Hèsin:
Mɛ ka nyí Jezu?
Ɖò:
Gbɔnvo nú nǔkanbyɔ́ “Mɛ ka nyí Mawu ɔ?”, mɛ kpɛɖé nɔ lɛ́ kanbyɔ́ ɖɔ Jezu ka tíin kpɔ́n a jí? Mɛ gěgé nɔ yigbe ɖɔ Jezu ɔ, nya ɖé wɛ bo nɔ gbɛ ɖo Israel. Fí e xó ɔ bɛ́sín ɔ wɛ nyí ɖɔ mɛ lɛ́ nɔ ba ná tuun nǔ bǐ dó wútú tɔn. Ɖibla yi sinsɛn tají lɛ́ bǐ wɛ nɔ kplɔ́n mɛ ɖɔ Jezu ɔ, gbeyiɖɔ wɛ, mɛ̌si ɖagbe wɛ bo lɛ́ nyí Mawu gbɛtɔ́. Biblu ka kplɔ́n mɛ ɖɔ Jezu nyí nǔ hú gbeyiɖɔ, mɛsi ɖagbe alǒ mawu gbɛtɔ́ fláflá tɔn.
Ɖo wěma tɔn Mere Christianity mɛ ɔ, C. S. Lewis wlán nǔ e bɔdɔ́déwú lɛ́: “ un ɖo tíntēkɔ́n wɛ bo na gbɛ́ nǔ nú mɛɖébǔ ée nɔ ɖɔ xlonɔnú e mɛ lɛ́ nɔ yawǔ ɖɔ dó wutú Tɔn [Jezu Klisu] é: ‘Un ɖo ɖo gbesisɔmɛ bo na yígbe ɖɔ Jezu walɔ ɖagbe núkplɔ́nmɛtɔ́ɖaxó ɖé wɛ n'í. Amɔ̌ un sixú yígbe nú ɖɔ e é ɖɔ émí nyí Mawu é ǎ. Nǔ énɛ́ nǔɖé bɔ mǐ ɖó ná ɖɔ ǎ. Gbɛtɔ́ e nyí gbɛtɔ́ kpowun bo ɖɔ nǔ e Jezu ɖɔ énɛ́ é na nyí walɔ ɖagbe núkplɔ́nmɛtɔ ǎ. Mɛ énɛ́ sixú nyí tadunɔ ɖo bǎ ɖokpó ɔ mɛ ɖi mɛ e ɖɔ émí nyí azin e gba bo ɖa é alǒ é na nyí Awǒví zomɛ tɔn. A ɖó ná wa gbeta ɖé kɔn. É wɛ nyí ɖɔ nya énɛ́ ɔ kó nyí bo lɛ́ nyí Vǐ Mawu tɔn alǒ tadunɔ alǒ nǔ baɖabaɖa ɖěvo. A sixú sú i dó xɔmɛ cí nǔ ɖɔ taɖunɔ wɛ é nyí ɖɔhun, a sixú tún atán dó e alǒ hun i cí nǔ ɖɔ awǒvi wɛ é nyí ɖɔhun; alǒba ná jɛkpo ɖo asá tɔn mɛ bo ylɔ́ ɛ ɖɔ Aklúnɔ Mawu ce. Amɔ̌ mǐ ní ma ɖɔ kpó mɛɖekpo kpó ɖɔ é nyí nǔkplɔ́nmɛtɔ́ daxó ɖé ó. É jó acɛ énɛ́dó nú mǐ ǎ. É ka lɛ́ ɖó linlin ɔ lɔ vɔ́vɔ́ ǎ.” (Macmillan, 1952, p. 55–56)
Énɛ́ wú, mɛ̌ Jezu ka ɖɔ émí nyí? Mɛ̌ Biblunka ɖɔ é nyí? Nukɔntɔn ɔ, é wɛ Mawu é sɔ́ gbɛtɔ́ gbaza dó é. Jezu ɖɔ ɖo Jaan 10:30 mɛ ɖɔ, “Nyɛ kpódó Tɔ́ ɔ́ kpó ɔ́, ɖokpó wɛ mǐ nyǐ.” Nú è kpɔ́n tlóló ɔ, é sixú cí ɖɔ É kún ɖo ɖiɖɔnwɛ ɖɔ émí nyí Mawu ó. Amɔ̌ mǐ kpɔ́n lěe Jwifu lɛ́ wa nǔ gbɔn dó xó énɛ́ É ɖɔ wú é. Yě tɛ́nkpɔ́n ba nyi awǐnnya dó E ɖó “nu e a nylǎ dó Mawu wú ɔ́ wútu wɛ. Đó hwi mɛ e nyí gbɛtɔ́ yǎyá ɔ́, a nɔ sɔ́ hwiɖée dó ɖó Mawu ná”(Jaan 10:33). Ɖo wěmafɔ ɖěɖěe bɔdéwú lɛ́ mɛ ɔ, Jezu gbɛ́nǔ nú Jwifu lɛ́ gbeɖé ǎ, amɔ̌ é tɛ́nkpɔ́n ba tín xɔ́ mɛ nú yě ǎ. É ɖɔ gbeɖé ɖɔ, “Un ɖɔ un nyí Mawu ǎ”. Hwenu e Jezu ɖɔ, “Nyɛ kpódó Tɔ́ ɔ́ kpó ɔ́, ɖokpó wɛ mǐ nyǐ.” (Jaan 10:30), ɖiɖɔ wɛ é ɖe Émí wɛ nyí Mawu.
Ɖo Jaan 8:58 mɛ Jezu ɖɔ gbɛ e nɔ cóbó wá ayǐkúngban jí é sín xó; Mawu jɛn sixú ɖó nǔwúkpíkpé énɛ́ ɖo ɖɔ, “Ma ɖɔ nǔgbó nú mi: cóbónú Ablaxámu ná jɔ ɔ́, nyɛ ko tíin.” Nǔ énɛ́ e é ɖɔ ɔ́ zɔ́n bɔ Jwifu lɛ́ awǐnnyaglo ba nyi dó é (Jaan 8:59). Hwenu e É ɖo hun jɛ gbɛninɔ jɛnukɔn nú ayǐkúngbanjí wiwa tɔn é zán nyǐkɔ Mawu tɔn, UN NYÍ ɔ́ nú éɖéé (Kpɔ́n Tíntɔ́n 3:14). Jwifu lɛ́ gbɛ́ Jezu ɖɔ e ɖɔ émí nyí Mawu é, amɔ̌ yě tuun nǔ e ɖɔbwɛ É ɖe e ganjí.
Nǔ ɖěvo e xlɛ́ ɖɔ Jezu Mawu wɛ bo sɔ́ gbɛtɔ́ gbaza dó é ɖo Jaan 1:1 mɛ ée ɖɔ, “xó ɔ́ … nyí Mawu” bɔ Jaan 1:14 ɖɔ, “Xó ɔ́ húzú gbɛtɔ́”. Ahwanvú Tɔmáa ɖɔ nú Jezu ɖɔ “Aklúnɔ ce, Mawu ce!” (Jaan 20:28), Jezu ka gbɛ́ n'í ǎ. Mɛsɛ́dó Pɔlu ɖɔ Jezu nyí “Mawu ɖaxó, Mɛhwlɛ́ngántɔ́ Klísu Jezu (Titu 2:13). Mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ ɖɔ nǔ ɖokpó ɔ bo ylɔ́ Jezu ɖɔ “Mawu mǐtɔn Mɛhwlɛ́ngántɔ”́ (2 Piyɛ́ɛ 1:1).
Mawu Tɔ́ɔ lɔ ɖekúnnu dó mɛ e Jezu nyí é wú bo ɖɔ, “Lo ɔ́, Mawu ɖɔ dó vǐ ɔ́ wú ɖɔ, “Óo! Mawu, axɔ́súzinkpo towe ɖo te káká sɔ́yi. Hwɛjijɔ jí wɛ axɔ́súɖuɖu towe jínjɔ́n” (Eblée 1:8; kpɔ́n Ɖɛhan 45:7) Nǔɖɔɖ'ayǐ ɖěɖěe ɖo Akɔjijɛ xóxó mɛ, ɖi kpɔ́ndéwú Ezayíi 9:5 ná nyí Mawu bo ɖɔ: “Đó è ji vǐ ɖokpó nú mǐ,è nǎ vǐ ɖokpó mǐ. Mawu ná ɛ acɛ bɔ é ná ɖu axɔ́sú. È nɔ ylɔ́ ɛ ɖɔ Wěɖexámɛtɔ́ kpíkpé, Mawu hlɔ̌nhlɔ́nnɔ,Tɔ́ tɛgbɛ tɔn, Gǎn fífánɔ” (È dó zǒgbé jí).
Étɛ́wú mɛ alɔkpa e Jezu nyí é ka ɖo tají sɔmɔ̌. Étɛ́wú é ka nyí nǔjɔnǔ ɖɔ mǐ ní tuun ɖɔ Jezu nyí Mawu a jí? Hwɛjijɔ gěgé wú wɛ:
• Lěe C. S. Lewis ɖexlɛ́ gbɔn é ɔ́, ényí Jezu ma nyí Mawu ǎ ɔ́, hǔn adingbannɔ nyanya húgǎn wɛ n'Í, bɔ è sixú ɖeji dó wutú tɔn ɖo ali ɖěbǔ nu ǎ.
• Ényí Jezu ma nyí Mawu ǎ ɔ́, hǔn mɛsɛ́dónlɛ́ ɖó ná ko nyí adingban.
• Jezu ɖó ná nyí Mawu, ɖó é ko d'akpá dó Mɛsya ɔ wú ɖɔ É na nyí “Mɛ Mímɛ́” (Ɖɛhan 16:5, NASB). Ɖó mɛɖébǔ ma ɖo ayǐkúngban jí bo nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ ɖo Mawu nukɔn ǎ. (Ɖɛhan 53:1; 143:2), Mawu ɖésú ɖó ná húzú gbɛtɔ́ bo wá gbɛ ɔ mɛ.
• Ényí Jezu ma nyí Mawu ǎ ɔ́, kú tɔn sixú kpé bo sú hwɛxɔ́ gbɛ ɔ bǐ xwí tɔn ǎ (1 Jaan 2:2) Mawu ɖokpó géé jɛ́n sixú sɔ́nǔ nú vɔ̌sísá xɔkwɛ́ mavɔ mavɔ ɖé. (Hlɔ̌manu lɛ́ 5:8; 2 Kɔlɛ́ntinu lɛ́ 5:21).
• Mawu wɛ nyí Mɛhwlɛ́ngántɔ́ ɖokpó géé ɔ́ (Ozée 13:4; kpɔ́n 1 Timɔtée 2:3). Ényí Jezu ɖó ná nyí Mɛhwlɛ́ngántɔ́ ɔ́, hǔn é ɖó ná nyí Mawu.
Jezu ɖó ná nyí Mawu bo lɛ́ nyí gbɛtɔ́. Ɖi Mawu ɔ́, Jezu sixú bló bɔ xomɛsin Mawu tɔn ná jɛnu. Ɖi gbɛtɔ́ ɖé ɔ́, Jezu ɖó nǔwúkpíkpé ɔ́ bo ná kú. Ɖi Mawu-gbɛtɔ́ ɔ́, Jezu wɛ nyí Dɛ̌mɛnu kpíkpé ɖo sɛ́xwé kpó ayǐkúngban kpó tɛ́ntin (1 Timɔtée 2:5). Nǔɖiɖi ɖíɖó nú Jezu Klisu kɛ́ɖɛ́ wɛ ná zɔ́n bɔ è na mɔ hwlɛngán. Lěe éɖésúnɔ ɖɔ gbɔn é ɔ, “Nyɛ wɛ nyí ali ɔ́, bó nyí nǔgbó ɔ́, bó ka lɛ́ nyí gbɛ ɔ́. Mɛɖěbǔ sixú yi Tɔ́ ɔ́ gɔ́n nyɛ mɛ vo ǎ” (Jaan 14:6)
English
A ɖó nǔkanbyɔ́ ɖé a?