Fesili
E talafeagai ea le itu Atua o Keriso ma le aoaoga a le Tusi Paia?
Tali
E le gata ina o loo tautalagia e Iesu Lona lava itu Atua, ae o loo sapaia foi e Ona soo lea lava tulaga. Ua faamautuina la latou molimau o loo ia Iesu le aia e faamagaloina ai agasala -- o se mea e na o le Atua Na te mafaia, aua e inoino le Atua i le agasala (Galuega 5:31; Kolose 3:13; Salamo 130:4; Ieremia 31:34). E felata'i foi iai le molimau, o Iesu Na te "faamasinoina o e ua ola atoa ma e ua oti" (2 Timoteo 4:1). Sa tagi atu Toma ia Iesu, "Lo'u Alii e, ma lo'u Atua e!" (Ioane 20:28). Sa ta'ua e Paulo Iesu o le "Atua silisili ma le Faaola" (Tito 2:13), ma ua ia faaalitino mai o Iesu sa "uiga faatasi ma le Atua" (Filipi 2:5-8). Ua tusia i le Eperu o loo faasino ia Iesu e faapea "O Lou nofoalii, le Atua e, e faavavau faavavau lava lea" (Eperu 1:8). Ua faapea ona tusia e Ioane, "Sa i le amataga le Lokou, sa i le Atua le Lokou, o le Atua foi le Lokou [Iesu]" (Ioane 1:1). O isi faataitaiga ua tusia i le Tusi e aoao mai ai le itu Atua o Keriso e faaopoopo iai (vaai le Faaaliga 1:17; 2:8; 22:13; I Korinito 10:4; I Peteru 2:6-8; Salamo 18:2; 95:1; I Peteru 5:4; Eperu 13:20), e tusa foi pe aumaia na o se molimau e tasi, ae o loo iloga ai le talitonu o soo o Keriso i Lona itu Atua.
O loo tuuina atu foi ia Iesu ni suafa e sili ona faatauaina e Ieova (o le igoa tau tupu lea o le Atua) i le Feagaiga Tuai. O le suafa "faaola" i le Feagaiga Tuai (Salamo 130:7; Hosea 13:14) ua faaaogaina e faasino ia Iesu i le Feagaiga Fou (Tito 2:13; Faaaliga 5:9). Ua faaigoaina Iesu o Emanuelu ("Ua ia te i tatou le Atua", Mataio 1:23). I le Sakaria 12:10, o Ieova o loo fetalai, "latou te vaavaai mai ia te A'u na latou tu'ia." Ae o loo faatatau lea fuaiupu e le Feagaiga Fou i le faasatauroina o Keriso (Ioane 19:37; Faaaliga 1:7). Afai o Ieova lea na tui'a ma vaavaai iai i latou, ma o Iesu lea na tu'ia ma vaavaai iai, o Iesu la ua ta'ua o Ieova. O loo faamatalaina e Paulo le Tusi o Isaia e 45:22-23 e faatatau ia Iesu i le Filipi e 2:10-11. E le gata i lea, o loo ta'ua le Suafa o Iesu faatasi ma Ieova i le tatalo "Ia ia te outou le alofa tunoa ma le manuia mai le Atua le Tama, ma lo tatou Alii o Iesu Keriso" (Kalatia 1:3; Efeso 1:2). O le matua upuleagaina lava pe anafai ae sa'o e leai se itu Atua o Keriso. O le Suafa o Iesu ua ta'ua faatasi ma Ieova ina ua Ia faatonuina le papatisoga "i le suafa [toatasi] o le Tama ma le Alo atoa ma le Agaga Paia (Mataio 28:19; vaai foi i le 2 Korinito 13:14.)
O mea uma na faia sa faia lava e le Atua ma ua faasinotonu ia Iesu. E le na ona toe faatuina mai e Iesu tagata nai e ua oti (Ioane 5:21; 11:38-44), ma faamagaloina agasala (Galuega 5:31; 13:38), ae o Ia Na faia ma faavaeina le lalolagi (Ioane 1:2; Kolose 1:16-17)! Ua atili ona faamautuina lea tulaga pe a manatu le tagata i le fetalaiga a Ieova e faapea o Ia sa iai i le foafoaga (Isaia 44:24). O le isi lava mea, o loo maua ia Keriso e toatasi le natura atoa o le Atua: Sa i le amataga (Ioane 8:58), e iai i mea uma (Mataio 18:20, 28:20), e silafia mea uma (Mataio 16:21), e iai foi le mana atoa uma (Ioane 11:38-44).
O lea, e ese le faapea mai o Ia o le Atua, pe faaseseina se tasi ia talitonu e moni, ae ese foi lava le matua faamaonia o nei mea uma. Sa faamaonia lelei e Iesu Ana fetalaiga i Lona itu Atua e ala i le tele o vavega atoa ma Lona lava toe tu mai nai e ua oti. O nai vavega a Iesu na faia e aofia ai le liua o le vai e fai ma uaina (Ioane 2:7), savalivali i luga o le vai (Mataio 14:25), faaopoopoina le tele o mea eseese (Ioane 6:11), faamalolo e na tauaso (Ioane 9:7), o e na pipili (Mareko 2:3), atoa ma e na mama'i (Mataio 9:35; Mareko 5:35).E le gata i lea, O Keriso lava na toe tu mai nai e ua oti. I suesuega a le Foma'i o Gary Habermas, pe a ma le 12 faamaoniga faa saienitisi o loo iai, ma ua faapea foi ona faamaonia e i latou e le o ni Kerisiano:
1. Sa maliu Iesu i luga o le satauro.
2. Sa tanumia o Ia.
3. O Lona maliu na mafua ai ona fefefe Ona soo ma ua leai ai so latou faamoemoe.
4. Ua maua le tulaga o le tuugamau o Iesu (pe ua faamaonia le iai o Lona tuugamau) ma ua talitonuina le leai o se tino maliu sa iai ina ua mavae ni nai aso.
5. Ua talitonu soo o Iesu na iai taimi na latou vaaia ai Iesu ua toe tu mai.
6. Ina ua mavae ia mea ua le toe masalosalo le 'au soo ae ua avea i latou ma tagata talitonu.
7. O lea tala lelei sa avea ma fatu o le tala'iga a le ulua'i Ekalesia.
8. O lea tala lelei sa tala'iina i Ierusalema.
9. O le taunuuga o lea tala'iga, o le Ekalesia ua fanau mai ma ua ola.
10. O le Aso Toe Tu, o le Aso Sa foi lea, ua sui tulaga i le Sapati (Aso Toona'i) ma ua avea nei ma aso tapua'i.
11. O Iakopo, o le sa masalosalo, ua feliua'iina ma ua talitonu foi o ia ina ua vaai ia Iesu ua toe tu mai.
12. O Paulo, o le sa fai ma fili o le Ekalesia, ua feliua'iina ona o lona talitonuga o Iesu na toe tu lava lea sa faaali ia te ia.
E tusa pe iai niisi e fulitua i ia mea, e na o ni nai tusi e mana'omia e faamaonia ma faamautuina ai le faavae o le tala lelei: O le maliu o Iesu, o lona tanumia, toe tu atoa ma taimi na iloa ai o Ia e tagata ina ua mavae nei mea (I Korinito 15:1-5). E tusa pe iai niisi tala i tua atu e faamatalaina ai mea moni o loo ta'ua i luga, e na o le toe tu e mafai ona faamautuina nei mea uma. Ua ta'utino le 'au tauemu fai mai o le 'au soo sa latou vaai i le Iesu toe tu. E le mafai e se pepelo poo se manatu faatupu ona faaliliuina se tagata e pei ona faia e le toe tu. E muamua, o le a la latou mea e maua mai ai? E le'i lauiloa le faa Kerisianoina ma o le mea moni e le'i maua ai ni a latou tupe. Lua, e le oti faamaturo ni tagata pepelo. E leai se faamatalaga e sili atu nai lo le toe tu na mafua ai ona tuuina atu e le 'au soo o latou ola atoa, seia o'o i le oti, ona o lo latou faatuatua. Ioe, e toatele tagata e maliliu mo mea pepelo o loo latou manatu o ni mea moni, ma e leai se tasi e oti mo se mea ua ana iloa e le moni.
O le mea mulimuli: Na ta'utino Keriso o Ia lava o Ieova, o Ia o le Atua (e le na o "se atua" - a o le Atua Moni), o Ona so'o (tagata Iutaia o e na masalomia o loo fefefe e ifo i tupua). Ua faamausaliina e Keriso Lona itu Atua e ala i vavega na Ia faia faapea ma Lona toe tu ua suia ai le lalolagi atoa. E leai lava se isi talitonuga e mafaia ona faamatalaina ai mea moni uma nei na tutupu.
English
E talafeagai ea le itu Atua o Keriso ma le aoaoga a le Tusi Paia?