Pamangkot
Ano bala ang kahulugan sang kabuhi?
Sabat
Ano bala ang kahulugan sang kabuhi? Paano ko masapwan ang katuyuan, kapun-anan, kag kabug-usan sang kabuhi? May ara bala ako mahimo kag ikasarang nga makaobra sang bagay nga may kapuslanan nga magalawig asta sa katubtuban? Madamo sa mga katawhan nga wala untat ang ila pagpanumdum sini nga mga pamangkutanon. May isa ka bantug nga sports star kag ginpamangkot kon ano bala ang iya gusto tani nga ginhambal sa iya sang bag-o pa lang siya magsugod gid nag-ensayo sa iya nga hampang. Ang sabat niya, “Kuntani may naghambal sa akon nga kon makaabot na ako sa putok-putokan sang kadalag-an, ginhambalan ako nga wala man lang gali didto sang bisan ano”. Madamo sa mga lalambuton kon maabot na, masapwan sa pagkalipas na lang sang pila ka tuig nga wala man lang sing kahulugan ini kag pagkatapos na sang madamo nga mga tinuig ang mauyangan sa pagtinguha nga malambot ini.
Sa aton tawhanon nga sosyudad, ang mga katawhan nagatinguha lagas nga malab-ot ang nagakalain-lain nga katuyuan, kay dumdum nila sa sini nga bagay masalapuan nila ang kahulugan sang kabuhi. Ang iban sini nga mga pagtinguha amo ang kadalag-an sa negosyo, manggad, maayo nga mga relasyon, sex, kalingawan, kag ang maghimo sing maayo sa iban. Ang mga tawo nagasugid nga sa tion nga nalab-ot na nila ang ila lalambuton nga madamo nga manggad, relasyon, kag kalipayan, may ara pa sila gihapon nga nabatyagan nga kakulangan nga indi gid mapun-an sang bisan ano.
Ang manunulat sang Ang Manugwali (Ecclesiastes) nga libro sa Bibliya naghambal nahanungod sini nga balatyagon, “Wala sing pulos! Wala gid sing pulos ang tanan” (Manugwali 1:2). Si Haring Solomon, ang manunulat sini, may kamanggaran nga indi gid matakos, kaalam nga labaw pa sa bisan kay sin-o sa iya nga dag-on asta sa aton man karon nga tion, ginatus ka mga kababaihan, mga palasyo ang mga malapad nga mga talamnan nga ginakahisaan sang iban nga mga kaharian, ang pinakamanamit nga mga pagkaon kag vino, kag tanan nga sahi sang kalingawan nga makit-an. Kag nakahambal siya sa isa ka tion nga bisan ano lang ang iya nagustuhan kag maluyagan, iya ginpanglagas ukon ginpursige nga makuha. Apang sa kabug-usan sining “kabuhi sa sining kalibutan” – ang kabuhi nga ang ginatan-aw lang nga kabug-usan sini amo lang ang makit-an lamang sang mata kag maekperyensyahan lamang sa pagpamati, sihot, tandog kag iban pa nga pagpamatyagan – wala sing pulos! Nga-a may amo sini nga kakulangan? Bangud nga ang Dios nagtuga sa aton para sa iban pa nga mga bagay labaw pa sa aton mabatyagan sa kun diin kita kag subong nga tion. Naghambal si Solomon nahanungod sa Dios, “Kag ini tanan gintalana sang Dios nga matabo sa husto nga tion. Ginhatagan niya kita sang handom nga mahibaluan ang palaabuton, pero indi gid naton matungkad ang iya mga ginhimo halin sang umpisa hasta sa katapusan” (Manugwali 3:11). Sa aton tagipusuon nakahibalo kita nga ang “kun diin kita kag kun ano ang nagakatabo subong” indi ini amo ang kabug-osan sang tanan.
Sa Genesis, ang una nga libro sa Bibliya, makita naton nga ang Dios nagtuga sang katawhan sa Iya nga dagway (Genesis 1:26). Ang buot silingon sini nga kita mas magkadagway sa Dios kun ikumparar kita sa iban nga mga tinuga (ukon ano man nga sahi nga may kabuhi). Aton man matalupangdan nga antes ang tawo mahulog sa sala kag ang pagkamalaut sang sala nag-abot sa kalibutan, matuod na ang mga masunod: (1) Gintuga sang Dios ang tawo nga makapakighiambit sa iya nga kapareho nga tinuga (Genesis 2:18-25); (2) Ginhatagan sang Dios sang hilikuton ang tawo (Genesis 2:15); (3) Ang Dios nagpakihiupod sa sa tawo (Genesis 3:8); (4) kag ginhatagan sang Dios ang tawo sang gahom sa kalibutan (Genesis 1:26). Ano ang kahulugan sining mga bagay nga ini? Hungod nga gintuyo sang Dios nga kada isa sini magdugang sang kabug-usan sa aton nga mga kabuhi, apang ini tanan (labi na gid ang paghiambitanay sang tawo sa Dios) naapektuhan sang pagkahulog sang tawo sala kag nagresulta sa pagpakamalaut sa kalibutan (Genesis 3).
Sa libro nga Bugna (Pahayag ukon “Revelation”) ang katapusan nga libro sang Bibliya, ang Dios nagpahayag nga Iya wasakon ang kalibutan kag kalangitan nga aton nakilal-an subong kag Siya magapanugod sang bag-o nga kalangitan kag kalibutan nga wala sing katapusan. Sa ina nga tion sang pagbag-o, Iya ibalik ang bug-os nga paghiambitanay kaupod sa mga natubos (naluwas) nga mga katawhan, samtang ang wala naluwas nahusgahan na nga indi takos kag ihaboy sila sa dagat nga kalayo (Bugna 20:11-15). Ang pagpakamalaut nga kasal-anan dulaon na; wala na sang kasal-anan, kasubo, masakit, kamatayon, kasakit, kag iban pa (Bugna 21:4), kag ang mga tumoloo magapanubli sang tanan nga mga butang. Ang Dios magapuyo kaupod nila, kag sila Iya mangin Kaanakan (Bugna 21:7). Gani, magapanumbalik kita sa ginsuguran nga gintuga kita sang Dios agod nga mangin kaupod Niya kita sa paghiambit, ang tawo nagpakasala, naguba ang relasyon sa Dios, ang Dios ang nagkaayo sing naguba nga paghiambitanay para mabalik kita sa Iya nga masapwan nga takos sa kaupod sa Iya nga magkabuhi sang walay katapusan. Gani, nga kun ang tawo padayon lang tinguha agud makalambot sang putok-putokan sang kadalag-an kag mag-angkon sang tanan apang kun siya mapatay man lang nga malayo sa Dios tubtob sa katubtoban, mas malain pa ini sang sa kawalaan. Pero ang Dios naghimo sing paagi nga indi lamang nga mangin posible ang walay katapusan nga kalipayan (Lucas 23:43), kundi nga ang kabuhi sa kalibutan mangin mas napun-an kag may kahulugan man. Paano bala maangkon ining walay katapusan nga kalipayan kag “langit sa kalibutan”?
ANG KAHULUGAN SANG KABUHI NGA GINBALIK PAAGI KAY CRISTO JESUS
Ang matuod nga kahulugan sang kabuhi, subong kag sa gihapon, makita sa pagpanumbalik sang relasyon sa Dios nga nadula sa tion nga si Adan kag ni Eva nahulog sa sala. Subong, ina nga relasyon sa Dios nangin posible lamang paagi sa Iya Anak, si Cristo Jesus (Binuhatan 4:12; Juan 14:6; Juan 1:12). Ang kabuhi nga wala sing katapusan maagom lang kon ang tawo maghinulsol sa iya mga kasal-anan (indi na niya gusto ipadayunon ini kundi gusto niya nga si Cristo ang mag-ilis sini kag himuon siya nga bag-o nga tinuga) kag magasugod sa pagsalig kay Cristo Jesus bilang Manluluwas (tan-awa ang pamangkot nga “Ano ang plano para sa kaluwasan?” para sa dugang nga imformasyon nahanugod sining importante nga topiko).
Ang matuod nga kahulugan sang kabuhi indi maagom sa pagkilala lang kay Jesus bilang Manluluwas (maayo gid ina sa tanan nga bagay). Pero, ang matuod-tuod nga kahulugan sang kabuhi amo nga sa tion nga magsugod ka na sunod kay Cristo bilang iya nga disipulo, ginatun-an mo Siya, nagahiwat ka sang tion nga makaupod mo Siya sa iya mga Tinaga, ang Bibliya, pagpakipaghinun-anon upod sa Iya sa pagpangamuyo, kag sa pagpanglakaton upod sa Iya nga may pagtuman sang Iya mga kasuguan. Kun ikaw indi tumuloo (ukon bag-o lang nga tumuloo) basi makahambal ikaw sa imo kaugalingon nga, “Daw indi man ina makagalanyat kag makapuno sa akon!” Apang kun mahimo pa lang, basaha lang ini anay. Si Jesus naghambal sang mga masunod nga mga halambalanon:
“Palapit kamo sa akon, tanan kamo nga ginabudlayan kag ginabug-atan kag papahuwayon ko kamo. Magsunod kamo kag magpatudlo sa akon kay mabuot ako kag mapainubuson. Makapahuway kamo, kay ang akon mga sugo mahapos nga tumanon kag mamag-an lang ang akon ginapahimo” (Mateo 11:28-30). “Pero ako iya nagkadto diri sa kalibutan agod mahatagan ko ang mga tawo sing kabuhi kag ini wala gid sing kulang” (Juan 10:10b). “Kon may tawo nga gusto magsunod sa akon, indi niya dapat pagpasulabihon ang iya kaugalingon. Kag dapat handa siya sa pag-atubang sa kamatayon sa iya nga pagsunod sa akon. Kay ang bisan sin-o nga luyag magluwas sang iya kabuhi madula niya ini. Pero ang bisan sin-o nga maghalad sang iya kabuhi tungod sa akon makaangkon sang kabuhi nga wala sing katapusan” (Mateo 16:24-25). “Pangitaa ang imo kalipay sa GINOO kag ihatag niya sa imo ang imo ginahandom” (Salmo 37:4).
Ang ginahambal sining tanan nga mga bersikulo diri amo nga may ara kita tanan sing kahigayunan sa pagpili. Mapadayon naton ang pagpangita sing paagi agod magiyahan naton ang aton kaugalingon nga mga kabuhi, nga nagaresulta sa walay pulos ukon wala unod nga kabuhi, ukon makapili kita sa pagtinguha nga malab-ot ang Dios kag ang Iya kagustuhan sa aton kabuhi nga bug-os sa aton nga tagipusoon, nga magaresulta sa pagkabuhi nga wala ginakulang, kun sa diin ang kagustuhan sang aton nga tagipusoon napahamtang, nga may kabulusgan kag wala ginakulangan. Amo ini bangod ang aton Manunuga nagahigugma sa aton kag ang Iya ginahandum para sa aton amo ang kon ano ang pinakamaayo para sa aton (indi man kinahanglan nga ini ang pinakamahapos nga sahi sang pangabuhi, basta labi nga napun-an sang tanan).
Kun ikaw isa ka sports fan ukon permi gid nagasunod sa mga sports kag ikaw magdecider nga magkadto sa isa ka championship game, makagasto ikaw sang pila lang ka pisos kag makapwesto sa malayo nga mga pulongkuan ukon gastuhan gid nimo sang linibo ka pisos para makapwesto sa ringside nga malapit ang imo nga pagtan-aw sang competisyon. Ang kristohanon nga kabuhi kasubong man sina. Ang pagtan-aw sa ginaobra sang Dios sa malapitan indi para sa mga “pang-Domingohanon” nga Cristohanon. Wala nila mabayaran ang ila kautangan. Ang pagtan-aw malapit sa ingod sang Dios para lang sa mga sumulunod ni Cristo nga bug-os ang ila tagipusoon, kag ini sila nag-untat na sa pagsunod sa iya lang nga mga kagustuhan agud nga siya makasunod na gid sa tanan nga kagustuhan sang Dios sunu sa Iya nga katuyuan. Nabayran na nila ang ila kautangan (bug-os nga paghamtang sang kaugalingon sa kay Cristo kag sa kagustuhan sang Dios); ila sini ginaagyan kag ginabatyagan ang kabuhi sa iya sining kabug-osan; kag makasarang sila mag-atubang sang ila kaugalingon, sang kapareho nila nga katawhan, kag sang ila nga Manunuga nga wala sing paghinulsol! Nabayaran mo na bala ang imo kautangan (mga sala)? Luyag bala nimo ini mabayaran? Kon amo, indi na gid magkulang ukon madulaan sang kahulugan ukon katuyuan pa ang imo kabuhi.
English
Ano bala ang kahulugan sang kabuhi?