Pamangkot
Matuod gid bala nga ang Bibliya Pulong sang Dios?
Sabat
Ang aton sabat sa ini nga pamangkot indi lamang nga makapabutyag kon paano ang pagtan-aw naton sa Bibliya kag ang importansya sini sa aton kabuhi, pero sa kamatuoran sini may epekto gid nga magalab-ot sa katubtuban ini sa aton. Kon matuod gid nga ang Bibliya pulong sang Dios, ti, aton ini nga tagaan sing valor, tun-an, tumanon, kag saligan gid. Kon ang Bibliya Pulong sang Dios,ti, ang pagbalewala sini kaanggid sang pagbalewala sa Dios mesmo.
Bangud nga ginhatag sang Dios sa aton ang Bibliya, ini nangin ebidensya kag nagapakita sang Iya paghigugma sa aton. Ang tinaga nga “revelation” (pagpahayag) nagakahulugan nga ang Dios nagapanghinun-anon sa katawhan kon ano Siya kag kon paano makahimo sang matuod nga kaangtanan sa Iya. Amo ini ang mga bagay nga wala tani naton mahibaluan kun wala man sang Dios ginpahayag ini tanan sa Bibliya para sa aton. Bisan pa nga ang pagpahayag sang Dios sang Iya kaugalingon sa Biblya gihatag sang amat-amat kag ginsulat sa kalawigon nga 1,500 ka tuig, ang tanan tanan nga mga bagay nga kinahanglan mahibaluan sang mga tawo nahanungod sa Dios agud nga may matarong nga relasyon sa Iya. Kon matuod nga Pulong sang Dios ang Bibliya, ti, amo ini ang pinakamataas nga awtoridad kun ang ginahambalan amo ang pagtoo, mga kinaiya nga ginahimo sang kada relihiyon, kag ang pagkilala kun ano ang sala kag indi sala.
Ang pamangkutanon nga dapat naton ipamangkot sa aton kaugalingon amo nga paano naton mahibaluan nga ang Bibliya matuod gid nga Pulong sang Dios kag indi lang ini matawag nga maayo nga libro? Ano ang pinasahi sa Bibliya nga nagapalain gid ini sa iban pa nga mga relihiyoso nga mga libro nga nasulat na halin sang una? May mga ebidensiya bala nga ang Bibliya matuod gid nga Pulong sang Dios? Amo ini ang mga sahi sang mga pamangkotanon nga dapat gid tagaan sang tion kon gusto naton nga seryosohon ang pag-eksamin sang mga nasuat sa Bibliya nga ang ini amo gid ang Pulong sang Dios, Balaan ang inspirasyon sa paghimo sini, kag kumpleto ukon bug-os na sa tanan nga mga bagay nahanungod sa pagtoo kag pagginawi.
Wala gid duda nahanungod sa kamatuoran nga ginaangkon sang Bibliya nga ini amo gid ang Pulong sang Dios. Klaro gid ini nga makit-an sa pagdayaw ni Pablo kay Timoteo: “...Halin sang bata ka pa nahibaluan mo ang Balaan nga Kasulatan, kag ina makahatag sa imo sang kaalam sa pag-angkon sang kaluwasan paagi sa pagtuo kay Cristo Jesus. Ang bug-os nga Kasulatan ginsulat paagi sa gahom sang Dios, kag mapuslanon sa pagtudlo sang kamatuoran, sa pagsabdong sang sala, sa pagtadlong sang sayop, kag sa pagtudlo sang matarong nga pagkabuhi, agod nga ang tawo nga nagaalagad sa Dios matudluan sa paghimo sang tanan nga klase sang kaayuhan” (2 Timothy 3:15-17).
May mga ebidensya ukon pamatuod nga ang Bibliya matuod gid nga Pulong sang Dios. Ang mga ebidensya nga makita nga nasulat sa Bibliya nagapamatuod sang pagkabalaan sang ginsuguran sang Bibliya. Isa sa mga pinakauna nga ebidensya nga nagapakita nga ang Bibliya matuod gid nga Pulong sang Dios makita sa pag-isa kag kabug-osan sang mga nasulat diri. Bisan pa nga 66 ini ka nagakalain-lain nga mga libro, nasulat sa tatlo ka continente, sa tatlo ka nagakalain-lain nga lenggwahe, sa kalawigon nga mga 1,500 katuig, sang sobra 40 ka mga manunulat nga nagikan sa nagakalain-lain nga sahi sang tawo, ang Bibliya nagapabilin nga isa ka sinulat nga bug-os kag may pagka-isa /nagahiliusa ang pagkasulat halin sa puno asta sa katapusan nga wala sang nagabangigay nga sinulat diri. Ang paghiliusa sining mga sinulat sa Bibliya amo ang nagapakita nga pinasahi gid ini kon ikomparar sa iban nga mga libro kag ini pamatuod sang balaan nga gintunaan sang mga pulong sa diin ang Dios nagpanghikot sa tagsa ka tawo sa kon ano man nga paagi nga ila ginpangsulat ang Iya kaugalingon nga mga Pulong.
Ang isa pa ka ebidensya nga makita mismo sa Bibliya nga nagapamatuod nga ini Pulong sang Dios makit-an sa mga profesiya nga nasulat diri. May ginatos nga mga detalyado nga mga profesiya sa Bibliya nahanungod sa palaabuton sang kada nasyon katulad sang Israel, sa palaabuton sa mga siyudad, sa palaabuton sang mga katawhan, kag sa pag-abot sang Isa nga mangin Mesias, ang Manluluwas indi lamang sang Israel, kundi sang tanan nga magatoo sa Iya. Kabaliskaran sang mga profesiya nga makit-an sa mga balaan kuno nga mga libro nga relihiyoso kag mga kasulatan ukon ang mga pinanulat ni Nostradamus, ang mga propesiya sa Bibliya masyado gid ka detalyado kag wala gid palyar nga nangin matuod ini. May sobra sa 300 ka mga propesiya nahanungod kay Jesu Christo sa Daan nga Katipan lamang. Indi lang nga natakda na kon sa diin Siya mabun-ag kag kon ano nga pamilya ang Iya nga halinan ukon matawhan, kasubong man kon paano siya mamatay kag sa ika tatlo nga adlaw Siya mabanhaw liwan. Wala gid ya sang kon ano nga paagi nga mapahangop pa ang bug-os nga mga profesiya sa Bibliya maluwas lang sa kinaIya sini nga Balaan nga ginsuguran. Wala gid sang bisan ano nga libro sang kon ano nga relihiyon nga may kaanggid sa mga sahi sang profesiya nga ara sa Bibiya.
Ang ikatatlo nga pamatuod sa balaan nga ginsuguran sang Bibliya makita sa pinasahi nga awtoridad kag gahom sini. Samtang ini nga mga ebidensya may basehan nga lain sang sa nahaunang duha, ini amo man kabakod nga panaksihon sang balaan nga ginhimunoan sang Bibliya. Ang Bibliya may yara gid nga pinasahi nga awtoridad labaw pa sa iban nga mga libro nga nasulat na halin pa sang una nga panag-on.Ini nga awtoridad kag gahom makit-an gid sang tampad sa madamo nga mga kabuhi sang mga tawo nga ginbag-o sang pinakalabaw nga gahom sang Pulong sang Dios. Ang mga nahuyog mag-abuso sa druga (drug addicts) ginpang-ayo sini, ang mga lalaki nga gusto man nila ang kapareho nga mga lalaki/babaye nga naluyag sa kapareho nila nga babaye (homosexuals) ginhuksan sang kadena kag nahilway na gikan diri, ang mga dungol, barumbado, kag iban pa nga ara sa madulom nga sahi sang kabuhi ginbag-o man sang Bibliya, ang mga mapintas nga criminal nangin matarong bangod sini, ang mga makasasala ginsabdong sini, kag ang kaakig gin-islan sang paghigugma sa ila nga pagbasa sang Bibliya. Ang Bibliya may ara gid nga kinaiya nga kabuhi kag gahom nga nagapabag-o kag ini nangin possible lamang bangod sa pagkamatuod, ang Bibliya amo ang Pulong sang Dios.
May mga ebidensya man nga indi makit-an nga nasulat sa Bibliya nga nagapatimaan nga ini matuod nga Pulong sang Dios. Isa sini sa amo nga ang Bibliya nangin bahin sang Historia ukon nasulat nga mga hitabu sa kalibutan sang nagliligad nga panag-on. Bangod nga ang mga historia sang mga nagliligad nga mga hitabu nga nasulat sa Bibliya nangin detalyado kag maid-id ang pagsulat, ang kamatuoran sini kag ang ebidensya nga matuod ang mga nasulat ginatan-aw man sang tag-isa-isa ka maid-id man nga ginakomparar para maseguro kaanggid man kon ano ang ginahimo sa iban nga mga dokumento sang nagliligad nga mga hitabo. Paagi sa mga pagtuon sang mga ebidensya nga makit-an sang mga eksperto sa mga ginatawag nga archaeological studies kag pagtan-aw sa iban pa nga mga kasulatan kag mga sinulat, ang mga nasulat nga historia sa Bibliya nasapwan nga nagasantu’ kag matuod gid. Sa kamatuoran, ang tanan nga mga gintun-an sang mga eksperto sa archaeology kag mga ebidensya sa mga kasulatan sang mga nagliligad nga mga hitabo nga nagasuporta sa nasulat man sa Bibliya nangin rason nga ang Bibliya amo ang pinakamataas kag pinakamasaligan nga sinulat nga libro gikan sa malawig nga nasulat nga historia sang kalibutan sugod pa sang nagliligad nga mga panag-on. Bangod matuod nga ang Biblya may pamat-od nga indi kabutigan ang nasulat diri ka gang tanan nga mga nasulat may pruweba kag bisan sa ano nga punto sang nasulat nga historia makumparar kag masapwan nga may kamatuoran, ini nagapahayag sang iya sini nga pagkamatuod kun ang mga bagay nga nahanungod sa relihiyon kag mga doctrina kag nagapabaskog pa gid sang pagpamatuod nga ang Bibliya matuod nga Pulong sang Dios.
Ang isa pa ka ebidensya nga wala nasulat sa Bibliya apang nagapamatuod nga ini Pulong sang Dios amo ang pagkamatarong ukon integridad sang mga manunulat sini. Sa nasiling na sa mga una nga diskusyon, gingamit sang Dios ang mga tawo nga nagikan sa nagakalain-lain nga estado sa pangabuhi sa pagsulat sang Iya mga pulong para sa aton. Sa pagtuon naton sang kabuhi sining mga manunulat sang Bibliya, wala gid sang rason nga makasiling kita nga sila nagbinutig ukon sila mga tawo nga indi matuod ang ila ginpangsulat. Sa pagbusisi’ sang ila mga kabuhi kag hayag ang kamatuoran nga handa sila mapatay sa mga makasiligni nga kamatayon bangod sa ila nga pagtoo, makit-an naton nga ining mga ordinary pero tampad nga mga katawhan nagapati gid nga ang Dios nakighambal sa ila. Ang mga tawo nga nagsulat sang Bag-o nga Katipan kag ang pila ka gatos nga mga tomoloo (1 Corinto 15:6) nakahibalo sang kamatuoran sang ila nga mensahe bangod nakita nila kag nakaupod nila si Cristo Jesus pagkatapos Siya mabanhaw gikan sa kamatayon. Ang pagbag-o sa ila sang nakita nila ang Cristo nga nabanhaw may daku nga epekto sa ila nga kabuhi. Nagguluwa sila gikan sa ila pagpanago bangod sa ila anay nga kahadlok kag sila nangin handa na nga maginmatay para mapalapnag ang mensahe nga ginpahayag sang Dios sa ila. Ang ila nga mga kabuhi kag kamatayon nagapakamatuod gid nga ang Bibliya matuodtuod gid nga Pulong sang Dios.
Ang katapusan nga ebidensya nga indi makit-an sa Bibliya apang nagapamatuod nga ini Pulong sang Dios amo nga ang Bibliya indi gid mabungkad ukon mawasak ang nasulat diri. Bangud sa ka-importante sang Bibliya kag ang iya sini nga pag-angkon nga ini gid ang Pulong sang Dios, ang Bibliya madamu sang naagyan nga mabangis kag brutal nga pag-atake kag pagtinguha sang iban nga gub-on kag tapnaon ini nga libro kun ikumparar sa iban nga mga kasulatan ukon libro sa historia sang nagliligad nga malawig nga panahon. Sugod pa sa kapanahonan sang mga Emperador nga mga Romano pareho ni Diocletian, asta sa tion sang mga diktador nga mga komunista kag sa mga moderno nga mga athiyesta (mga tawo nga wala nagapati nga may Dios) kag mga agnostics (mga tawo nga nagapati nga indi mapamatud-an kun may Dios bala ukon wala), nalampasan sang Bibliya ining mga nag-atake sini, gani, hasta subong indi manegar nga ang Bibliya amo nga libro nga may pinakadamu nga bumalasa sa bug-os nga kalibutan.
Halin pa sang una nga mga panahon, ang mga “skeptics” (mga tawo nga nagaduda kag wala nagapati sang bisan ano nga ginapresentar nga ebidensya) nagapati nga ang Bibliya himuhimo lang nga istoria katulad sang “mythology” sang mga griyego, apang ang mga eksperto sang ‘archaelogy’ ang nakapakita sang ebidensya nga naka-istablisar nga ang Bibliya parti sang Historia sugod sa ginsugoran nga panahon. Ang nagakontra sini nagatubang kag nag-atake sining mga panudlo nga sobrahan na gid ka daan kag indi na moderno (primitive), apang ang ara sa Bibliya nga mga concepto sa moralidad, hustisya kag legalidad kag mga ginapanudlo gikan diri may maayo nga impluensiya kag resulta sa mga nagakalain-lain nga sosyudad kag mga kultura sa bug-os nga kalibutan. Nagapadayon ang pag-atake kontra sa Bibliya sang mga sientipiko, sikolohiya, kag mga pinolitika, apang nagapabilin gihapon ini nga matarong kag nagakabagay subong sa gihapon nga wala sang pagbag-o ining kaayohan nga nadulot halin pa sang una nga panahon nga ginsulat pa lang ini. Ang Bibliya amo ang libro nga nakapabag-o sang madamo nag id nga mga kabuhi kag mga kultura halin pa sang nagligad nga 2000 na ka tuig. Bisan ano pa ang himuon sang nagakontra sa Bibliya nga pagpang-atake, pag-guba, ukon paghambal sang mga malain kontra sini, ang Bibliya nagapadayon pareho sang una nga tion kag wala nagbag-o nga mapag-on, matarong, kag mapuslanon man gihapon bisan sa madamu nga pagpakalain nila sini. Ang pagkaminatud-on sini ara man gihapon nga napreserba bisan pa nga halos tanan nga pagpakamalain, pagwasak, pagkontra sini – amo ini ang hayag nga panaksi sa kamatuoran nga ang Bibliya matuodtuod gid nga Pulong sang Dios, kag ini ginaprotektahan gid sang pinakamataas nga gahom sang Dios. Indi na ini makatilingalahan sa aton nga bisan ano pa nga pagpang-atake ang himuon sa Bibliya, magapadayon ini nga indi na nila maislan kag mapadayon ang Bibliya nga indi madagtaan. Kun sa bagay, si Jesus nagsiling, “Madula ang langit kag ang duta, pero ang akon mga pulong indi gid madula kundi matuman gid ini” (Marcos 13:31).
English
Matuod gid bala nga ang Bibliya Pulong sang Dios?
