shine shugaban cocin a Urushalima. An jefar dashi daga kudu maso gabas na haikalin (sama da ƙafa ɗari ƙasa) lokacin da ya ƙi musun imaninsa cikin Kristi. Lokacin da suka gano cewa ya tsira daga faɗuwar, maƙiyansa suka buge James da kulki har lahira. Wannan ana zaton shine daidai inda Shaiɗan ya kama Yesu a lokacin jaraba.
Bartalamawas, wanda aka fi sani da Nata’ala, mishan ne a Asiya. Ya yi shaida a kasar Turkiyya ta yanzu kuma ya yi shahada saboda wa'azin da ya yi a Armenia, kasancewar bulala ta kashe shi har lahira. An gicciye Andarawas a kan giciye mai siffa x a Girka. Bayan da sojoji bakwai suka yi ma shi bulala mai tsanani, sai suka ɗaure gawarsa a kan gicciye da igiyoyi don tsawaita azabar da ya sha. Mabiyansa sun ba da rahoton cewa lokacin da aka kai shi ga gicciyen, Andarawas ya gaishe shi ta waɗannan kalmomin: "Na daɗe ina fata kuma ina sa ran wannan lokacin farin ciki. An tsarkake gicciyen ta jikin Kristi da yake rataye a kansa." Ya ci gaba da yi wa masu azabarsa wa’azi har kwana biyu har ya mutu. An soki manzo Toma da mashi a Indiya yayin daya daga cikin tafiye-tafiyen mishan da ya yi don kafa cocin a can. Matiyas, manzon da aka zaɓa don ya maye gurbin maci amanar Yahuza Iskariyoti, an jejjefe shi sannan aka fille kansa. An azabtar da manzo Bulus sannan kuma sharrin sarki Nero ya sare kansa a Rome a A.D. 67. Akwai hadisai game da sauran manzannin kuma, amma babu wanda ke da wani abin dogara na tarihi ko na gargajiya.
Ba shi da mahimmanci yadda manzannin suka mutu. Abinda ke da mahimmanci shine gaskiyar cewa dukkansu suna shirye su mutu don imaninsu. Da a ce Yesu bai tashi daga matattu ba, da almajiran sun sani. Mutane ba za su mutu ba don abin da suka san ƙarya ne. Kasancewar duk manzannin sun yarda su mutu da mummunan mutuwa, suna ƙin yin watsi da imaninsu ga Kristi, babbar shaida ce cewa sun ga tashin Yesu Almasihu da gaske.
English
Shin Littafi Mai-Tsarki yana da labarin mutuwar manzanni? Ta yaya kowannensu ya mutu?