Tambaya
Mene ne Littafi Mai Tsarki ke faɗi game da yaƙi?
Amsa
Mutane da yawa suna yin kuskuren karanta abin da Littafi Mai Tsarki ya faɗa a Fitowa 20:13, “Ba za ku yi kisan kai ba,” sannan kuma suna neman amfani da wannan umarnin zuwa yaƙi. Koyaya, kalmar Ibraniyanci a zahiri tana nufin "ganganci, gangancin kisan wani mutum da ƙeta; kisan kai." Sau da yawa Allah yana umartar Isra’ilawa su tafi yaƙi tare da sauran ƙasashe (1 Sama’ila 15:3; Joshuwa 4:13). Allah ya ba da hukuncin kisa saboda laifuka da yawa (Fitowa 21:12, 15; 22:19; Littafin Firistoci 20:11). Don haka, Allah baya adawa da kisa a kowane yanayi, amma kisan kai kawai. Yaƙi ba abu ne mai kyau ba, amma wani lokacin abu ne mai mahimmanci. A cikin duniyar da take cike da mutane masu zunubi (Romawa 3:10-18), yaƙi babu makawa. Wasu lokuta hanya guda daya tak da za a kiyaye mutane masu laifi daga cutar da marassa laifi ita ce ta zuwa yaki.
A cikin Tsohon Alkawari, Allah ya umarci Isra’ilawa su “ɗauki fansa a kan Madayanawa saboda Isra’ilawa” (Litafin Lissafi 31:2). Kubawar Shari'a 20:16-17 ta ce, "Amma kada ku bar kome da rai a garuruwan mutanen nan da Ubangiji Allahnku yake ba ku su gādo. Za ku hallaka su ƙaƙaf, wato su...kamar yadda Ubangiji Allahnku ya umarce ku," Har ila yau, 1 Sama'ila 15:18 ta ce, "Ya kuma umarce ka ka tafi ka hallakar da waɗannan mugayen mutane, wato Amalekawa. Ya faɗa maka ka yi yaƙi, har ka hallaka su ƙaƙaf, kada ka rage ko guda ɗaya." A bayyane yake cewa Allah ba ya adawa da duk yaƙi. Yesu koyaushe yana cikin cikakkiyar yarjejeniya tare da Uba (Yahaya 10:30), don haka ba za mu iya cewa jayayya nufin Allah ne kawai a Tsohon Alkawari ba. Allah baya canzawa (Malakai 3:6; Yakubu 1:17).
Zuwan Yesu na biyu zai zama mai tsananin tashin hankali. Wahayin Yahaya 19:11-21 ya bayyana yakin ƙarshe da Kristi, babban kwamandan da ke yin hukunci da yin yaƙi “da adalci” (aya 11). Zai zama jini (aya 13) da gory. Tsuntsayen za su ci naman duk waɗanda suka saba masa (aya 17-18). Ba ya jin tausayin magabtansa, waɗanda zai ci su da yaƙi gabadaya kuma su jefa su cikin “tafkin wuta mai ci da zafin wuta” (aya 20).
Kuskure ne a ce Allah baya goyon bayan yaki. Yesu ba mai kawo zaman lafiya bane. A cikin duniyar da ke cike da mugaye, wani lokacin yaƙi ya zama dole don hana ma fi girma mugunta. Idan ba a yaƙe Hitler da Yaƙin Duniya na II ba, miliyoyin nawa za a kashe? Idan ba a yi yaƙin basasa na Amurka ba, har yaushe 'yan Afirka ba za su sha wahala a matsayin bayi ba?
Yaƙi mummunan abu ne. Wasu yaƙe-yaƙe sun fi “adalci” fiye da wasu, amma yaƙi koyaushe sakamakon zunubi ne (Romawa 3:10-18). A lokaci guda, Mai-Wa'azi 3:8 ya ce, "Shi ne kuma yake sa lokacin ƙauna, da lokacin ƙiyayya, da lokacin yaƙi, da lokacin salama." A cikin duniyar da take cike da zunubi, ƙiyayya, da mugunta (Romawa 3:10-18), yaƙi babu makawa. Kiristoci bai kamata su so yaƙi ba, amma su ma Kiristoci ba sa adawa da gwamnatin da Allah ya ɗora iko a kansu (Romawa 13:1-4; 1 Bitrus 2:17). Babban abin da za mu iya yi a lokacin yaƙi shi ne yin addu'a don hikimar Allah ga shugabanninmu, yin addu'a don lafiyar sojojinmu, yin addu'a don saurin magance rikice-rikice, da yin addu'a don mafi ƙarancin rauni tsakanin fararen hula bangarorin (Filibbiyawa 4:6-7).
English
Mene ne Littafi Mai Tsarki ke faɗi game da yaƙi?