Fehu’i
Na’a ku toki ‘oatu ‘eku falala kia Sisu…ko e ha leva e me’a ‘oku hoko atu kiai?
Tali
Na’a ku toki ‘oatu ‘eku falala kia Sisu…ko e ha leva e me’a ‘oku hoko atu kiai?
Talamonuu Atu! Kuo ke fai ha fakakaukau ‘e liliu ai ho’o mo’ui!Pea ‘I he taimi ni, mahalo pe ‘oku ke ‘eke pe ko e ha leva e me’a ‘e hoko atu kiai? ‘E anga fefee nai ‘a ‘eku fononga ko eni mo e ‘Otua?” Ko e ‘u sitepu ‘e nima koia ‘oku ha atu ‘I lalo te ne ‘oatu ai ‘a e fakahinohino mei he tohitapu. Kapau leva ‘oku ‘iai ha’o fehu’i lolotonga ho’o fononga ko eni, kataki ka ke ‘a’ahi ki he: www.GotQuestions.org/Tongan.
1. Fakapapau’i ‘oku mahino kiate koe ‘a e Fakahaofi.
1 Sione 5:13 ‘oku pehee mai, “ Ko e ngaahi me’a ko eni ‘oku ou tohi atu kiate kimoutolu koia ‘oku tui ‘I he huafa ‘o e ‘alo ‘o e ‘Otua, ko e ‘uhi ke mou ‘ilo’I ‘oku mou ma’u ‘a e mo’ui ta’engata.” ’Oku fiema’u ‘e he ‘Otua ke mahino kia kitautolu ‘a e fakahaofi mo’ui. ‘Oku fiema’u ‘e he ‘Otua kitautolu ke tau ma’u ‘a e loto lahi ‘I he ‘ilo fakapapau kuo ‘osi fakahaofi kitautolu. Tau ki’i vakai nounou pe ki he ngaahi tefito’i poini mahu’inga koia ‘o e fakahaofi mo’ui:
(a) Kuo tau ‘osi fai angahala kotoa. Kuo tau ‘osi fai kotoa pe ‘a e ‘u me’a ‘oku ‘ikai ke hoifua kiai ‘a e ‘Otua (Loma 3:23).
(b) Ko e ‘uhii ko e’nau angahala,’Oku tuha ia mo taau ke tautea’i kitautolu ‘aki ‘a hono fakamavahe’i ta’engata kitautolu mei he ‘Otua (Loma 6:23).
(c) Na’e pekia ‘a Sisu ‘I he kolosi, ke totongi ‘a e tautea ‘o ‘etau ngaahi angahala (Loma 5:8; Kolinito 5:21). Na’e pekia ‘a Sisu ma’a kitautolu, ‘o ne fua ‘a hotau ‘u tautea ‘aee na’e tonu mo taau ke hilifaki mai kia kitautolu. Pea ‘I he’ene toetu’u, ‘oku fakamahino mai ai ko e pekia ‘a Sisu, na’e fe’unga ‘anoa pe ia ke totongi’aki ‘a ‘etau ngaahi angahala.
(d) ’Oku foaki ‘e he ‘Otua ‘a e fakamolemole pea mo e fakahaofi mo’ui kia kinautolu kotoa pe ‘oku ‘oatu ‘enau falala kia Sisu – ‘o nau tui ko ‘ene pekia ko e totongi ia ‘o ‘etau ngaahi angahala (Sione 3:16; LOma5:1; Loma 8:1).
Ko e fekau ia ‘o e fakahaofi mo’ui! Kapau leva kuo ‘osi ‘oatu ‘a ho’o tui kia Sisu ko ho fakamo’ui, pea ta kuo ‘osi faka-haofi koe! Kuo ‘osi fakamolemole’i ‘a ‘etau ngaahi angahala kotoa, pea kuo ‘osi palomesi mai ‘a e ‘Otua he’ikai te ne li’aki koe pe tuku ke ke tuenoa If you have placed your faith in Jesus Christ as your Savior, you are saved! All of your sins are forgiven, and God promises to never leave you or forsake you (Loma 8:38-39; Matiu 28:20). Manatu’i, kuo ‘osi fai ho fakahaofi pea ‘oku malu ia ‘ia Sisu Kalaisi (Sione 10:28-29).Kapau ko Sisu tokotaha pe ‘oku ke falala kiai ko ho fakamo’ui pe ia, pea ke loto lahi leva he te ke fe’ao mo e ‘Otua ‘I Hevani mo ‘Itaniti!
2. Kumi leva ha Siasi lelei ‘oku nau ako ‘a e Tohitapu.
’Oua te ke fakakaukau ki he Siasi ko e fu’u fale pe. Ko e Siasi ko e Kakai. ’Oku mahu’inga ‘aupito ke fekaume’a’aki ‘a e kau tui kia Sisu Kalaisi. Ko e taha ia ‘o e ngaahi taumu’a fika ‘uluaki ‘o e Siasi. Ko e ‘uhi kuo ke tuku ho’o falala mo ho’o tui kia Sisu Kalaisi, ‘oku mau fakalotolahi’i ‘aupito koe, ke ke kumi ha Siasi ‘oku tui ki he tohitapu ‘I ho’o ‘elia pea ke talanoa ki he faifekau. ‘Ai ke ne ‘ilo ‘a ho’o tui fo’ou ‘ia Sisu Kalaisi.
Ko e taumu’a fika ua ‘o e Siasi ke ako’i ‘a e tohitapu. ‘E lava ke ke ako ai ki hono ngaue’aki ‘a e ‘u founga ‘a e ‘eiki ‘I ho’o mo’ui. Ko e me’a mahu’inga pea ko e ki tefito ‘o e ola lelei pea malohi ‘a ‘ete mo’ui faka-kalisitiane, ko ‘ete mahino’i ‘a e tohitapu. 2 Timote 3:16-17 ‘Oku pehee, “ Ko e potu folofola kotoa pe ne fakamanava mei he ‘Otua, ‘oku ‘aonga foki ki he akonaki, ki he faka’ilo hala, ki he fakatonutonu, ki he ngaohia ke ma’oni’oni: ko e ‘uhiaa ke tu’u kakato ‘a e tangata faka’otua, kuo ‘osi sauni ki he ngaahi lelei fulipe.”
Ko e taumu’a fika tolu leva ‘o e Siasi ko e lotu fakafeta’i. Ko e lotu fakafeta’I, ko e fakamaloo ia ki he ‘Otua koe ‘uhii ko e me’a kotoa pe kuo ne fai! Kuo fakamo’ui kitautolu ‘e he ‘Otua. ‘Oku ‘ofa’i kitautolu ‘e he ‘Otua. ‘Oku tokonaki ma’a kitautolu ‘a e ‘Otua. ‘Oku lehilehi’i mo tataki kitautolu ‘e he ‘Otua. Ko e ha ai ke ‘oua na’a tau ta’e fakamalo’ia’i ia? ‘Oku toputapu ‘a e ‘Otua, ‘oku angatonu, ‘ofa, fa’a fai meesi, pea ‘oku fonu kelesi. Tohi Fakaha 4:11 ‘oku ha ai, “Taau pe koe, ‘a e ‘afiona ko homau ‘Eiki mo homau ‘Otua, ke lau kiai ‘a e Kololia, mo e faka’apa’apa mo e mafai, he ko koe ia na’a ke ngaohi ‘a e me’a kotoa pe, pea na’a nau ‘iai, pea na’e ngaohi kinautolu, ko e ‘uhi pe ko ho finangalo ia.”
3. Vahe’i makehe ha’o taimi ‘I he ‘aho kotoa pe ke ke fakamama’u ai ki he ‘Otua.
‘Oku fu’u matu’aki mahu’inga ‘aupito kia kitautolu ke tau fakamoleki ha taimi ‘I he ‘aho kotoa pe ‘o fakakaukau loto mo fakamama’u ki he ‘Otua. ‘Oku ui eni ia ‘e he ni’ihi “ko e taimi fakalongolongo.” ‘Oku ui ‘e he ni’ihi ko e “ tivousini, pe taimi ‘o e tekaki ki he ‘Otua,” he ‘oku tau foaki hake ai kitautolu mo ‘etau tokanga ki he ‘Otua. ‘Oku ‘iai ‘a e ni’ihi ‘oku nau manako ange ke tuku makehe ‘a e fo’I taimi ko eni ‘I he taimi pongipongi, pea ko e ni’ihi leva ia ‘oku nau manako ange ki he taimi efiafi. ‘Oku ‘ikai ke ‘iai hano kovi ha fa’ahinga taimi pe ‘oku ke fakahoko ai ‘a e fo’i ouau mahu’inga ni, pea ko e ha pe ha’o fa’ahinga ui ‘a e ouau ni, ko e me’a mahu’inga pe ke feohi ma’u pe mo e ‘Otua. Ko e ha nai ‘a e ngaahi ouau ‘oku ne falute’aki hotau taimi pea mo e ‘Otua?
(a) Lotu. Ko e Lotu ia, ko ‘ete talanoa pe ki he ‘Otua. Talanoa ki he ‘Otua fekau’aki mo ho’o ngaahi palopalema ka e pehee ki he ngaahi me’a ‘oku ke hoha’a kiai. Kole ki he ‘Otua ke ne ‘oatu ‘a e poto fe’unga mo ne takiekina koe. Kole ki he ‘Otua ke ne tokonaki ki ho’o ngaahi fiema’u. Fakaha ki he ‘Otua ‘a e lahi ‘a ho’o ‘ofa kiate ia pea mo e lahi foki ‘a ho’o hounga’ia ‘I he ngaahi me’a kotoa pe ‘oku ne fai ma’au. Ko e ‘uhinga pe ia ‘o e me’a ko e lotu.
(b) Lau Tohitapu. Ke to e tanaki atu ki hono ako’i koia ‘a e tohitapu ‘I he Siasi, lautohi faka-sapate, pea mo e feitu’u ako tohitapu – ‘oku fiema’u ia ke ke lau ‘a e tohitapu kiate koe pe. ‘Oku ma’u ‘e he tohitapu ia ‘a e me’a kotoa pe ‘oku ke fiema’u ke ke ‘ilo kiai ko e ‘uhii ka e malava ke ola lelei ‘a ho’o mo’ui faka-kalisitiane. ‘Oku ‘iai ‘a e ngaahi akonaki ‘a e ‘Otua ki he me’a totonu ke ke fai, lava ke ke ‘ilo ai ki he me’a ‘oku finangalo kiai ‘a e ‘Otua, ‘ilo ai ‘a e ngaahi founga ke te malanga ai ki he kakai kehe, pea mo e ngaahi founga foki ke te tupu faka-laumalie ai. Ko e tohitapu ko e folofola ia ‘a e ‘Otua kia kitautolu. Ko e tohitapu ko e tohi fakahinohino ia ‘a e ‘Otua kia kitautolu ke nau mo’ui mo nofo’I ‘I he founga ‘oku hoifua kiai hono finangalo, pea faka-fiemalie foki kia kitautolu.
4. Fa’u ha’o va mo e kakai koia te nau ala tokoni atu ki hono langa hake ho’o mo’ui faka-laumalie.
1 Kolinito 15:33 ‘oku ne fakaha mai kia kitautolu ‘o pehee, “’Oua na’a tuku ke kakaa’i kimoutolu. “‘Oku maumau’I ‘a e ngaahi ‘ulungaanga lelei ‘e he fa’a talanoa kovi’” ‘Oku fonu ‘a e tohitapu ‘I he ngaahi fakatokanga felave’I mo hono uesia kitautolu ‘e he kakai “kovi”.Ko ‘ete feohi koia mo kinautolu koia ‘oku nau ‘a e ngaahi to’onga ta’etaau, ‘e fakatauele’i aipe kita ia ki he ngaahi to’onga koia. Ko e ngaahi to’onga koia ‘oe kakai ‘oku tau feohi ‘e pipihi mai pe ia kia kitautolu. Ko e me’a ia ‘oku fu’u mahu’inga ai ke tau feohi mo e kakai koia ‘oku nau ‘ofa ki he ‘Eiki pea mo fakaongo kiate ia.
Feinga ke ma’u ha’o kaungame’a ‘e taha pe ua,mei ho siasi nai, ‘e malava ke na tokoni atu mo poupou kiate koe (Hepelu 3:13; 10:24). Kole ki ho’o ngaahi maheni ke nau poupou mo fakamanatu atu ma’u pe ‘a e taimi kiate koe pe, ‘a ho’o ngaahi ngaue, ka e pehee ki ho’o fononga mo e ‘Otua. Kole ange kia kinautolu pe ‘e saipe ke ke fai ‘a e me’a tatau kia kinautolu. ‘Oku ‘ikai ‘uhinga eni ia ke ke tukuange atu ai ho ngaahi maheni koia ‘oku ‘ikai ke nau ‘ilo ki he ‘eiki ko Sisu ko honau fakamo’ui. Hoko atu pe ho’o hoko ko honau kaungame’a pea ke ‘ofa pe kia kinautolu. Fakaha ange pe kia kinautolu kuo hanga ‘e Sisu ‘o liliu ho’o mo’ui, pea he’ikai te ke to e fai ‘a e ngaahi me’a tatau na’a ke fa’a fakahoko. Kole ki he ‘Otua ke ne ‘oatu ha faingamalie ke malava ke ke vahevahe ai ‘a Sisu ki ho’o ngaahi kaungame’a.
5. Ke ke Papitaiso.
Tokolahi ‘a e kakai ‘oku nau ma’u hala ki he papitaiso. Ko e fo’i lea ko ia ko e “papitaiso” ‘oku ‘uhinga ia ki hono faka-palutu ‘I he vai. Ko e Papitaiso ia, ko e founga faka-tohitapu ia ‘a ho’o fakaha ki tu’a ‘oku ke ma’u ‘a e tui fo’ou ‘ia Kalaisi pea ‘oku ke fakapapau’i te ke muimui kiate ia. Ko e fo’I ngaue koia ke te palutu ‘I he vai, ‘oku ne fakaha mai ‘a hono tanu fakataha kita mo Kalaisi. Pea ko e fo’i taimi koia ‘oku te hake mai ai mei he vai, ‘oku ne fakataataa’i mai ‘a e taimi koia na’e toetu’u ai ‘a Kalaisi. ‘Aia ko e taimi koia ‘e Papitaiso ai koe, ko ho’o fakahaahaa ia ‘oku ke kau fakataha mo Sisu ‘I he’ene pekia, telio, pea mo ‘ene toetu’u foki.(Loma 6:3-4).
’Oku ‘ikai ko e papitaiso ia ‘oku ne fakahaofi koe.’Oku ‘ikai ke hanga ‘e he Papitaiso ia ‘o fakama’a ‘a ho’o ngaahi angahala. Ko e papitaiso ia ko e fo’I sitepu pe ia ‘o e talangofua, pea mo hono fakaha mo’oni ‘a ho’o tui ki hono fakahaofi tokotaha pe koe ‘e Kalaisi. ‘Oku mahu’inga ‘aupito ‘a e papitaiso, ko e ‘uhii ko e fo’I sitepu ia ki he talangofua – ke fakahaa’I ai ‘a ho’o tui kia Kalaisi pea mo ho’o fakaongo kiate ia. Kapau leva kuo ke pehee kuo ke maau ke papi koe, pea ke talanoa leva ki ha faifekau.
English
Na’a ku toki ‘oatu ‘eku falala kia Sisu…ko e ha leva e me’a ‘oku hoko atu kiai?