Fehu’i
Ko e ‘Otua nai ‘a Sisu? Ne tala nai ‘e Sisu ha taimi ko e ‘Otua ia?
Tali
‘Oku te’eki ke lekooti ia ‘I he tohitapu ha folofola ‘a Sisu ‘o pehee ‘I he lea ko eni, “Ko e ‘Otua au.” Ka neongo foki ia ‘oku ‘ikai ke ‘uhinga ia, ‘o pehee, na’e ‘ikai ke ne fakaha ko e ‘Otua ia. Fakataataa kiai ko e lea koia ‘a Sisu ‘oku ha ‘I he tohi ‘a Sione 10:30, “Ko au mo e tamai ‘oku ma taha.” ‘Oku tau fiema’u ke tau vakai pe ki he taimi na’e tali atu ai ‘a e kau Siu ki he’ene setesi ke ‘ilo ‘oku ne pehee ko e ‘Otua ia. Na’a nau feinga ke tolo maka’I ia ‘I he fo’I ‘uhinga tofu pe ko eni. “…ko e tangata koe, ka ‘oku ke lau fola, tokua ko e ‘Otua koe” (Sione 10:33). Na’e ‘osi mahino ki he kau Siu ia ‘a e ‘uhinga totonu ‘a e lea ‘a Sisu-‘Otua. Fakatokanga’i ange ‘oku ‘ikai ke faka’ikai’i ‘e Sisu ia ‘ene pehee ko e ‘Otua ia. ‘I he taimi koia na’e fakaha ai ‘e Sisu, “Ko au pea mo e tamai ‘oku ma taha pe” (Sione 10:30),Na’ane me’a ‘o pehee foki koia pea mo e Tamai ‘oku taha pe ‘a hona natula pea mo hona ‘esenisi. Sione 8:58 ko e fakataataa ia ‘e taha. Na’e pehee ai ‘e Sisu, “ ‘Oku out ala atu ‘a e mo’oni, te’eki ke fanau’i ‘a ‘Epalahame, ‘oku ou ‘iai pe!” na’e to e loto mamahi ‘a e kau Siu ‘I he’enau fanongo ki he lea ‘a Sisu pea nau palani ke tolo maka’I ia ke ne mate ko e ‘uhii ko ‘ene lea fie ‘Otua,’o fakatatau ki he lao ‘a Mosese ‘aia ko e tu’utu’uni ia ‘oku ha ai kia kinautolu ke fai ‘a e me’a koia (Levitiko 24:15).
Na’e to e fakaha pe ‘e Sione ‘a e fakamatala koia fekau’aki mo Sisu ko e ‘Otua: “Na’e ‘Otua ‘a Folofola” pea mo e “ Pea na’e hoko ‘a Folofola ko e kakano” (Sione 1:1, 14). Ko e ngaahi veesi ko eni, ‘oku ne fakaha mahino mai ko Sisu ‘a e ‘Otua ‘I he kakano. Ngaue 20:28 ‘oku ne pehee mai, “Ke mou tauhi ‘a e Siasi ‘o e ‘Otua, ‘a ia na’a ne fakatau’aki ‘a hono ta’ata’a ‘o’ona.” ‘Aia na’a ne fakatau ‘e ia ‘a e Siasi-Siasi ‘o e ‘Otua-‘aki hono ta’ata’a ‘o’ona? Koia ai, ko Sisu ko e ‘Otua!
Thomas the disciple declared concerning Jesus Na’e lea foki ‘a Tomasi ko e taha ‘o e kau tisaipale fekau’aki mo Sisu ‘o pehee, “ Ko hoku ‘Eiki mo hoku ‘Otua” (Sione 20:28). Na’e ‘ikai ke to e fakatonutonu atu ia ‘e Sisu. Taitusi 2:13 ‘oku ne faka’ai’ai mai kia kitauolu ke tau tali ki he ha’ele mai ‘a hotau ‘Otua ko hotau fakamo’ui, Sisu Kalaisi (to e vakai kia 2 Pita 1:1). ‘I he tohi Hepelu 1:8,’Oku fakaha ai ‘e he Tamai ‘a Sisu, “Ka e fekau’aki mo e ‘alo na’a ne pehee, ’KO ho taloni, ‘e ‘Otua, ‘e laui Kuonga pea ta’engata, pea ko e angatonu ‘a e mafimafi mo e mafai ‘a ho pule’anga.’” ‘Oku ‘uhinga heni ‘a e Tamai kia Sisu ko e “ ‘E ‘Otua”, ‘aia ‘oku fakaha mahino mai ai ko Sisu ko e ‘Otua.
’I he tohi fakaha, na’e tu’utu’uni atu ha ‘angelo ki he ‘apositolo ko Sione ke lotu fakafeta’I pe ki he ‘Otua (Ko e me’a fakaha 19:10). ‘Oku ha tu’o lahi ‘I he folofola ‘a e hu kia Sisu (Matiu 2:11, 14:33, 28:9, 17; Luke 24:52; Sione 9:38). Na’e ‘ikai ke ne teitei tuli ‘a e kakai na’e hu kiate ia. Kapau na’e ‘ikai ke ‘Otua ‘a Sisu, na’a ne ‘osi talaange ki he kakai ke ‘oua ‘e lotu mo hu kiate ia, ‘o hangee ko e lea ‘a e ‘angelo na’e ha ‘I he tohi ‘a e me’a fakaha. ‘Oku to e ‘iai pe mo e ‘u veesi, ka e pehee ki he ‘u lau ‘I he folofola ‘oku fai ai ‘a e talanga kia Sisu ko e ‘Otua.
Ko e ‘uhinga mahu’inga koia ‘oku ‘Otua ai ‘a Sisu, ko e ‘uhii pe he kapau na’e ‘ikai ke ‘Otua ia, ‘e ‘ikai ke fe’unga ‘a ‘ene pekia ‘a’ana ia ke totongi’aki ‘a e tautea ki he hia ‘a mamani (1 Sione 2:2). Kapau na’e tangata pe ia, ‘aia ko Sisu ia kapau na’e ‘ikai ko ha ‘Otua ia, ‘e ‘ikai ke malava ia ke ne totongi ‘a e hia ta’engata ne fakahoko ki he ‘Otua ta’engata. Ko e ‘otua pe te ne lava ke totongi ‘a e hia ta’engata koia. Ko e ‘Otua pe te ne lava ‘o fua ‘a e hia ‘a mamani (2 Kolinito 5:21), pekia, pea toetu’u, ke fakamahino ‘a ‘ene ikuna’I ‘a e angahala pea mo e mate.
English
Ko e ‘Otua nai ‘a Sisu? Ne tala nai ‘e Sisu ha taimi ko e ‘Otua ia?