Tambaya
Shin Allah ne ya halicci mugunta?
Amsa
Da farko yana iya zama kamar cewa idan Allah ne ya halicci dukkan abubuwa, to tabbas Allah ne ya halicci mugunta. Koyaya, mugunta ba "abu" bane kamar dutse ko wutar lantarki. Ba za ku iya samun tulun mugunta ba. Tir ba shi da wanzuwar kansa; hakika rashin kyau ne. Misali, ramuka gaskiyane amma suna wanzu da wani abu kuma. Muna kiran rashin datti rami, amma ba za a iya raba shi da datti ba. Don haka lokacin da Allah ya yi halitta, gaskiya ne cewa duk abin da ya halitta yana da kyau. Daya daga cikin kyawawan abubuwan da Allah yayi shine halittun da suke da yanci su zabi abu mai kyau. Don samun zaɓi na gaske, dole ne Allah ya bar akwai wani abu banda kyakkyawan zaɓi. Don haka, Allah ya ba wa waɗannan mala'iku 'yanci da mutane su zaɓi abu mai kyau ko ƙin abu mai kyau (mugunta). Lokacin da mummunar dangantaka ta kasance tsakanin kyawawan abubuwa guda biyu zai kira wannan mummunan, amma ba zai zama “abu” da ke buƙatar Allah ya halicce shi ba.
Wataƙila ƙarin kwatancin zai taimaka. Idan aka tambayi mutum, "Shin akwai sanyi?" amsar mai yiwuwa ne "eh," Duk da haka, wannan ba daidai bane. Babu sanyi. Sanyi shine rashin zafi. Hakanan, duhu bai wanzu ba; rashin haske ne. Mugunta da rashin kyakkyawan, ko mafi kyau, mugunta shine rashin Allah. Bai kamata Allah ya halicci mugunta ba, sai dai kawai ya yarda da rashin alheri.
Allah bai halicci mugunta ba, amma ya bar mugunta. Da a ce Allah bai ba da damar yiwuwar mugunta ba, da mutane da mala'iku za su bauta wa Allah ne bisa tilas, ba zaɓi ba. Ba ya son “mutummutumi” waɗanda kawai suke yin abin da Yake so saboda “shirye-shiryen” su. Allah ya yarda da yiwuwar mugunta domin mu sami 'yanci na gaske kuma mu zabi ko muna so mu bauta masa ko a'a.
A matsayin mu na yan Adam, ba zamu taba iya fahimtar Allah mara iyaka ba (Romawa 11:33-34). Wasu lokuta mukan yi tunanin mun fahimci dalilin da yasa Allah yake yin wani abu, sai kawai daga baya mu gano cewa an yi shi ne da wata manufa ba kamar yadda muke tsammani ba. Allah yana duban abubuwa ta hanya mai tsarki, madawwami. Muna kallon abubuwa daga yanayin zunubi, na duniya, da na zahiri. Me yasa Allah ya sanya mutum a duniya yana sane cewa Adamu da Hauwa'u zasuyi zunubi kuma saboda haka su kawo mugunta, mutuwa, da wahala akan dukkan 'yan adam? Me yasa bai halicce mu duka ba kuma ya bar mu a sama inda zamu zama cikakke ba tare da wahala ba? Waɗannan tambayoyin ba za a iya amsa su da kyau ta wannan layin ba. Abin da zamu iya sani shine duk abin da Allah yayi mai tsarki ne kuma cikakke kuma a ƙarshe muna ɗaukaka shi. Allah ya yarda da yiwuwar mugunta domin ya bamu zaɓi na gaske game da ko zamu bauta masa. Allah bai halicci mugunta ba, amma ya kyale shi. Idan da bai bar mugunta ba, da za mu bauta masa ne bisa tilas, ba da zabi bisa son zuciyarmu ba.
English
Shin Allah ne ya halicci mugunta?